Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Quang: Giá đền bù đất phải phù hợp với thị trường
Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) lần này đề cập việc sẽ tổ chức tư vấn giá độc lập khi đưa ra mức giá đền bù thu hồi đất; trên cơ sở đó, UBND địa phương sẽ căn cứ vào khung giá đó để xây dựng bảng giá. Theo tôi, giá đền bù đất cơ bản phải phù hợp với mức giá trên thị trường. Thị trường ở đây được hiểu là trong điều kiện ổn định, bình thường, loại bỏ yếu tố đầu cơ. Giá đất hiện nay của chúng ta là do đầu cơ nên mới cao như thế. Trước đây, chúng ta cũng đưa ra chủ trương giá đền bù đất phải sát với giá thị trường nhưng việc thực hiện không hề đơn giản. Chúng ta chỉ lấy giá đất thị trường để tham khảo chứ áp dụng sát giá thì cũng không khả thi. Ngành tài nguyên môi trường cũng như người dân hết sức quan tâm đến vấn đề giá đền bù đất. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng khiếu kiện kéo dài thời gian qua.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Quang |
Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) có nhiều điểm mới: Quy định rõ ràng quyền của Nhà nước với tư cách là đại diện chủ sở hữu toàn dân đối với đất đai và trách nhiệm thống nhất quản lý nhà nước về vấn đề này. Dự thảo quy định cụ thể các trường hợp thu hồi đất nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai trên thực tế; đồng thời khắc phục tình trạng tùy tiện trong thu hồi đất; bổ sung quy định Nhà nước chủ động thu hồi đất theo kế hoạch sử dụng đất; lập Quỹ phát triển đất; tạo quỹ đất “sạch”; quy định cụ thể nguyên tắc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất; bổ sung quy định về nguyên tắc hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất; quy định về việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đối với các dự án đặc biệt. Lần này, Chính phủ chỉ hướng dẫn thi hành những điều mà trong luật giao chứ không hướng dẫn tất cả các vấn đề của luật.
Việc thu hồi đất để triển khai các dự án kinh tế, xã hội sẽ được làm rất chặt chẽ. Chính phủ sẽ ban hành 5 nghị định đi cùng luật này.M.Phương (ghi)
Đại biểu Y Khút Niê (Đắk Lắk): Cần ưu đãi hơn với người tái định cư
Theo tôi, trong quá trình giải phóng mặt bằng, thu hồi đất phải bồi thường cho người thu hồi đúng với giá trị thị trường. Việc này sẽ tạo điều kiện cho người dân khi có tiền bồi thường có thể mua được đất ở nơi cư trú mới. Hiện nay, Nhà nước định giá đất không đáp ứng được nhu cầu thực tế của thị trường. Khi ban hành quy định ước giá phù hợp với thực tế tại thời điểm nhất định, nhưng rất chậm điều chỉnh theo thực tế. Ví dụ: Quy định giá đất ở thời điểm tháng 1/2013 nhưng tháng 6/2013 mới thực tế thực hiện thì giá thị trường đã hoàn toàn khác nhau. Vì vậy, tới đây Nhà nước cần có quy định cụ thể khi giải phóng mặt bằng.
Đại biểu Y Khút Niê (Đắk Lắk) |
Đối với người dân tái định cư, khi chuyển qua một địa điểm mới thì nhiều vấn đề phải lo như ăn, ở, sinh hoạt, mua bán, làm quen với môi trường mới. Trước thực tế này, Nhà nước cần có chính sách ưu đãi hơn đối với những người tái định cư, trong đó hết sức quan tâm tới môi trường sống, cuộc sống ở nơi tái định cư như trường học, bệnh viện, cơ sở hạ tầng, chợ…
Đối với ở vùng sâu, vùng xa, những dự án mới, khu tái định cư, khi người dân chuyển đến, Nhà nước cần đảm bảo điều kiện sản xuất cho họ. Hiện nay, đối với những vùng đồng bào dân tộc thiểu số khi chuyển về nơi ở mới đã bố trí điều kiện cơ sở hạ tầng có thể đảm bảo nhưng không có đất để sản xuất.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM):Tôi chưa yên tâm
Tôi chưa thật yên tâm về đề khoản thu hồi đất cho mục đích phát triển kinh tế xã hội, dù giải trình của Ban soạn thảo nêu rõ chỉ những dự án kinh tế xã hội nào đáp ứng lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng mới thực hiện thu hồi nhưng tìm những điều quy định trong dự thảo Luật Đất đai quy định không rõ lắm. Tôi đề nghị trong số điều quy định về các dự án kinh tế xã hội khi thu hồi đất phải luôn luôn ghi rõ là “các dự án kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia, vì lợi ích công cộng”. Ngoài ra, chế độ thu hồi tương đối đặc thù nên một số đại biểu đề nghị áp dụng phương pháp trưng thu hoặc trưng mua.
Đối với một số các điều khoản về công chứng, tôi thấy dự thảo Luật Đất đaigiữ được thủ tục công chứng khi giao dịch đất đai là tốt vì đặc thù thỏa thuận về đất đai rất hệ trọng. Trong điều kiện tố tụng của chúng ta còn hạn chế, dù người dân tốn công sức trong việc công chứng nhưng đây là để đảm bảo an toàn pháp lý trong giao dịch.
Xuân Cường