Ngày 17/12, Chủ tịch Cuba Raul Castro đã chính thức tuyên bố sẽ bình thường hóa quan hệ với Mỹ sau 53 năm gián đoạn. Quyết định trên đạt được sau một loạt các cuộc đàm phán bí mật ở cấp cao giữa Mỹ và Cuba, trong đó có cuộc điện đàm trực tiếp giữa Chủ tịch Raul Castro và Tổng thống Barack Obama.
Theo phóng viên TTXVN tại La Habana, trong bài phát biểu trước quốc dân, ông Raul Castro nói: "Chúng tôi nhất trí tái thiết lập quan hệ ngoại giao với Mỹ sau hơn nửa thế kỷ".
Chủ tịch Cuba Raul Castro tuyên bố sẽ bình thường hóa quan hệ với Mỹ. |
Nhà lãnh đạo Cuba đã bày tỏ sự cảm ơn đối với Tòa thánh Vatican và trực tiếp là Giáo hoàng Francis, đã đứng ra làm trung gian giúp hai bên xích lại gần nhau, cũng như chính phủ Canada đã hỗ trợ hậu cần giúp phái đoàn hai nước thực hiện các cuộc đàm phán bí mật.
Chủ tịch Raul Castro cũng cho biết, ba chiến sỹ tình báo nước này bị giam giữ ở Mỹ cũng đã trở về Cuba sáng 17/12 trong một thỏa thuận trao đổi, trong đó Cuba cũng đã trả tự do cho công dân Mỹ Alan Gross và một điệp viên người Cuba làm việc cho chính phủ Mỹ bị bắt giữ từ cách đây 20 năm. Tuy nhiên, ông cho biết thêm vấn đề mang tính quyết định là sự cấm vận thương mại của Mỹ đối với quốc đảo Caribe này hiện vẫn chưa được giải quyết.
Cùng ngày, từ thủ đô Washington, Tổng thống Mỹ Barack Obama khẳng định "một chương mới" đã được mở ra trong quan hệ giữa nước này với Cuba, đồng thời nhấn mạnh đã đến lúc chấm dứt "cách tiếp cận lỗi thời" vốn không thể giúp thúc đẩy quan hệ song phương.
Tổng thống Mỹ Obama khẳng định "một chương mới" đã được mở ra. |
Tổng thống ông Obama bày tỏ mong muốn thảo luận với Quốc hội về việc dỡ bỏ hoàn toàn cấm vận đối với Cuba. Ông cho biết đã chỉ thị cho Ngoại trưởng John Kerry tiến hành thảo luận với phía Cuba về việc triển khai các hoạt động nhằm bình thường hóa quan hệ.
Các quan chức Mỹ cũng đã thông báo về một sự tan băng "lịch sử" trong quan hệ với Cuba, cho biết Washington sẽ xúc tiến việc tái lập mối quan hệ ngoại giao với La Habana và nới lỏng các biện pháp trừng phạt về thương mại cũng như nhập cảnh được áp đặt trong một thời gian dài. Một quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ cho biết Washington sẽ thiết lập lại đại sứ quán tại La Habana "trong những tháng tới".
Mỹ áp đặt lệnh cấm vận kinh tế đối với Cuba năm 1960 và 2 nước không có quan hệ ngoại giao kể từ năm 1961.
Trước đó cùng ngày, Chính phủ Cuba thông báo đã quyết định trả tự do cho công dân người Mỹ Alan Gross vì lý do nhân đạo sau khi đã hoàn thành 5 năm trong bản án tù giam 15 năm mà tòa án Cuba đã tuyên phạt nhân vật này với tội danh xâm phạm độc lập, chủ quyền lãnh thổ và hoạt động gián điệp tại Cuba.
Chính phủ Cuba cho biết, ông Alan Gross, nhân viên hợp đồng của Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID), đã rời khỏi lãnh thổ Cuba trên một chuyên cơ của Mỹ. Sự kiện ông Gross được trả tự do là một phần trong thỏa thuận mà chính phủ hai nước đã đạt được. Ngoài ra, chính phủ Cuba cũng đã trả tự do cho một điệp viên Mỹ bị phía Cuba giam giữ từ cách đây 20 năm.
Đổi lại, chính phủ Mỹ cũng đã quyết định trả tự do cho 3 chiến sỹ tình báo nước này trong nhóm 5 người bị phía Mỹ kết án tù giam từ năm 2001. Trước đó 2 chiến sỹ Rene Gonzalez và Fernando Gonzalez cũng đã được trả tự do sau khi hoàn thành bản án tù giam.
Ông Gross bị bắt giữ tháng 12/2009 khi đang phân phát thiết bị viễn thông cho những người Do Thái sống tại Cuba với mưu đồ thiết lập các mạng lưới bên trong nhằm kích động các hoạt động chống phá hòng gây bất ổn tình hình Cuba.
TTXVN/Tin Tức