Từ bao đời nay, đá gắn liền với đời sống sản xuất và tinh thần của người Nùng, xã Phúc Sen, Quảng Uyên, tỉnh Cao Bằng. Đá được người Nùng tạo thành những hàng rào bao quanh đường làng, ngõ xóm, quanh nhà, ngoài ruộng, trở thành hình ảnh gắn liền với đời sống hằng ngày.
Những hàng rào đá cao từ 50 cm đến 1 m chạy dọc đường làng, ngõ xóm. |
Đá làm hàng rào quanh nhà. |
Hàng rào đá bao quanh trường học. |
Đi sâu vào trong các xóm Khào A, Đâu Cọ, Phia Chang trên, Phia Chang dưới..., đâu đâu cũng thấy hàng rào đá được xếp rất khéo léo, chắc chắn. Nhiều người dân ở xã Phúc Sen cho biết, từ khi họ sinh ra đã có những hàng rào đá khắp xóm làng. Theo ông cha kể lại, hàng rào đá được dựng lên để bảo vệ nhà cửa, ruộng vườn.
Hàng rào đá bảo vệ mảnh vườn nhỏ. |
Tạo thành ngõ nhỏ dẫn vào từng nhà. |
Phân chia rõ ranh giới, diện tích ruộng vườn của mỗi gia đình. |
Những ngôi mộ cũng được xếp đá. |
Đá được xếp quanh gốc cây để làm nơi nghỉ chân của bà con. |
Hàng rào đá thường có chiều cao từ 50 cm đến khoảng 1 m. Hàng rào đá được dựng lên quanh xóm tạo thành những lối đi trông rất đẹp và cổ kính. Hàng rào đá tạo thành những bức tường rào quanh nhà, ranh giới giữa các mảnh ruộng vườn. Đá còn được xếp quanh các gốc cây để bảo vệ không cho trâu bò phá hoại và được xếp quanh các ngôi mộ. Ngoài ra, đá còn được dùng để làm âu đựng nước trước cửa nhà, cối giã gạo, cầu thang...
Ông Linh Văn Phù, Chủ tịch UBND xã Phúc Sen cho biết: Đá là vật dụng gắn liền với người Nùng, xã Phúc Sen, tạo nên vẻ đẹp thanh bình nơi đây. Xã Phúc Sen luôn cố gắng tuyên truyền cho bà con duy trì những nét văn hóa truyền thống của dân tộc mình, góp phần tạo nên bản sắc riêng của người Nùng Phúc Sen.
Công Hải