Ngày 25/3, tại Hà Nội, đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tổ chức phiên họp thứ ba “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về giảm nghèo, giai đoạn 2005-2012”. Tại phiên họp, đoàn giám sát đã nghe đại diện Chính phủ báo cáo lần thứ hai về những vấn đề liên quan đến chuyên đề giám sát.
Đồng chí Tòng Thị Phóng, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Quốc hội dự và phát biểu chỉ đạo tại phiên họp.
Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội, Trưởng đoàn giám sát, Trương Thị Mai chủ trì phiên họp.
Báo cáo giải trình “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về giảm nghèo giai đoạn 2005-2012” nêu lên một trong những yếu tố cản trở hiệu quả thực hiện các chính sách và mục tiêu giảm nghèo do sự chồng chéo của hệ thống chính sách giảm nghèo. Sự chồng chéo diễn ra cả về đối tượng, nội dung, địa bàn thực hiện. Thực trạng này do chưa có sự phân định rõ trong thiết kế các chương trình, dự án; thiếu sự phối hợp trong thực hiện.
Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Phạm Thị Hải Chuyền dẫn chứng: Trong một văn bản quyết định ban hành thường quy định nhiều chính sách; một nội dung chính sách đôi khi lại được quy định trong các quyết định khác nhau; có chính sách ban hành theo đối tượng, có chính sách ban hành theo lĩnh vực, vùng địa lý… Sự chồng chéo về chính sách dẫn đến sự dàn trải nguồn lực đầu tư trong khi khả năng bố trí ngân sách nhà nước còn hạn chế. Một nguyên nhân khác, phần lớn các chính sách do nhiều cơ quan thực hiện nhưng thiếu sự phối hợp đã làm giảm hiệu quả của chính sách và lãng phí nguồn lực của Nhà nước. Việc ban hành các chính sách hỗ trợ với định mức thấp không những hạn chế hiệu quả của chính sách mà còn dẫn đến tình trạng tạo sự ỷ lại, không tạo ra động lực để hộ nghèo vươn lên thoát nghèo.
Một số ý kiến cho rằng nhiều đối tượng có mong muốn được thụ hưởng chính sách hỗ trợ cho không, mặc dù chưa hẳn đã có nhu cầu. Điều này đã dẫn đến tình trạng một số hộ ỷ lại vào chính sách nhà nước, không muốn thoát nghèo. Vì vậy, chính sách giảm nghèo cần được thiết kế theo hướng không tạo ra sự ỷ lại của người nghèo, chính sách hỗ trợ có điều kiện, có thời gian, hạn chế chính sách hỗ trợ cho không, tăng chính sách hỗ trợ cho vay với định mức hợp lý; mở rộng chính sách hỗ trợ hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo…
Quỳnh Hoa