Kể từ 9 giờ ngày 9/12 (14 giờ Việt Nam), các bên liên quan ở Ukraine đã chính thức thực thi một lệnh ngừng bắn mới ở miền Đông Ukraine, tạo tiền đề thúc đẩy tiến trình đàm phán hòa bình chấm dứt xung đột.
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Ukraine Valentyn Buriachenko tuyên bố, lệnh này đã được phổ biến tới mọi đơn vị đang đóng quân tại miền Đông. Theo đó, các binh sĩ được lệnh không nổ súng trong bất kỳ tình huống nào, trừ khi có yêu cầu trực tiếp từ chỉ huy. Tại hiện trường, giao tranh tại thành phố Donetsk đã ngừng từ rạng sáng ngày 9/12 sau một đêm pháo kích dữ dội từ hai phía. Người đứng đầu nước CHND Lugansk tự xưng Igor Plotnitsky ghi nhận chưa có vi phạm nào trong “ngày im lặng”.
Cuộc sống của người dân vùng Lugansk trong “ngày im lặng”. Ảnh: TASS |
Các bên liên quan đều bày tỏ thái độ tin tưởng vào sáng kiến ngừng bắn mới được Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko đưa ra hôm 4/12. Phát ngôn viên ngôn Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine Andrey Lysenko nói rằng, "ngày im lặng" 9/12 được ban bố để khởi động thực hiện thỏa thuận ký kết ở Minsk, bao gồm rút vũ khí hạng nặng khỏi vùng giáp ranh phi quân sự, trả tự do cho tù binh, dỡ bỏ các hàng rào mìn và tiến hành phân định ranh giới các khu vực.
Về phần mình, ông Alexander Zakharchenko, người đứng đầu nước CHND Donetsk tự xưng ngày 9/12 bày tỏ thiện chí về sáng kiến mới này, xem đây là một phần của thỏa thuận Minsk. Ông Zakharchenko cũng cam kết, dân phòng Donetsk sẽ không nổ súng một khi quân đội Ukraine tuân thủ đúng lệnh ngừng bắn mới. Một tuyên bố tương tự cũng đã được lãnh đạo Lugansk đưa ra cùng ngày.
Nga đã chính thức nối lại việc cung cấp khí đốt cho Ukraine sau khi ngừng cung cấp khí đốt hồi tháng 6 vừa qua. Lượng khí đốt mà Ukraine nhập khẩu ước tính vào khoảng 43,5 triệu m3/ngày. Đây là lượng khí đốt được đặt mua theo hợp đồng trong tháng 12 sau khi Ukraine đã chuyển cho phía Nga 378 triệu USD hồi tuần trước. |
Thỏa thuận ngừng bắn đầu tiên giữa chính quyền Ukraine và lực lượng ly khai ở miền Đông được ký kết lần đầu tiên ngày 5/9 tại Minsk (Belarus). Nhưng trên thực tế, nó đã nhiều lần bị vi phạm ngay sau đó khi các bên thường xuyên đổ lỗi cho nhau.
Trong khi đó, cuộc họp của "Nhóm tiếp xúc" giải quyết cuộc xung đột ở miền Đông Ukraine giữa đại diện chính quyền Kiev và vùng Donbass đặt dưới sự bảo trợ của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) và Nga đã không thể diễn ra vào ngày 9/12 qua theo như dự kiến, do các bên liên quan vẫn chưa thống nhất được các nội dung sẽ thảo luận.
Các vấn đề khúc mắc nhất hiện nay bao gồm việc Ukraine ngừng phong tỏa kinh tế đối với Donetsk và Lugansk, có luật về quy chế đặc biệt cho hai vùng này và luật ân xá cho những người tham gia chiến sự ở miền Đông - Nam. Nguồn tin từ Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) cho biết, nhiều khả năng cuộc gặp sẽ được tổ chức trong ngày 12/12 tới ở Minsk.
Nhận định về tình hình cho Ukraine, Thủ tướng Đức Angela Merkel ngày 9/12 cho biết bà tin rằng cuộc xung đột Ukraine và quan hệ lạnh giá Nga - phương Tây có thể được giải quyết bằng biện pháp ngoại giao dù cần phải kiên nhẫn. Bà Merkel nhắc lại: “Không có giải pháp quân sự cho cuộc khủng hoảng và mọi nỗ lực ngoại giao phải được thực hiện để đạt thỏa thuận”. Bà khẳng định Đức sẽ không bỏ qua một cơ hội nào để tìm kiếm giải pháp ngoại giao.
Hoài Thanh