Trong cuộc họp báo chung ngày 20/3 với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ở Jerusalem sau hai giờ hội đàm, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã ghi nhận "quyền phòng vệ của Israel trước mối đe dọa từ Iran", song cũng khẳng định vẫn còn nhiều thời gian cho giải pháp ngoại giao.Khi được hỏi liệu ông có đề nghị Thủ tướng Israel kiên nhẫn hơn trong việc phát động tấn công phủ đầu Iran, Tổng thống Mỹ Obama nói "mỗi quốc gia phải tự quyết định khi tiến hành bất cứ hành động quân sự nào". Washington từng thể hiện sự lo ngại về chính sách mạnh tay của Israel nhằm vào Iran cũng như lo ngại về những tuyên bố ngụ ý khả năng sẽ tấn công Iran liên quan đến chương trình hạt nhân gây tranh cãi của nước này.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (phải) và Tổng thống Barack Obama (trái) trong cuộc gặp tại Jerusalem ngày 20/3. Ảnh: AFP/TTXVN |
Tuy nhiên, Tổng thống Obama cho rằng trong vấn đề hạt nhân của Iran, vẫn còn nhiều thời gian cho giải pháp ngoại giao, và câu hỏi còn lại là liệu giới lãnh đạo Iran có nắm lấy cơ hội này hay không. Cả Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Israel đều nhất trí đẩy mạnh phối hợp để ngăn chặn Iran có được vũ khí hạt nhân.
Ông Obama nói: "Mỹ sẽ làm mọi điều có thể để Iran không sở hữu được những vũ khí nguy hiểm nhất thế giới này". Trong khi đó, ông Netanyahu nhắc lại quan điểm rằng "Israel không bao giờ từ bỏ quyền phòng vệ của mình".
Cuộc khủng hoảng tại Syria cũng là một đề tài thảo luận giữa Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Israel. Tại cuộc họp báo, ông Obama cảnh báo chế độ Damascus sẽ phải chịu trách nhiệm cho bất cứ quyết định nào sử dụng vũ khí hóa học để chống lại người dân Syria.
Các nhà lãnh đạo Mỹ và Israel cũng xem xét cách thức nối lại các cuộc hòa đàm hiện vẫn bế tắc giữa Israel và Palestine. Thủ tướng Netanyahu khẳng định Israel vẫn hoàn toàn cam kết với tiến trình hòa bình và với giải pháp hai nhà nước, đồng thời nhấn mạnh chuyến thăm đầu tiên này của Tổng thống Obama tới Israel "sẽ giúp Tel Aviv mở sang trang mới trong quan hệ với Palestine".
Trong ngày 21/3, Tổng thống Mỹ Obama sẽ có cuộc hội đàm với Tổng thống Palestine Mahmud Abbas tại Ramallah. Tuy nhiên, không có hy vọng sẽ có một sáng kiến mới được phát động. Ông Obama đã nhấn mạnh trước đó rằng trong chuyến thăm Trung Đông này, ông sẽ "lắng nghe" từ hai phía hơn là tìm kiếm một sáng kiến hòa bình mới cho vấn đề mà Tổng thống Mỹ đánh giá là "rất nan giải" này.
Tiến trình hòa đàm giữa Israel và Palestine đã rơi vào thế bế tắc trong hơn hai năm qua sau khi Israel từ chối ngừng các hoạt động định cư Do Thái trên lãnh thổ chiếm đóng của Palestine. Bên cạnh đó, nội bộ Palestine cũng gặp những mâu thuẫn chưa được giải quyết. Phía Palestine hy vọng nhân chuyến thăm này, Tổng thống Obama sẽ giúp làm trung gian để Israel trả tự do cho hơn 1.000 tù nhân Palestine.
Về quan hệ song phương Mỹ-Israel, tại cuộc họp báo chung, Tổng thống Obama cho biết hai bên nhất trí bắt đầu thảo luận về tiếp tục viện trợ quân sự của Mỹ cho Israel sau năm 2017, như một phần trong cam kết dài hạn về an ninh của nhà nước Do Thái này. Thỏa thuận viện trợ quân sự gần nhất của Mỹ cho Israel bắt đầu từ năm 2007, với giá trị 30 tỷ USD trong vòng 10 năm.
Để chuẩn bị cho chuyến thăm của Tổng thống Mỹ, Israel đã triển khai 15.000 cảnh sát trong một chiến dịch đảm bảo an ninh lớn chưa từng có. Các nhân viên an ninh nước chủ nhà và nhân viên tình báo Mỹ cùng phối hợp bảo vệ Tổng thống Obama và phái đoàn tùy tùng gần 600 người, trong đó có nhiều quan chức cấp cao Mỹ.
TTXVN/Tin tức