Nhân dịp Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Đối thoại chiến lược quốc phòng Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 4 diễn ra tại Bắc Kinh (Trung Quốc), phóng viên TTXVN tại Bắc Kinh đã phỏng vấn Thứ trưởng về một số nội dung liên quan đến cuộc đối thoại năm nay.
Thứ trưởng đánh giá thế nào về những thuận lợi và khó khăn trong việc xây dựng lòng tin chiến lược giữa hai nước trong thời gian tới?
Để xây dựng lòng tin chiến lược, hai bên cần dựa trên cơ sở hai vấn đề chính. Một là đảm bảo hòa bình ở khu vực biên giới, trên biển và trong các giao tiếp, tạo ra môi trường hòa bình hữu nghị. Hai là lòng tin ấy phải được thực hiện bằng những nội dung hợp tác cụ thể. Trong đối thoại chiến lược quốc phòng, chúng tôi đã vạch ra các nhiệm vụ rất cụ thể, trong đó nêu rõ cần làm sâu sắc hơn những nội dung hợp tác hiện có và thúc đẩy những nội dung hợp tác mới liên quan đến việc Việt Nam tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc. Bộ trưởng Quốc phòng Thường Vạn Toàn cũng khẳng định Trung Quốc sẽ giúp đỡ Việt Nam trong nhiệm vụ mới này trên lĩnh vực đa phương về tham gia gìn giữ hòa bình; mong muốn hai bên mở rộng các nội dung hợp tác, khai thác hết tiềm năng hiện có giữa hai Bộ Quốc phòng. Bên cạnh đó, hai bên cũng sẽ chọn ra điểm sáng để vun đắp trở thành điểm tiêu biểu cho quan hệ quốc phòng Việt Nam - Trung Quốc. Ý kiến của Bộ trưởng Thường Vạn Toàn có nội dung rộng rãi, nhưng có trọng tâm, trọng điểm. Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc để có được thành quả mới trong thời gian tới.
Xin Thứ trưởng đánh giá về triển vọng ký kết thỏa thuận về việc không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực giữa hải quân hai nước đang được hai bên thảo luận?
Đề nghị ký thỏa thuận về việc lực lượng hải quân hai nước tuyệt đối không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, tuyệt đối không nổ súng trên Biển Đông là do Việt Nam đưa ra cách đây hai năm với mục đích vừa mang tính thực chất, vừa nhằm giáo dục cán bộ chiến sĩ, giáo dục những người sử dụng vũ khí trên biển tuyệt đối không được sử dụng vũ khí một cách khinh suất. Rõ ràng là hai quân đội không thể có chuyện chủ trương sử dụng vũ lực hoặc nổ súng, nhưng từng cán bộ chiến sĩ, từng con người cụ thể có thể có những manh động. Vì vậy, chúng ta phải đặt ra bài toán giáo dục cán bộ, chiến sĩ, kể cả người dân không được có những hành động gây ảnh hưởng đến quan hệ song phương và lợi ích quốc gia.
Việc Việt Nam đưa ra đề xuất tuyệt đối không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực ở Biển Đông sẽ chứng tỏ cho thế giới thấy rằng Việt Nam bình tĩnh xử lý trên cơ sở hợp tác, đảm bảo lợi ích chính đáng và bình đẳng. Phía Trung Quốc đã ghi nhận và cho nghiên cứu nghiêm túc về đề nghị này. Bộ trưởng Thường Vạn Toàn cũng nói rằng hiện giữa hai nước đã có rất nhiều cam kết, nhiều bản tuyên bố chung về việc không sử dụng vũ lực trong xử lý các tranh chấp ở Biển Đông. Hai quân đội trước mắt tuyệt đối tuân thủ những cam kết này. Tôi cho rằng việc khẳng định ấy, việc nhắc lại những cam kết ấy là một bước tiến rất tích cực để giáo dục chiến sĩ và xây dựng bầu không khí hòa bình, không chỉ cho hai quân đội, mà đặc biệt còn cho nhân dân hai nước và người dân các nước khác trong khu vực để không một thế lực nào có thể xuyên tạc chủ trương hòa bình, hữu nghị giữa hai quốc gia.
Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!
Huy Cậy - Hải Yến