Bên lề Quốc hội, đại biểu Bùi Thị An (Hà Nội) đã trao đổi với phóng viên báo Tin Tức về giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư công.
´Thưa bà, bà đánh giá như thế nào về sự cần thiết của Luật Đầu tư công?
Luật Đầu tư công là rất cần thiết bởi giai đoạn vừa qua, dù đầu tư công giải quyết một loạt vấn đề về cơ sở hạ tầng như xây dựng đường giao thông, điện, cơ sở y tế… nhưng cả Chính phủ và nhân dân đều thấy quản lý đầu tư công chưa tốt, kém hiệu quả. Thành quả thu được từ đầu tư công chưa xứng với đồng tiền bỏ ra. Điều này cũng phản ánh rõ qua tình trạng lãng phí trong thời gian qua.
´Nhiều ý kiến cho rằng việc đầu tư công dẫn đến lãng phí là do chưa quy trách nhiệm cụ thể, ý kiến của bà thế nào?
Đúng là Luật Đầu tư công phải nêu rõ trách nhiệm của người đứng đầu, từ chủ đầu tư đến cơ quan quản lý. Tuy nhiên, theo dự thảo thì luật vẫn chưa nêu rõ trách nhiệm người đứng đầu. Có thực tế, nếu dự án thành công thì người đứng đầu được khen nhưng có vấn đề gì thì tập thể chịu. Việc này là chưa nêu rõ trách nhiệm cụ thể và vẫn trọng hình thức. Do đó, phải quy trách nhiệm người đứng đầu, luật hóa trách nhiệm người đứng đầu.
´Luật Đầu tư công có quy định về việc giám sát cộng đồng, theo bà đã đủ “mạnh” để hạn chế vi phạm chưa?
Tôi quan tâm đến giám sát cộng đồng bởi bất kỳ chương trình, dự án khi có phản biện xã hội đều tốt hơn và hạn chế sai sót. Tuy nhiên, giám sát đầu tư công thì quyền lực cộng đồng đến đâu? Trong luật này cũng có ghi là giám sát, kiểm tra, phát hiện nhưng phải nêu rõ quyền lực giám sát như thế nào, bao nhiêu phần trăm có ý kiến thì dự án phải dừng lại và xem xét xử lý. Trên thực tế, có rất nhiều văn bản luật có đề cập đến hình thức giám sát, kiểm tra của nhân dân, của cộng đồng địa phương nhưng thực tế rất ít có hiệu lực.
Thực tế khi cộng đồng giám sát cũng khó tiếp cận được tài liệu của chương trình, dự án một cách đúng mức, đầy đủ. Do đó, theo tôi nếu chỉ đưa vào trong luật chung chung sẽ khó phát huy giám sát cộng đồng, nhất là trong đầu tư công, với những công trình bị đánh giá là đầu tư kém hiệu quả.
´Trong phạm vi đối tượng điều chỉnh của luật này, bà quan tâm nhất đến vấn đề nào?
Tôi quan tâm đến đầu tư công theo hình thức đối tác công tư. Nhất là trong lĩnh vực giải trí công cộng. Nếu không quy định chi tiết sẽ dẫn đến biến tướng, mà điều này dễ thấy qua việc đầu tư vào sân golf và sòng bạc. Do đó, tôi đề nghị ghi rõ từng hạng mục mà Nhà nước tham gia đầu tư công trong lĩnh vực hợp tác theo loại hình công tư với lĩnh vực giải trí công cộng bởi nếu không sẽ phát sinh nhiều hệ lụy sau này, nhất là liên quan đến hình thức giải trí núp bóng cá cược. Do đó, tôi đề nghị có những khảo sát đánh giá tác động môi trường tự nhiên và cả tác động môi trường xã hội. Thực tế, thời gian qua, các chương trình dự án ít có phần đánh giá tác động liên quan đến môi trường xã hội, trong khi nhiều yếu tố đang tác động lớn đến môi trường xã hội sau khi dự án hoàn thành.
Xin cảm ơn bà!
Xuân Minh (thực hiện)