Ngày 12/2, Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Nam cho biết: Bộ Công Thương vừa có văn bản trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Quảng Nam về việc điều chỉnh quy trình vận hành liên hồ chứa các hồ thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn. Văn bản trả lời nêu rõ: "Việc xem xét trách nhiệm của các nhà máy thủy điện trong việc bồi thường thiệt hại cho người dân bị ảnh hưởng do lũ lụt là chưa có cơ sở”.
Văn bản số 102/BCT-TCNL của Bộ Công Thương nêu rõ: Sau khi trận lũ lịch sử xảy ra (từ ngày 14 đến 16/11/2013), theo báo cáo của tỉnh Quảng Nam, báo cáo của các nhà máy thủy điện trên địa bàn; báo cáo của đoàn kiểm tra thuộc Bộ Công Thương cho thấy: Việc vận hành các hồ chứa thủy điện lớn ở Quảng Nam đã thực hiện đúng theo quy trình vận hành liên hồ chứa (hồ A Vương, Sông Tranh 2 và hồ Đak Mi 4) và quy trình của từng hồ đã được phê duyệt, không gây thêm lũ cho hạ du, đã góp phần cắt giảm định lũ và lượng nước lũ về hạ du trên các sông, mặc dù các hồ chứa này không có nhiệm vụ chống lũ.
Cụ thể như sau: Tại hồ thủy điện Sông Tranh 2, từ 5 giờ ngày 15/11/2013 lũ về hồ trong 7 giờ đầu với lưu lượng từ 291 m3/s; đến 12 giờ 45 phút cùng ngày lưu lượng đạt đỉnh 8.333 m3/s, lưu lượng xả tại thời điểm này là 2.115m 3/s. Trong 12 giờ đầu của trận lũ, hồ Sông Tranh 2 đã cắt giảm được 63% lượng nước lũ với dung tích 117 triệu m3. Tại hồ thủy điện Đak Mi 4: lưu lượng về đỉnh lũ đạt lớn nhất 4.360 m3/s, hồ Đak Mi 4 chỉ xả về hạ du lưu lượng lớn nhất 3.900 m3/s và đã cắt được 10,6% lưu lượng đỉnh lũ. Hồ chứa thủy điện A Vương bắt đầu xả tràn lúc 16 giờ ngày 15/11/2013 là 205 m3/s, đến 20 giờ cùng ngày lưu lượng về hồ đạt đỉnh 898 m3/s; trong khi đó hồ A Vương chỉ xả qua tràn lớn nhất là 793,8 m3/s. Còn lại, đối với các công trình thủy điện hồ chứa nhỏ và tự tràn không có tác dụng điều tiết, giảm không đáng kể lưu lượng đỉnh lũ so với tự nhiên.
Văn bản số 102/BCT-TCNL của Bộ Công Thương cũng chỉ rõ: "Vai trò các hồ chứa thủy điện lớn trên hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn cắt giảm đỉnh lũ và lượng lũ cho hạ du là tích cực, góp phần giảm mức ngập lụt cho hạ du và đến thời điểm hiện nay chưa có phản ánh chính thức việc các đơn vị vận hành hồ chứa thủy điện không thực hiện đúng quy trình vận hành đã được phê duyệt".
Trận lũ lịch sử năm 2013 vừa qua đã gây thiệt hại khá nặng cho tỉnh Quảng Nam với 5 người bị chết do lũ; tổng thiệt hại về tài sản ước tính hàng trăm tỷ đồng.
Sau trận lũ lịch sử, nhiều cử tri trên địa bàn tỉnh Quảng Nam đã kiến nghị các nhà máy thủy điện phải chịu trách nhiệm bồi thường về những thiệt hại do mưa lũ vì cho rằng thủy điện góp phần “tăng nặng” hậu quả lũ lụt.
Nguyễn Sơn