Tòa hiến pháp thuộc Tòa án công lý tối cao Venezuela (TSJ) ngày 9/1 đã ra phán quyết khẳng định việc Tổng thống Hugo Chávez hoãn tái nhậm chức do không kịp hồi phục sức khỏe sau phẫu thuật chữa ung thư tại Cuba là phù hợp với quy định của Hiến pháp.
Phát biểu trong một cuộc họp báo ở thủ đô Caracas, Chủ tịch TSJ, Luisa Estela Morales, cho biết Tổng thống Chávez được Quốc hội cho phép đi Cuba phẫu thuật nên không thể coi sự vắng mặt của ông tại Venezuela là “tạm thời” cũng như “vĩnh viễn” và ông có quyền tuyên thệ trước TSJ sau khi lí do khiến ông không thể tái nhậm chức không còn nữa.
|
Bà Morales công bố phán quyết về việc Tổng thống Chávez hoãn tuyên thệ nhậm chức. Nguồn: Juventud Rebelde. |
Tuy nhiên, bà cho biết TSJ chưa xác định địa điểm, thời gian cũng như cách thức tổ chức tuyên thệ.
Mặt khác bà Morales bác bỏ sự cần thiết phải chỉ định một hội đồng y khoa để đánh giá hiện trạng sức khỏe của Tổng thống Chavez vào thời điểm hiện tại, đồng thời nêu rõ mặc dù lễ nhậm chức bị hoãn lại, do đây là trường hợp tái nhậm chức, chính phủ hiện nay sẽ tiếp tục điều hành đất nước để bảo đảm “tính liên tục trong quản lý".
Tòa hiến pháp có chức năng giải thích Hiến pháp khi có những suy diễn khác nhau, và trong những ngày qua đã có sự khác biệt trong giải thích Điều 231 liên quan tới thủ tục nhậm chức của tổng thống đắc cử.
Trước đó, ngày 8/1, Quốc hội Venezuela đã thông qua một tuyên bố bày tỏ sự ủng hộ quyết định của nhân dân đã bầu lại Tổng thống Chávez, cũng như việc nhà lãnh đạo cánh tả này được tuyên thệ tái nhậm chức trước TSJ.
Sau khi được các bác sĩ khuyến cáo rằng quá trình hồi phục hậu phẫu sẽ phải kéo dài sau ngày 10/1, ngày nhậm chức theo quy định của Hiến pháp nếu không có tình huống bất thường xảy ra, Tổng thống Chávez đề nghị Phó tổng thống Nicolás Maduro thông báo trước Quốc hội không thể tuyên thệ nhậm chức vào ngày đó, và vì vậy sẽ tiến hành thủ tục này trước TSJ.
Tuyên bố của Quốc hội nhấn mạnh quyền của Tổng thống Chávez trong cương vị của một con người và một bệnh nhân có thời gian cần thiết để hồi phục hoàn toàn sức khỏe sau phẫu thuật.
Mặc dù Hiến pháp cho phép ông Chávez lùi ngày nhậm chức, trong những ngày qua phe đối lập lên tiếng vu cáo việc hoãn lễ tuyên thệ là vi phạm Hiến pháp đồng thời yêu cầu Chủ tịch Quốc hội Diosdado Cabello tạm quyền tổng thống và chính phủ hiện nay chấm dứt hoạt động.
Hiến pháp Venezuela quy định một khi xảy ra sự “vắng mặt tuyệt đối” của tổng thống, thì chủ tịch quốc hội sẽ triệu tập bầu cử tổng thống mới trong vòng 30 ngày.
Hiến pháp cũng nêu rõ các trường hợp “vắng mặt tuyệt đối” gồm: tổng thống qua đời, từ chức, bị TSJ cách chức, bị một hội đồng y khoa do TSJ chỉ định và được Quốc hội thông qua tuyên bố mất năng lực thể chất và trí tuệ vĩnh viễn, cũng như bị Quốc hội tuyên bố đã rời bỏ chức vụ hoặc bị nhân dân bãi nhiệm.
Theo chính phủ Venezuela, vào thời điểm hiện tại, phe đối lập không có bất kỳ lý do nào để đưa ra yêu sách bầu cử tổng thống sớm.
Chính phủ Venezuela nhấn mạnh ngày quan trọng nhất chính là ngày 7/10/2012, khi đa số nhân dân Venezuela đã bỏ phiếu bầu lại Tổng thống Chávez sau 14 năm ông cầm quyền và đã đưa ra nhiều chính sách bảo vệ quyền lợi của người nghèo.
Việc ông Chávez hoãn nhậm chức đã được nhiều chính phủ tại Mỹ Latinh và Caribe ủng hộ.
Trong ngày 9/1, ngoại trưởng của các nước thành viên của Liên minh Bolívar cho các dân tộc châu Mỹ (Alba) và của Tổ chức hợp tác năng lượng vùng Caribe (Petrocaribe) đã có mặt tại thủ đô Caracas để tham gia cuộc mít tinh lớn do Đảng xã hội thống nhất Venezuela (PSUV) cầm quyền tổ chức ngày 10/1 nhằm bày tỏ tình đoàn kết với Tổng thống Chávez và nhân dân Venezuela.
Tham gia cuộc mít tinh này còn có các tổng thống José Mujica (Uruguay), Evo Morales (Bolivia) và Ngoại trưởng Argentina Héctor Timerman.
Quang Sơn