Bà Cao Thị Phi Vân, Phó Giám đốc ITPC phát biểu khai mạc Hội thảo.
Bà Cao Thị Phi Vân, Phó Giám đốc ITPC cho biết, Việt Nam - Cuba có mối quan hệ bền chặt, gắn bó lâu dài. Mối quan hệ trên càng được khẳng định rõ nét thông qua các hoạt động tương trợ lẫn nhau trong thời gian đại dịch COVID-19. Tuy cách xa về địa lý nhưng quan hệ thương mại và đầu tư giữa Việt Nam với Cuba không ngừng phát triển. Về thương mại, Việt Nam là đối tác thương mại châu Á đứng thứ 2 tại Cuba. Năm 2020, quan hệ thương mại hai nước đạt 102 triệu USD. Hiệp định thương mại song phương giữa Việt Nam và Cuba chính thức có hiệu lực đầu năm 2020 góp phần thúc đẩy trao đổi giao thương, tăng cường sự hiện diện của các doanh nghiệp Việt Nam trong các dự án đầu tư tại Cuba.
Hai nước đã hợp tác trên nhiều lĩnh vực như nông nghiệp, dầu khí, viễn thông, giáo dục, y tế… Về đầu tư, hiện Cuba và Việt Nam đều có dự án đầu tư lẫn nhau, cụ thể Cuba có 4 dự án đầu tư tại Việt Nam, tổng vốn hơn 7 triệu USD, đứng thứ 81/140 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư tại Việt Nam. Ngược lại, Việt Nam cũng có 4 dự án đang hoạt động tại Cuba với hơn 44 triệu USD về quy mô vốn. Hai dự án tiêu biểu của Việt Nam tại Cuba là: Nhà máy gạch lát sàn SAVIG do Tổng Công ty Viglacera liên doanh với công ty Prodimat của Cuba và Tập đoàn Thái Bình chuyên về thương mại, là cầu nối giao thương giữa Việt Nam và Cuba.
Mặc dù vậy, bà Cao Thị Phi Vân cho rằng, quan hệ thương mại và đầu tư nêu trên vẫn chưa tương xứng với tình hữu nghị giữa hai nước, cơ hội cho doanh nghiệp hai bên vẫn còn tiềm năng trong tương lai. Hội thảo xúc tiến đầu tư vào đặc khu phát triển Mariel (Cuba) là hoạt động đầu tiên giữa Tp. Hồ Chí Minh và Cuba kể từ sau đại dịch COVID-19 hứa hẹn tạo thêm xung lực cho hai bên mở rộng liên kết hợp tác tốt hơn, tạo đà cho sự phát triển trong tương lai. Đây cũng là cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam tìm thấy nhiều cơ hội đầu tư hơn nữa vào Cuba.
Đại diện Đặc khu phát triển Mariel cung cấp thông tin về chính sách thu hút đầu tư của đặc khu.
Bà Ariadne Feo Labrada, Tổng Lãnh sự Cộng hòa Cuba tại TP Hồ Chí Minh cho biết, Đặc khu phát triển Mariel là nơi có vị trí địa lý đặc biệt, ở trung tâm của biển Caribe, là ngã tư của các tuyến đường giao thông hàng hải chính ở Tây bán cầu. Đặc khu phát triển Mariel nằm ở tỉnh Artemisa, chỉ cách thủđô La Habana 45 km về phía Tây, được thiết kế để thu hút đầu tư vào sản xuất hàng hóa và dịch vụ giá trị gia tăng, sử dụng tri thức và đổi mới, cũng như công nghệ sạch, và tạo ra sự tập trung công nghiệp để thay thế nhập khẩu, thúc đẩy xuất khẩu và tạo ra các nguồn việc làm mới.
Về chính sách thu hút đầu tư, bà Yanet Vazquez Valdes, Phó Giám đốc Văn phòng Đặc khu phát triển Mariel thông tin, việc hình thành Đặc khu phát triển Mariel là dự án có tầm nhìn dài hạn và là một phần của quá trình cập nhật mô hình kinh tế Cuba. Khuôn khổ quy định của Đặc khu phát triển Mariel tạo ra những lợi thế cho các công ty đầu tư và áp dụng cho cả các nhà khai thác được nhượng quyền trong khu. Cụ thể, thuế suất ưu đãi 0% được áp dụng đối với hồi vốn về nước; thuế sử dụng lực lượng lao động; đóng góp vào phát triển địa phương; nhập khẩu trong giai đoạn đầu tư; thuế đối với hoạt động bán buôn hàng hóa, dịch vụ.
Ngoài ra, mức thuế suất 0% còn được áp dụng trên lợi nhuận trong vòng 10 năm, sau đó áp dụng mức 12%. Các ưu đãi khác bao gồm: Hệ thống một cửa xử lý tất cả các giấy chứng nhận, giấy phép và ủy quyền; đội ngũ chuyên gia tư vấn và hỗ trợ cho các nhà đầu tư; giao các lô đất với cơ sở hạ tầng tiêu chuẩn cao do Nhà nước Cuba tài trợ; sơ đồ hoạt động tài chính bằng tiền tệ có thể chuyển đổi tự do; ưu đãi đối với sản xuất năng lượng mặt trời từ mái nhà của các cơ sở công nghiệp.
Khi đầu tư vào Đặc khu phát triển Mariel, nhà đầu tư được miễn phí chuyển cổ tức ra nước ngoài, lợi nhuận hoặc thu nhập khác liên quan đến việc đầu tư mà không phải trả thuế; người nước ngoài không phải là thường trú nhân tại Cuba có thể chuyển ra nước ngoài các tài sản mà họ nhận được theo các quy định của Hệ thống Ngân hàng Quốc gia.
Chia sẻ kinh nghiệm đầu tư tại Cuba, đại diện Tổng công ty Viglacera cho biết, Cuba là một trong những quốc gia có tính ổn định về chính trị, xã hội và pháp lý cao nhất trong khu vực với uy tín trên tầm quốc tế bởi các chỉ số về xã hội cao gần ngang với các quốc gia phát triển. Thị trường này có lợi thế phát triển các ngành sản xuất, chế biến thực phẩm, hàng tiêu dùng; phân bón, thức ăn chăn nuôi; vật tư, thiết bị y tế; vật liệu xây dựng và năng lượng tái tạo.
Theo các doanh nghiệp đã đầu tư tại Cuba thì Đặc khu phát triển Mariel là khu kinh tế có vị trí giao thông đường bộ, đường biển, đường sắt, đường hàng không thuận lợi nhất tại Cuba; điều kiện đầu tư hấp dẫn với giá thuê cạnh tranh, chính sách miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 10 năm, thủ tục đầu tư nhanh chóng, thuận tiện. Với cơ sở hạ tầng được đầu tư đồng bộ, hiện đại, có tính kết nối cao, đặc khu Mariel hứa hẹn mang lại nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư nước ngoài nói chung và Việt Nam nói riêng tại đất nước Cuba. Đây cũng là cầu nối giúp các nhà đầu tư, kinh doanh kết nối với thị trường khu vực Mỹ Latinh, Caribe và Nam Mỹ còn nhiều tiềm năng tăng trưởng trong tương lai.