Cùng với xu hướng tuyển sinh đa phương thức, nhiều trường đại học trên địa bàn dự kiến bổ sung tiêu chí mới trong xét tuyển đầu vào để phù hợp với bối cảnh đại dịch COVID-19 kéo dài gây nhiều tác động tới việc học của học sinh thời gian qua.
Thí sinh trình các giấy tờ và nộp bản khai báo y tế cho cán bộ coi thi tại điểm thi Trường Đại học Công nghệ TP Hồ Chí Minh (cơ sở thành phố Thủ Đức), ngày 28/3/2021. Ảnh: Thu Hoài/TTXVN
Đa dạng phương thức tuyển sinh
Có thể thấy xu hướng chung trong mùa tuyển sinh năm 2022 của các trường đại học tại TP Hồ Chí Minh là áp dụng nhiều phương thức tuyển sinh, giảm phụ thuộc vào điểm thi tốt nghiệp Trung học phổ thông...
Trường Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh là một trong những trường sử dụng đa dạng phương thức tuyển sinh trong năm 2022. Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hoài Thắng, Trưởng phòng Đào tạo - Trường Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh, bên cạnh các hình thức cũ như tuyển thẳng, ưu tiên xét tuyển, xét kết quả thi tốt nghiệp Trung học phổ thông, thi đánh giá năng lực, xét chứng chỉ tuyển sinh quốc tế hoặc thí sinh người nước ngoài..., năm nay trường còn tuyển sinh theo hình thức kết hợp các tiêu chí để đánh giá toàn diện năng lực thí sinh gồm năng lực học tập, hoạt động xã hội, hoạt động văn thể mỹ, bài luận, thư giới thiệu, phỏng vấn…
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hoài Thắng cho biết thêm: Phương thức tuyển sinh này sẽ là phương thức chủ đạo trong tuyển sinh của trường từ năm 2022. Trong đó, tiêu chí về năng lực học tập nay có thêm một thành tố quan trọng là kết quả kỳ thi đánh giá năng lực do Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh tổ chức vì thí sinh phải thật sự học kỹ, hiểu sâu, nắm chắc kiến thức, có tư duy suy luận và giải quyết vấn đề tốt mới có thể trúng tuyển bằng kết quả kỳ thi này. Như vậy, điểm thi tốt nghiệp Trung học phổ thông chỉ là một trong các điều kiện để xét tuyển vào trường bên cạnh bài thi đánh giá năng lực cùng nhiều yêu cầu khác về kết quả học Trung học phổ thông, chứng chỉ ngoại ngữ… chứ không còn là yếu tố duy nhất.
Riêng với tiêu chí “hoạt động xã hội”, ông Bùi Hoài Thắng cho hay, bất kỳ sự đóng góp nào của học sinh cho những vấn đề an sinh, an ninh của xã hội đều sẽ được xem xét đánh giá, ví dụ như học sinh tình nguyện tham gia hoạt động phòng, chống dịch COVID-19 hoặc tình nguyện hoạt động cộng đồng tại địa phương, giúp đỡ người có hoàn cảnh khó khăn... Với cách tuyển sinh mới này, Trường Đại học Bách khoa mong muốn tuyển sinh, đào tạo ra lớp sinh viên không chỉ giỏi kiến thức mà còn phải có kỹ năng mềm, biết quan tâm đến những vấn đề của xã hội, có tinh thần nhiệt huyết cống hiến vì lợi ích cộng đồng.
Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh cũng đưa ra ưu tiên cho thí sinh có thành tích về văn thể mỹ. Năm 2022, nhà trường bổ sung phương thức tuyển thí sinh đoạt giải nhất, nhì, ba học sinh giỏi cấp tỉnh, thành phố; thí sinh đạt thành tích cao trong hoạt động xã hội, văn nghệ, thể thao... chiếm tối đa 5% tổng chỉ tiêu theo ngành, nhóm ngành. Đồng thời, trường còn xét tuyển dựa vào kết quả kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh năm 2022, chiếm từ 35-50% tổng chỉ tiêu.
Tương tự, năm 2022, lần đầu tiên Trường Đại học Công nghệ thông tin, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh tổ chức xét tuyển thẳng dành cho tài năng thể thao đoạt huy chương vàng, bạc, đồng ở các giải thể thao quốc tế chính thức. Đại diện nhà trường cho biết, việc mở rộng phương thức xét tuyển thẳng dành cho tài năng thể thao nhằm giải quyết câu chuyện tuổi nghề của các tài năng thể thao Việt Nam để họ có thể vừa yên tâm thi đấu hết mình, vừa có cơ hội gặt hái nhiều thành công hơn nữa sau khi giải nghệ.
Không chỉ cắt giảm mạnh chỉ tiêu xét điểm thi Trung học phổ thông, nhiều trường còn thêm ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào đối với xét tuyển phương thức này. Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh kèm theo ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào tổ hợp các môn xét tuyển phải đạt từ 18 điểm trở lên. Trường Đại học Công nghệ thông tin, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh xét điểm Kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông với ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào là 22 điểm cho tất cả các ngành và tổ hợp xét tuyển.
Theo Thạc sỹ Phùng Quán, Trưởng phòng Thông tin truyền thông, Trường Đại học Khoa học tự nhiên, những năm gần đây, Kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông chủ yếu hướng tới mục tiêu xét tốt nghiệp cho học sinh. Năm nay, đại dịch COVID-19 ảnh hưởng lớn đến việc học của học sinh lớp 12 nên Bộ Giáo dục và Đào tạo ra đề có phần nhẹ nhàng hơn. Do đó, để phân loại thí sinh việc xét tuyển bằng điểm thi Trung học phổ thông là chưa đủ. Việc điều chỉnh tỉ lệ chỉ tiêu phương thức xét điểm thi Trung học phổ thông theo hướng giảm nhằm phân loại thí sinh tốt hơn, tuyển đúng đối tượng và đảm bảo chất lượng đầu vào.
Phù hợp với xu thế hiện nay
Việc nhiều trường đại học đồng thời áp dụng đến 6,7 phương thức xét tuyển, trong đó có nhiều hình thức xét tuyển mới, mỗi tiêu chí lại có quy định, yêu cầu khác nhau khiến không ít phụ huynh, thí sinh băn khoăn.
Chị Nguyễn Phạm Thùy Trang (ngụ tại Quận 3, TP Hồ Chí Minh) cho biết, cách đây 3 năm, khi vừa lên bậc Trung học phổ thông, con gái chị đã xác định được trường đại học mong muốn theo học và nỗ lực học tập theo hướng đạt kết quả cao trong Kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông. Tuy nhiên, năm nay, nhiều trường đồng loạt giảm chỉ tiêu xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp nên cả gia đình phải cùng ngồi lại, bàn bạc để tìm thêm phương án xét tuyển khác, gia tăng cơ hội trúng tuyển cho con gái.
“Đáng tiếc vì quá chú trọng việc học nên con tôi không có thành tích về văn thể mỹ hay tham gia hoạt động xã hội. Hiện phương án khả thi nhất với cháu là tham gia và đạt kết quả tốt tại Kỳ thi đánh giá năng lực. Kỳ thi này có độ khó cao hơn Kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông nên chúng tôi không khỏi lo lắng”, chị Trang chia sẻ.
Tuy nhiên, theo Tiến sỹ Nguyễn Trung Nhân, Trưởng phòng Đào tạo Trường Đại học Công nghiệp TP Hồ Chí Minh, việc các cơ sở giáo dục đại học áp dụng nhiều phương thức xét tuyển là điều có lợi đối với thí sinh vì các phương thức xét tuyển độc lập với nhau. Cùng một lúc, các thí sinh có thể sử dụng nhiều phương thức khác nhau, tăng cơ hội trúng tuyển cho mình thay vì chỉ phụ thuộc vào một phương thức nào đó.
“Việc đa dạng phương thức xét tuyển là phù hợp với xu thế hiện nay và đánh giá được năng lực của người học thông qua nhiều góc độ. Có thể ví như việc chúng ta có nhiều cánh cửa đi vào cùng một khu vực nhưng có rào cản, độ rộng, cao thấp khác nhau. Có nhiều người không vào được bằng cánh cửa này nhưng lại vào được bằng cánh cửa khác. Do đó, với phương thức này, con đường vào đại học của học sinh sẽ rộng mở hơn”, ông Nhân chia sẻ.
Dành lời khuyên cho các thí sinh, phụ huynh, ông Nguyễn Trung Nhân cho rằng, bản thân thí sinh nên có thái độ cởi mở, đừng xem việc đa dạng các phương thức xét tuyển là trở ngại mà hãy xem là cơ hội. Từ đó tìm hiểu kỹ, nắm chắc yêu cầu của mỗi phương thức bởi mỗi phương thức có ngưỡng đảm bảo chất lượng khác nhau, cách thức tính điểm khác nhau. Sau đó, dựa vào những kết quả, chứng chỉ mà mình đang có, tận dụng thế mạnh của mình để lựa chọn phương thức phù hợp, tăng cơ hội trúng tuyển vào trường, ngành mà thí sinh mong muốn.