Vướng quy định xét nghiệm nhanh
Theo phản ánh của các hãng hàng không, do chưa có hướng dẫn cụ thể về xét nghiệm nhanh COVID-19, dẫn đến khó khăn cho các hãng khi triển khai thu phí xét nghiệm. Số liệu thống kê của Cục Hàng không Việt Nam (CHKVN - Bộ GTVT) cho thấy, trong 7 ngày đầu khôi phục trở lại chuyến bay quốc tế thường lệ, có tổng cộng 64 chuyến bay chở khách đến Việt Nam, chở 7.847 khách nhập cảnh Việt Nam. Trong số này, có 18 chuyến bay thương mại, 25 chuyến bay combo và 21 chuyến chở chuyên gia, khách du lịch.
Hiện đã có 7/9 quốc gia và vùng lãnh thổ cơ bản thống nhất đề nghị của Việt Nam về kế hoạch nối lại đường bay quốc tế thường lệ chở khách gồm: Hoa Kỳ, Nhật Bản, Singapore, Campuchia, Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc.
Mặc dù cơ bản thống nhất với đề nghị của Việt Nam về việc khai thác các chuyến bay quốc tế thường lệ chở khách với 4 chuyến/tuần/chiều cho mỗi bên, tuy nhiên nhà chức trách hàng không Hàn Quốc cho biết, do quy định phòng chống dịch, nước này đang hạn chế chuyến bay chở khách đến. Vì vậy, tần suất chuyến bay của hãng hàng không Việt Nam chiều Việt Nam - Hàn Quốc bị hạn chế, chỉ được cấp 2 chuyến/tuần trong khi hãng hàng không Hàn Quốc được phép khai thác 21 chuyến/tuần. CHKVN đang phối hợp với các hãng hàng không trao đổi với phía Hàn Quốc để thống nhất phương án phù hợp đối với các hãng hàng không hai bên.
Theo lãnh đạo Vietnam Airlines, hãng đã mở lại đường bay thương mại thường lệ chở khách vào Việt Nam từ 7 thị trường là: Mỹ (4 chuyến/tuần), Nhật Bản (3 chuyến/tuần), Hàn Quốc (2 chuyến/tuần), Đài Loan (1 chuyến/tuần), Singapore (2 chuyến/tuần), Thái Lan (2 chuyến/tuần), Campuchia (4 chuyến/tuần). Các đường bay này đã được mở bán rộng rãi và phục vụ hành khách đáp ứng các yêu cầu về quy định nhập cảnh, y tế của Chính phủ Việt Nam. Các chuyến bay thường lệ tính tới thời điểm hiện tại đều được khai thác an toàn và nhận được sự hưởng ứng rộng rãi từ hành khách, đặc biệt là người dân có nhu cầu hồi hương.
Vietjet cũng đã khai thác trở lại các chuyến bay thường lệ tới Nhật Bản với tần suất 1 chuyến/tuần và dự kiến sẽ tăng trong thời gian tới. Các đường bay quốc tế kết nối Hà Nội, TP Hồ Chí Minh với Đài Bắc (Đài Loan, Trung Quốc), Singapore, Thái Lan, Hàn Quốc cũng đã được hãng công bố lịch bay trên hệ thống và khai thác trở lại ngay những ngày đầu tiên của năm 2022. Hãng đã sẵn sàng nguồn lực để khai thác trở lại tất cả các đường bay quốc tế thường lệ, đảm bảo an toàn phòng chống dịch và các dịch vụ chăm sóc sức khỏe mới mẻ cho hành khách. Tuy nhiên, quy định phải xét nghiệm nhanh đang gây ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý hành khách.
Thống nhất quy định xét nghiệm
Cũng theo CHKVN, việc chưa có hướng dẫn cụ thể về xét nghiệm nhanh COVID-19 như quy định về thời gian xét nghiệm trước khi lên máy bay, thẩm quyền tổ chức xét nghiệm và công nhận kết quả xét nghiệm, hình thức thanh toán chi phí... dẫn đến khó khăn cho các hãng hàng không khi triển khai, cũng như thực hiện thu phí xét nghiệm, do đây không phải là chức năng của các hãng hàng không.
Bên cạnh đó, việc thực hiện xét nghiệm nhanh đối với hành khách sau khi hạ cánh tại các cảng hàng không khi tần suất các chuyến bay quốc tế thường lệ tăng cao có thể dẫn đến ùn ứ tại các cảng hàng không và làm nguy cơ lây lan dịch bệnh tăng cao.
Do vậy, Bộ GTVT đề nghị Chính phủ xem xét cho phép áp dụng thống nhất quy định về xét nghiệm SARS-CoV-2 bằng phương pháp RT-PCR trước chuyến bay theo thông lệ quốc tế như các quốc gia, vùng lãnh thổ đối tác đang áp dụng trong thời gian qua và không phải thực hiện xét nghiệm nhanh trước khi lên và sau khi xuống máy bay. Trong trường hợp vẫn cần duy trì quy định xét nghiệm nhanh, Bộ GTVT đề nghị chỉ xét nghiệm nhanh 1 lần đối với hành khách và phi hành đoàn sau khi hạ cánh và giao Bộ Y tế hướng dẫn cụ thể về cách thức, thời gian, cơ quan thực hiện, cơ chế công nhận kết quả xét nghiệm nhanh cũng như thủ tục thanh toán chi phí đối với hành khách nhập cảnh trên các chuyến bay quốc tế.
Bộ GTVT đề nghị Chính phủ giao Bộ Công an ban hành và sớm phổ biến Hướng dẫn thủ tục xuất nhập cảnh đối với người nước ngoài, trong đó xem xét trường hợp người mang quốc tịch nước ngoài là thân nhân của người Việt Nam nhập cảnh dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần; phối hợp với Bộ Y tế, Bộ Ngoại giao nghiên cứu xây dựng website bằng tiếng Anh và tiếng Việt để người nước ngoài, các hãng hàng không nước ngoài, tổ chức nước ngoài có thể tra cứu, tìm hiểu thông tin về các quy định y tế, thủ tục cấp thị thực xuất nhập cảnh của Việt Nam.
Trước đó, các hãng hàng không đã có văn bản đề nghị Bộ Công an, Bộ Ngoại giao xem xét ban hành và phổ biến rộng rãi quy định về thủ tục xin cấp thị thực, giấy chấp thuận nhập cảnh đối với người nước ngoài và xem xét miễn thủ tục này đối với người gốc Việt ở nước ngoài.