Hà Nội triển khai đồng bộ các giải pháp cấp bách giảm ô nhiễm không khí

Ngày 18/12, theo báo cáo số 11847/STNMT-CCBVMT của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội về diễn biến chất lượng không khí trên địa bàn thành phố Hà Nội 2019, từ đầu năm đến nay, Hà Nội đã xuất hiện 6 đợt ô nhiễm không khí kéo dài trung bình từ 5 đến 10 ngày, chất lượng không khí ở mức "Kém", "Xấu" và "Rất Xấu"; trong đó đợt ô nhiễm cao điểm nhất là đầu tháng 12 (từ ngày 8/12 đến ngày 14/12), chất lượng không khí thường xuyên ở mức "Xấu" và "Rất Xấu", chỉ số chất lượng không khí (AQI) cao nhất là 266.  

Trước tình trạng ô nhiễm không khí đang có chiều hướng gia tăng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người dân, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đã đề nghị UBND thành phố Hà Nội xem xét, chỉ đạo triển khai nhiều giải pháp cấp bách. Theo đó, các sở, ngành, UBND các quận, huyện, thị xã, các Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các hoạt động công trình thi công xây dựng, phá dỡ; công tác bảo vệ môi trường tại các khu, cụm công nghiệp, làng nghề; công tác quản lý vận hành các khu xử lý chất thải tập trung, các khu xử lý phế thải xây dựng, các điểm tập kết trung chuyển rác tại các quận, huyện, thị xã. 

Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đề nghị UBND các quận, huyện, thị xã chủ động tăng cường công tác tuyên truyền tới từng tổ dân phố, thôn xóm, hộ gia đình nhằm nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường không khí, trong đó nghiêm túc thực hiện việc không sử dụng bếp than tổ ong và các loại nhiên liệu than đốt, không đốt rơm rạ, không thu gom đốt rác tự phát; đồng thời, tăng cường công tác vệ sinh môi trường, thu gom xử lý rác thải trên địa bàn, không để rác thải tồn đọng gây ô nhiễm môi trường trên địa bàn.

Đáng chú ý, trong trường hợp khẩn cấp khi ô nhiễm không khí chạm mức "Nguy hại" với chỉ số AQI lớn hơn 300, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đề nghị UBND thành phố Hà Nội ban hành thông báo tình hình chất lượng không khí tới Sở Giáo dục và Đào tạo để thông báo các trường Mầm non, trường Tiểu học cho các em học sinh nghỉ học; cấm các loại xe tải nặng, đặc biệt xe vận chuyển vật liệu xây dựng, phế thải xây dựng lưu hành trên địa bàn 12 quận nội thành; tạm dừng các hoạt động xây dựng, phá dỡ cải tạo công trình trong giờ cao điểm. 

Qua kiểm tra, rà soát các nguyên nhân gây ô nhiễm không khí cho thấy, các nguồn phát sinh khí thải gây ô nhiễm môi trường trên địa bàn thành phố phát sinh chủ yếu từ các phương tiện giao thông; hoạt động xây dựng; các hoạt động dân sinh đun nấu, sử dụng than tổ ong, đốt rác, đốt rơm rạ… Cụ thể, khí xả thải từ các phương tiện ô tô, xe máy tập trung mật độ cao tại khu vực đô thị, đặc biệt là các phương tiện cũ, nát không đảm bảo tiêu chuẩn khí thải là một trong những nguyên nhân chủ yếu tác động tiêu cực đến môi trường không khí của thành phố.

Ngoài ra, do một bộ phận nhân dân và các hộ kinh doanh dịch vụ đun bếp than tổ ong, đốt củi trong sinh hoạt hàng ngày, không đảm bảo an toàn về phòng cháy, chữa cháy; hoạt động đốt rơm rạ, rác sau thu hoạch, đặc biệt là trong thời gian từ tháng 9 đến tháng 10 hàng năm, đúng vào thời kỳ giao mùa, sau thu hoạch, nhân dân thường đốt rơm rạ làm sạch đồng ruộng sau thu hoạch vụ mùa. Ngoài ra, một số đối tượng còn đốt rác thải sinh hoạt gây khói mù và tạo ra khí độc hại. Hoạt động xây dựng phá dỡ công trình cũ, xây dựng công trình mới; các xe vận chuyển vật liệu xây dựng, phế thải xây dựng..., không được che chắn, không rửa xe, hoạt động đổ trộm phế thải nơi công cộng cũng gây ô nhiễm môi trường...

Một số chuyên gia môi trường cho rằng, nguyên nhân gây ô nhiễm không khí còn do ảnh hưởng của điều kiện địa hình đa dạng với núi thấp, đồi và đồng bằng. Khu vực nội thành và phụ cận là vùng trũng thấp dẫn đến việc tích tụ, khó khăn trong việc đối lưu không khí. Đặc biệt, trong những ngày qua, điều kiện khí tượng hết sức bất lợi cho việc khuếch tán chất ô nhiễm. Khí áp cao, lặng gió, không mưa, nhiệt độ ngày đêm chênh lệch lớn gây ra hiện tượng nghịch nhiệt bức xạ, các chất ô nhiễm bị ứ đọng dưới mặt đất, không phát tán được, khiến môi trường không khí bị ô nhiễm.