Bờ biển thôn Khê Tân, xã Tịnh Khê (TP Quảng Ngãi) sạt lở và cuốn trôi nhà dân. Ảnh: baoquangngai.vn
Theo đó, Công ty CP sản xuất thương mại và dịch vụ Đại Nguyên (còn gọi là Công ty Đại Nguyên) được Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ngãi cho phép thuê đất và khai thác cát làm vật liệu xây dựng thông thường bằng phương pháp lộ thiên tại mỏ cát ở Tổ dân phố Vạn Mỹ, thị trấn Sông Vệ (Tư Nghĩa) và xã Đức Nhuận (Mộ Đức) theo giấy phép số 25/GP-UBND ngày 4/4/2018.
Trong giấy phép nêu rõ, Công ty Đại Nguyên được phép khai thác cát với diện tích 8,26ha; trữ lượng đưa vào khai thác 119.235m3; mức sâu khai thác đến cos - 1m; chiều dày tầng cát khai thác trung bình 1,44m; công suất khai thác 40.000m3/năm; thời gian khai thác 36 tháng (không gồm các tháng mùa mưa).
Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân sinh sống gần mỏ cát, trong quá trình khai thác cát Công ty Đại Nguyên khai thác quá sâu so với giấy phép quy định, nhất là tại vị trí gần bờ Bắc sông Vệ gây nguy cơ sạt lở bờ sông.
Ông P.V.T. ở tổ dân phố Vạn Mỹ, thị trấn Sông Vệ bức xúc: "Dù biết đơn vị được phép khai thác cát, nhưng nhìn bằng mắt thường cũng thấy họ khai thác quá sâu nên dễ gây nguy cơ sạt lở bờ sông. Phía Nam sông Vệ đang được xây dựng bờ kè nhưng phía Bắc chưa có kè nên mùa mưa nước lũ tràn về sẽ gây sạt lở".
Trước phản ánh của người dân, Ủy ban nhân dân huyện Tư Nghĩa đã chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện kiểm tra việc khai thác cát của Công ty Đại Nguyên tại sông Vệ.
Theo ông Lê Trung Thành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Tư Nghĩa, qua kiểm tra cho thấy, Công ty Đại Nguyên đang khai thác cát tại vị trí khu vực gần bờ Bắc sông Vệ (vị trí M1 theo sơ đồ) có độ sâu hơn mức cho phép, khả năng gây nguy cơ sạt lở bờ Bắc sông Vệ vào mùa mưa lũ sắp đến.
Không chỉ khai thác vượt quá độ sâu cho phép, Công ty Đại Nguyên còn khiến dư luận bức xúc vì trong quá trình vận chuyển cát đi tiêu thụ, các phương tiện đã chạy với tốc độ cao và gây ô nhiễm.
Cụ thể, tại đoạn đường liên xã khu vực phía Nam sông Vệ (thuộc thôn 3 xã Đức Nhuận, huyện Mộ Đức), nhiều đống bùn đất do xe tải chở đất, cát rơi xuống đường được người dân thu gom thành đống.
Ông L.V.H., thôn 3, xã Đức Nhuận cho biết: Mỗi ngày có hàng chục chuyến xe chở cát chạy qua tuyến đường này nên cát rơi vãi rất nhiều khiến dân ở đây phải sống trong tình trạng mưa bùn, nắng bụi. Chính vì vậy, cửa nhà lúc nào cũng phải đóng kỹ, trẻ con không dám cho ra đường vì xe chở cát phóng nhanh, vượt ẩu.
Mặc dù đã nhiều lần kiến nghị lên chính quyền, thậm chí chặn xe chở cát với mong muốn đơn vị vận chuyển cát có giải pháp khắc phục nhưng tình trạng vẫn không được cải thiện.
Hơn nữa, tuy xe đã được rửa bánh từ dưới bãi cát lên đường chính nhưng chỉ áp dụng trong giờ hành chính. Trong khi đó, các xe này lại hoạt động từ sáng đến khuya nên cát bụi vẫn rơi vãi ra đường rất nhiều.
Trao đổi về việc Công ty Đại Nguyên khai thác cát có độ sâu vượt mức cho phép, ông Đỗ Minh Hải, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi nhấn mạnh: Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh đã lập đoàn thanh tra Công ty Đại Nguyên và đang chờ kết quả. Nếu Công ty Đại Nguyên vi phạm trong quá trình khai thác cát, Sở sẽ báo cáo cho cơ quan chức năng và xử lý theo quy định của pháp luật.
Theo ông Đỗ Minh Hải, việc doanh nghiệp khai thác cát vượt quá độ sâu cho phép nếu không kịp thời xử lý có thể sẽ gây ra nhiều tác động tiêu cực. Vì vậy, cơ quan chức năng cần có giải pháp quản lý chặt chẽ quá trình khai thác cát trên các dòng sông.