Lý do để nhóm thực hiện mạnh dạn triển khai chương trình này là thành công và hiệu ứng xã hội rộng rãi từ chuỗi sự kiện “Cùng bé sáng tạo mặt nạ Việt - Vui Tết Trung thu”, diễn ra dịp Tết Trung thu vừa qua. “Hóa ra, cái kỳ vọng tiếp tục khơi lấp những khoảng trống về các giá trị văn hóa dân gian trong đời sống đương đại của chúng tôi cũng chính là niềm mong mỏi của các bậc làm cha, làm mẹ hiện nay; chính vì vậy, chúng tôi rất tự tin khi thực hiện dự án thứ hai về tranh Tết này”, TS Trang Thanh Hiền, đại diện nhóm thực hiện, chia sẻ.
Tranh Tết Kim Hoàng sẽ được giới thiệu trong chương trình. |
Vốn tranh Tết là nét đẹp không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên đán truyền thống của người Việt. Các làng tranh xưa, cứ đến Tết, lại nhộn nhịp in, quẩy tranh đi bán khắp các nẻo chợ quê, mang hương xuân sắc Tết đến từng nhà. Tranh Hàng Trống, tranh Đông Hồ rồi tranh Kim Hoàng ở đất Bắc, tranh làng Sình ở miền Trung, Huế là những dòng tranh nổi tiếng với những nét nghệ thuật đặc trưng. Chỉ là những bức vẽ đơn sơ, nhỏ bé nhưng chính những đường nét mộc mạc, sắc màu tự nhiên đã hình thành nên một thế giới quan thu nhỏ, chứa đựng những tinh hoa, tư duy và triết lý sống của người Việt. Mỗi bức tranh cũng là một thông điệp, một lời cầu chúc cho năm mới gặp nhiều may mắn.
Trước cơn lốc của biến đổi của đời sống văn hóa đương đại, nhiều giá trị văn hóa truyền thống đã phải trải qua một thời gian dài chao đảo, thậm chí bị ngắt quãng. Nhưng, sức sống mãnh liệt của mạch ngầm truyền thống đã khiến cho dòng chảy lặng thầm ấy không thể bị biến mất. Những năm gần đây, nhiều giá trị văn hóa dân gian truyền thống bắt đầu được chấn hưng. Tranh dân gian, tranh Tết bắt đầu trở lại.
Và dự án “Cùng bé sáng tạo - Khám phá tranh Tết” sẽ đồng hành cùng sự trở lại ấy. Theo đó, TS Trang Thanh Hiền cùng các giảng viên, sinh viên trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam sẽ đồng hành cùng các em nhỏ, giúp các em tìm hiểu tranh dân gian thông qua sách vở và hình ảnh; tham gia trực tiếp in, vẽ tranh dân gian; đố vui về tranh dân gian. “Dự án với sự tham gia của các họa sĩ đồ họa cũng sẽ giúp các em nhỏ làm nên những sản phẩm đậm chất đương đại như thiệp chúc Tết, bao lì xì năm hoặc những bức tranh được tạo hình từ cảm hứng dân gian… Trong sự “đứt gãy” của những giá trị văn hóa truyền thống, những dự án nghệ thuật như thế này có thể xem như nỗ lực của các nghệ sĩ tạo hình nhằm đưa các giá trị văn hóa dân gian trở về và sống trong lòng văn hóa đương đại”, TS Trang Thanh Hiền nhấn mạnh thêm.
Cũng trong khuôn khổ chương trình, TS Trang Thanh Hiền sẽ có một buổi trò chuyện về ý nghĩa và giá trị của tranh Tết dân gian. Những bức tranh qua quá trình lịch sử đã trở thành một thành tố không thể thiếu của đời sống Việt, mang đậm hồn Việt. Sự khác biệt của các dòng tranh dân gian Việt cũng sẽ được chia sẻ trong buổi nói chuyện này.
Không chỉ tạo ra sân chơi cho các bé, dự án cũng là hoạt động tiếp tục hướng đến mục tiêu thiện nguyện, kêu gọi tinh thần tương thân tương ái của cộng đồng. Các bé tham gia sự kiện đồng thời đã đóng góp một phần kinh phí giúp các bạn nhỏ vùng cao ở xã Yên Lạc, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng vượt mùa đông giá rét, đón cái Tết cổ truyền bên gia đình. Đặc biệt, dự án cũng tổ chức hoạt động bán tranh dân gian cùng tác phẩm của một số họa sĩ tham dự chương trình nhằm gây quỹ thiện nguyện, giúp các em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn có được một cái Tết ấm áp yêu thương.
Dự án chính thức được triển khai vào ngày 17/1/2016 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam (Hà Nội), với sự phối hợp, hỗ trợ tích cực từ các Câu lạc bộ mỹ thuật ở Hà Nội như: Trung tâm nghệ thuật Xanh Green Art, Rainbow Art, Vừng’s Friend Club, Creative Colour, cliptretho.com, nhà sưu tập tranh Nguyễn Thu Hòa… Sau buổi khai mạc ở Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, hoạt động này sẽ được tiếp tục triển khai tại số 5 Đào Duy Từ, trong khuôn khổ triển lãm “Nét Xuân”, dự kiến diễn ra ngày 21/2/2016.