Thuyết minh viên hướng dẫn du khách tham quan tại Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ. Ảnh (minh họa): Xuân Tư/TTXVN
Văn bản nêu rõ, thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ người dân, doanh nghiệp gặp khó khăn do bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn và du lịch đang chịu thiệt hại trực tiếp và nặng nề nhất do tác động của dịch COVID-19 nhưng cho tới nay vẫn chưa có chính sách hỗ trợ.
Cụ thể, từ đầu năm 2020 đến nay, đội ngũ nghệ sỹ tham gia hoạt động nghệ thuật biểu diễn, đội ngũ hướng dẫn viên du lịch gần như không thể hoạt động do đại dịch COVID-19 không được tổ chức sự kiện, tập trung đông người,... Do vậy, để tháo gỡ khó khăn cho đội ngũ nghệ sỹ và hướng dẫn viên du lịch, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội kiến nghị Thủ tướng Chính phủ một số giải pháp hỗ trợ.
Theo đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội bổ sung vào mục II dự thảo Nghị quyết đối tượng và nội dung hỗ trợ: Hỗ trợ đội ngũ nghệ sỹ giữ chức danh nghề nghiệp đạo diễn nghệ thuật hạng IV, diễn viên hạng IV, họa sỹ hạng IV trong các đơn vị sự nghiệp công lập hoạt động nghệ thuật biểu diễn (đây là nhóm nghệ sỹ có mức lương thấp hơn mức lương tối thiểu vùng). Mức hỗ trợ là 1.800.000 đồng/người/tháng, hỗ trợ trong 3 tháng và được chi trả một lần.
Theo văn bản, lý do đề xuất được đưa ra là lao động nghệ thuật biểu diễn là loại lao động đặc thù, đội ngũ nghệ sỹ phải có năng khiếu, tài năng và phải được đào tạo bằng nhiều hình thức (kèm cặp, tại chỗ, đào tạo qua các cơ sở đào tạo nghệ thuật...) và phải đào tạo từ lúc nhỏ (từ 7-8 tuổi), thời gian đào tạo kéo dài và chỉ đạt đến trình độ đào tạo trung cấp, cao đẳng là ra nghề. Thời gian hoạt động biểu diễn nghệ thuật của nghệ sỹ rất ngắn, bình quân khoảng từ 15 đến 20 năm; đến độ tuổi từ 30 đến 40 (đối với nữ) và 40 đến 45 (đối với nam), khả năng biểu diễn của nghệ sỹ bị suy giảm, không thể đáp ứng được đòi hỏi về chuyên môn của nghề nghệ thuật biểu diễn.
Thực tế theo thang bảng lương nhà nước, mặc dù có tài năng, năng khiếu, được tạo công phu nhưng khi được tuyển dụng vào viên chức tại các đơn vị sự nghiệp công lập, đội ngũ nghệ sỹ được xếp lương như đổi với các ngành nghề khác (xếp lương theo trình độ đào tạo; lên lương theo niên hạn trung bình 2 năm nâng 1 bậc lương đối với hạng IV, mức lương khởi điểm hệ số 1,86 x mức lương cơ sở 1.490.000 đồng) thì đối tượng viên chức là nghệ sỹ hiện nay không thể đi hết các bậc lương trong ngạch khi tuổi nghề ngắn.
Hiện nay, cả nước có 100 đơn vị sự nghiệp công lập hoạt động nghệ thuật biểu diễn (không bao gồm các đơn vị nghệ thuật lực lượng vũ trang) với hơn 2.000 viên chức là nghệ sỹ giữ chức danh nghề nghiệp hạng IV, đối tượng này đang khó khăn không thể đảm bảo cuộc sống do đại dịch COVID-19 xảy ra, các hoạt động nghệ thuật biểu diễn tạm ngừng.
Văn bản cũng đề nghị Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội bổ sung vào mục II dự thảo Nghị quyết đối tượng và nội dung hỗ trợ: Hỗ trợ người lao động là hướng dẫn viên du lịch bị mất việc làm do ảnh hưởng của dịch COVID-19. Mức hỗ trợ là 1.800.000 đồng/người/tháng, hỗ trợ trong 3 tháng và được chi trả một lần. Lý do đề xuất là do đối tượng này đã bị mất việc làm do hoạt động du lịch bị đình trệ từ khi bùng phát dịch bệnh đầu năm 2020 đến nay. Các chính sách hỗ trợ người lao động đã được ban hành chưa chỉ rõ đối tượng hướng dẫn viên du lịch nên họ chưa được hưởng bất kỳ sự hỗ trợ nào từ Chính phủ. Trong khi đó, tổng số lượng hướng dẫn viên du lịch đã được cấp thẻ trên toàn quốc hiện nay là hơn 26.721 người, trong đó 16.965 hướng dẫn viên du lịch quốc tế, 8.743 hướng dẫn viên du lịch nội địa và 1.013 hướng dẫn viên du lịch tại điểm. Đội ngũ hướng dẫn viên này có đóng góp quan trọng cho sự phát triển của ngành du lịch, mang lại lợi ích cho nền kinh tế của đất nước suốt thời gian qua.