Nhà thơ Hữu Thỉnh. Ảnh: Thanh Tùng/TTXVN
Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, Nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam khẳng định: Kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của Nhà thơ Tố Hữu là một sự kiện văn hóa lớn. Với mỗi người Việt Nam, Nhà thơ Tố Hữu là gương mặt quen thuộc trong mỗi chặng đường, mỗi dấu mốc của lịch sử cách mạng. Thơ của ông là tiếng hát thiết tha, nóng bỏng và ngọt ngào vì độc lập tự do, hạnh phúc của con người.
Cũng theo Nhà thơ Hữu Thỉnh, năm 19, Tố Hữu công bố bài thơ “Từ ấy”. Lúc đó, phong trào Thơ mới đang lên, cuốn hút những tài năng lớn nhất của thơ ca tiền chiến, tạo nên một thi đàn tráng lệ trước sự chiêm ngưỡng, trầm trồ, sung sướng của hàng vạn trí thức và lớp thanh niên đang miệt mài Âu hóa. Riêng Tố Hữu đã lặng lẽ và can đảm rẽ sang một lối khác, làm nên một thế giới khác, một vẻ đẹp khác, một sức mạnh khác, một quỹ đạo thơ khác hẳn, đó là thơ cách mạng. Có thể coi đó là sự bổ sung vinh quang cho thơ ca Việt, giữa cuộc tiếp xúc hai chân trời Âu - Á…
“Một trăm năm, Tố Hữu như một ngọn núi lớn, thời gian càng lùi xa càng thấy cao. Ông là một sự kết tinh đẹp đẽ của nền thơ ca cách mạng với những tố chất truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân văn. Tố Hữu đã đi vào lịch sử văn học Việt Nam như một tinh hoa văn hóa kết tinh những phẩm chất cao đẹp của dân tộc và thời đại”, Nhà thơ Hữu Thỉnh nhấn mạnh.
Nhà thơ Tố Hữu tên thật là Nguyễn Kim Thành, sinh ngày 4/10/1920, quê ở làng Phù Lai, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế. Lớn lên giữa lúc phong trào cách mạng do Đảng Cộng sản Đông Dương lãnh đạo đang bùng lên mạnh mẽ, ông đã mau chóng tiếp thu lý tưởng cộng sản và trở thành người lãnh đạo Đoàn thanh niên Dân chủ ở Huế. Năm 19, ông gia nhập Đảng Cộng sản Đông Dương. Tháng 4/1939, ông bị thực dân Pháp bắt, giam ở nhiều nhà lao các tỉnh miền Trung -Tây Nguyên. Năm 1942, Tố Hữu vượt ngục, tìm về gây dựng cơ sở, kết nối liên lạc với tổ chức Đảng ở tỉnh Thanh Hóa.
Kháng chiến toàn quốc bùng nổ, Tố Hữu đảm nhận vai trò Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa. Năm 1947, ông được điều động ra Việt Bắc phụ trách công tác văn nghệ. Tố Hữu tham gia Ban Chấp hành Hội Văn nghệ Việt Nam từ khi thành lập (1948). Sau đó, ông đã lần lượt giữ cương vị lãnh đạo chủ chốt trên mặt trận tư tưởng, tuyên truyền, văn hóa như: Trưởng ban Tuyên huấn, Trưởng ban Khoa giáo, Trưởng ban Thống nhất, Hiệu trưởng Trường Nguyễn Ái Quốc Trung ương. Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IV (1976), ông được bầu vào Bộ Chính trị, giữ cương vị Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Bộ trưởng (1981-1986).
Sự nghiệp thi ca của Nhà thơ Tố Hữu bắt đầu gần như cùng lúc với con đường hoạt động cách mạng của ông. Mỗi tập thơ của ông gắn với một giai đoạn lịch sử của dân tộc, từ những năm 1937, cho đến khi đất nước giành độc lập, rồi trải qua cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, cho đến ngày thống nhất đất nước…
Tại lễ kỷ niệm, các nhà văn, nhà thơ, nhà nghiên cứu đã chia sẻ những ý kiến, những kỷ niệm sâu sắc của mình về Nhà thơ Tố Hữu. Giáo sư Phong Lê, nhà nghiên cứu văn học Việt Nam hiện đại khẳng định: “Tố Hữu có một sự nghiệp thơ gắn bó và song hành với sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Cũng có thể nói, Tố Hữu là ca sỹ sớm nhất và lớn nhất, có thanh âm vang ngân nhất trong bản hợp ca cách mạng của nhân dân”.
Nhớ đến Tố Hữu, Nhà thơ Trần Đăng Khoa, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cho biết, từ thưở nhỏ, khi 8-9 tuổi, ông đã thuộc lòng nhiều bài thơ của Tố Hữu, có bài chỉ đọc vài lần là thuộc lòng ngay và nhớ đến tận bây giờ.
“Thơ Tố Hữu đã lặng lẽ dẫn đường cho tôi học tập và làm thơ, dạy tôi biết yêu nước, thương dân, biết gắn bó cuộc đời mình với thơ ca và với cách mạng, đặc biệt. Thơ Tố Hữu đã góp phần rất quan trọng để dạy tôi làm người, trước hết là một người lính, biết bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ những giá trị chân chính và nhân văn trước sự xâm lăng của cái ác, cái xấu, của thói lưu manh và sự vô trách nhiệm...”, Nhà thơ Trần Đăng Khoa chia sẻ.