25 năm trong quân ngũ, với hàng nghìn buổi biểu diễn, thượng tá - NSƯT Vi Hoa đã trở thành niềm tự hào của các chiến sỹ biên phòng và bà con các dân tộc trên khắp mọi miền biên cương, hải đảo của Tổ quốc. Thượng tá - NSƯT Vi Hoa là người dân tộc Thái, sinh ra và lớn lên ở tỉnh Sơn La. Dù gia đình không có ai theo nghệ thuật, nhưng từ nhỏ chị đã yêu thích ca hát, thường xuyên tham gia các phong trào văn nghệ ở địa phương. Năm 1983, Vi Hoa thi đỗ vào trường Đại học Văn hóa Hà Nội, khoa Quản lý văn hóa, với mơ ước sau này trở thành nhà quản lý văn hóa, góp một phần công sức của mình vào việc giữ gìn nét đẹp văn hóa quê hương, nhất là đối với văn hóa đồng bào các dân tộc vùng cao.
Trong thời gian học trong trường, chị thường xuyên tham gia các hội diễn văn nghệ sinh viên, chất giọng mượt mà, trong veo của chị đã giành được tình cảm của nhiều người. Được thầy cô, bạn bè khích lệ, đặc biệt là được cố NSND Quý Dương ủng hộ, động viên, Vi Hoa đã quyết định đi theo con đường nghệ thuật để phát huy được thế mạnh của mình. Sau khi tốt nghiệp đại học, Vi Hoa đã đầu quân cho Đoàn nghệ thuật phòng không và sau này, chị chuyển về Đoàn nghệ thuật Bộ đội Biên phòng.
Với chất giọng mượt mà, sâu lắng, Vi Hoa đã từng bước chinh phục khán giả qua những ca khúc nổi tiếng như “Tình ca Tây Bắc”, “Phiên chợ vùng cao”, “Chiều biên giới”, “Mùa xuân gọi bạn”, “Bản tình ca nơi biên cương”... Chị cũng là nghệ sỹ đã giành nhiều huy chương Vàng tại các hội diễn văn nghệ toàn quốc năm 1994, 1995, 1996, 2000. Đặc biệt, năm 1996, NSƯT Vi Hoa đã đạt danh hiệu “Giọng hát vàng ASEAN” lần thứ nhất tại Việt Nam, “Người hát ca khúc Việt hay nhất” trong Cuộc thi nhạc thính phòng toàn quốc lần thứ nhất tại TP. Hồ Chí Minh. Năm 2000, chị được vinh dự trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú...
25 năm trong nghề, với hàng ngàn buổi biểu diễn phục vụ các chiến sỹ ở các đồn biên phòng, đồng bào các dân tộc biên giới, hải đảo, những khó khăn, khổ cực mà chị cũng như các anh em trong đoàn nghệ thuật bộ đội Biên phòng phải trải qua có lẽ không bút nào tả xiết. Nếu như sân khấu chính của các ca sỹ, nghệ sỹ nói chung là ánh đèn sân khấu hào nhoáng, sang trọng, thì sân khấu của các nghệ sỹ, chiến sỹ trong đoàn nghệ thuật Bộ đội Biên phòng là sân khấu… đất, biểu diễn giữa núi rừng, giữa thôn bản…
Có những đồn biên phòng ở xa, Vi Hoa cùng anh chị em nghệ sỹ trong đoàn phải trèo đèo, lội suối, đi cả ngày trời mới đến được. Nhiều khi mệt mỏi quá, chị cũng không ít lần chao đảo, thậm chí có khi chán nản, muốn xin ra quân, nhưng rồi tình yêu, sự cổ vũ của các chiến sỹ biên phòng, của bà con dân bản đã trở thành động lực để mình trụ lại với nghề.
NSƯT Vi Hoa tâm sự: “Cách đây khoảng 15 năm, khi đó mình đang ở phong độ tốt, nhiều người khuyên mình nên chuyển ngành. Mình cũng đã từng nhận được nhiều lời mời hấp dẫn, vừa nhàn nhã, thu nhập cao… Nhưng đúng lúc mình đang dao động, thì mình nhận được một cuộc điện thoại, của một chiến sỹ ở một đồn biên phòng Lai Châu nói rằng: ‘Chị ơi, chị đừng rời biên phòng nhé. Chị hãy ở lại để bọn em còn có chị, để bọn em tự hào…’. Khi nghe những lời tâm sự chân thành ấy, tôi xúc động đến rơi nước mắt, và quyết định ở lại”.
Một kỷ niệm khác cũng khiến cho NSƯT Vi Hoa nhớ mãi là lần đi biểu diễn ở đồn biên phòng Bát Mọt (Thanh Hóa), cách đây khoảng 10 năm. Đường đi khó khăn, đi mãi mà không đến nơi. Nhìn cảnh anh em trong đoàn mệt mỏi, nằm ngủ lăn lóc trên thùng xe ô tô, chị thấy nản vô cùng, quyết định sau chuyến này về sẽ xin ra quân.
Nhưng 12 giờ đêm đoàn mới đến nơi, vẫn thấy bà con dân tộc ở địa phương cùng anh em chiến sỹ xếp gạch, xếp chiếu ngồi chờ đoàn đến để xem biểu diễn. “Giây phút ấy, anh chị em trong đoàn vô cùng xúc động, nên dù mệt mỏi, cũng tranh thủ ăn vội bát mỳ tôm, rồi ra biểu diễn phục vụ bà con. Chương trình biểu diễn hôm đó kết thúc lúc 2 giờ sáng, nhưng bà con vẫn nấn ná không muốn về”, NSƯT Vi Hoa nhớ lại.
25 năm trong nghề, NSƯT Vi Hoa có biết bao nhiêu kỷ niệm đáng nhớ, mỗi kỷ niệm đều gắn với những gian nan, vất vả, thậm chí có cả những giọt nước mắt… nhưng “với tình cảm chân thành, tha thiết của các chiến sỹ, của bà con các dân tộc nơi biên cương, hải đảo, cùng với sự cảm thông, chia sẻ của những người thân trong gia đình mà tôi còn yêu nghề, theo nghề cho đến hôm nay”, NSƯT Vi Hoa tâm sự.
Phương Lan