Chương trình tọa đàm ra mắt cuốn “Văn chương như là quá trình dụng điển” của tác giả Ngô Tự Lập, sẽ diễn ra sáng ngày 1/11/2014, tại Hà Nội.
Cuốn “Văn chương như là quá trình dụng điển” được NXB Tri Thức xuất bản lần đầu năm 2008 và NXB Dân Trí tái bản năm 2014, được đánh giá là cuốn triết học văn chương đầu tiên của một tác giả Việt Nam. Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu, đây là một cuốn sách chuyên luận, bàn một cách hệ thống về một vấn đề xuyên suốt, chứ không đơn thuần là tập hợp những bài tiểu luận ngắn.
Có lẽ đây là lần đầu tiên có một người Việt Nam viết một cuốn sách lý luận nhằm đưa ra một cách tiếp cận tổng thể có tính triết học của riêng mình đối với quá trình sáng tạo và cảm nhận văn chương. Những cuốn sách được gọi là “lý luận văn học” ở ta trước đây thường chỉ là diễn giải hoặc mô tả các lý thuyết của nước ngoài. Cuốn sách của Ngô Tự Lập đề cập đến những vấn đề thật sự cốt lõi: Văn chương là gì? Truyện khác với thơ ra sao? Đâu là vai trò của người đọc? Có thể nghiên cứu, đánh giá và giảng dạy văn học một cách khách quan hay không? Truyện có thể không có cốt truyện và nhân vật hay không? Vai trò của vần điệu trong thơ là gì?...
Chia sẻ về cuốn sách, Ngô Tự Lập khẳng định: “Câu hỏi này thực chất là: Làm thế nào để một văn bản tạo nên ấn tượng thẩm mỹ mang tính thời gian hoặc phi thời gian. Để khảo sát quá trình sáng tạo và tiếp nhận văn chương, tôi đã mở rộng khái niệm điển tích. Điển tích là một ký ức chung của một cộng đồng người được ký hiệu hóa và có thể được dẫn chiếu đến bằng cách phát và nhận tín hiệu đó trong một hệ thống nhất định”... và từ đó đưa ra khái niệm điển tích cuộc sống”.
Ngô Tự Lập tốt nghiệp ĐH Hàng hải, Baku, Liên Xô (cũ) giai đoạn 1980 - 1986; đồng thời tốt nghiệp ĐH Luật Hà Nội; là Thạc sĩ văn chương tại Ecole Normale Superieure de Fontenay/St. Cloud (Pháp, 1996) và Tiến sĩ tại Illinois State University (Hoa Kỳ, 2006). Được biết nhiều với tư cách tác giả thơ, truyện ngắn và tiểu luận, anh cũng là một dịch giả tiếng Nga, tiếng Pháp và tiếng Anh. Là hội viên Hội nhà văn Việt Nam, anh đã xuất bản trên 20 tác phẩm sáng tác, dịch thuật và biên soạn. Tác phẩm của Ngô Tự Lập đã được dịch và in tại nhiều nước trên thế giới. Năm 2014, tập thơ “Những vì sao đen” (Black Stars) của Ngô Tự Lập do anh và Martha Collins dịch in tại Hoa Kỳ được đề cử giải PEN ở hạng mục thơ dịch. Hiện nay Ngô Tự Lập công tác tại trường ĐH Quốc gia Hà Nội.
A.M