Sự kiện trên do Ban Quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò tổ chức nhân kỷ niệm 130 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh.
“Khát vọng tự do” kể câu chuyện về những chiến sỹ cách mạng không chịu chết mòn nơi ngục tù thực dân, đế quốc, quyết tâm thực hiện những cuộc vượt ngục táo bạo để trở về với cách mạng, với nhân dân.
Qua ba nội dung được thể hiện trong trưng bày: “Xiềng xích”, “Tung cánh giữa màn đêm” và “Khúc ca hòa bình” là hành trình tìm đến tự do của các chiến sỹ cách mạng từ các nhà tù thực dân, đế quốc, được tái hiện lại qua hình ảnh, tài liệu và những câu chuyện kể đầy chân thực.
Cụ thể, nội dung “Xiềng xích” phản ánh cuộc sống cùng cực của người Việt Nam dưới chế độ thực dân, đế quốc; trong đó, hệ thống công cụ đàn áp liên hoàn gồm: Tòa án, Sở mật thám, Nhà tù được chính quyền thực dân, đế quốc thiết lập khắp các địa phương.
Nội dung “Tung cánh giữa màn đêm” chuyển tải đến công chúng sự hà khắc của kẻ thù trong việc đàn áp các chiến sĩ yêu nước ở chốn “địa ngục trần gian” Hỏa Lò, Sơn La, Côn Đảo, Trại giam tù binh Phú Quốc, tuy vậy các chiến sĩ cách mạng vẫn quyết tâm thực hiện những cuộc vượt ngục táo bạo, như những cánh chim khao khát tự do, bay đến vùng ánh sáng cách mạng.
Nội dung “Khúc ca hòa bình” giới thiệu một số đóng góp của các chiến sĩ cách mạng sau khi thoát khỏi các nhà tù thực dân, đế quốc. Ký ức của những cựu tù vượt ngục năm xưa là một phần ký ức của lịch sử dân tộc, là niềm tự hào, động lực để thế hệ trẻ tiến bước trên con đường đổi mới và dựng xây đất nước.
Tại buổi khai mạc trưng bày, công chúng được gặp gỡ những nhân chứng lịch sử đã trực tiếp tham gia vào các cuộc vượt ngục và thân nhân của những chiến sĩ cách mạng từng đã tham gia vượt ngục năm xưa: Thiếu tướng Huỳnh Đắc Hương, người phá ngục Trại giam Phú Bài tháng 3/1945; ông Nguyễn Hà Long, thương binh 2/4, người khởi xướng phong trào đào hầm vượt ngục tại phân khu A2, Trại giam tù binh Phú Quốc đêm 19/01/1969; ông Đỗ Trọng Dư, “chuyên gia” làm xẻng, nắp hầm tại Trại giam tù binh Phú Quốc; thân nhân gia đình các Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, Văn Tiến Dũng, các đồng chí Trần Tử Bình, Trần Đăng Ninh…
Những tài liệu liên quan đến các cuộc vượt ngục và những kỷ vật của các chiến sĩ cách mạng tham gia vượt ngục năm xưa được giới thiệu đến đông đảo công chúng như: Thanh kiếm do Bộ đội Quân giới tặng đồng chí Nguyễn Văn Trân (tù chính trị Nhà tù Hỏa Lò năm 1940) khi đồng chí giữ cương vị Bí thư kiêm Chủ tịch Ủy ban Kháng chiến Hà Nội; mũ phớt của ông Lê Tất Đắc sử dụng trong thời gian giữ chức vụ Xứ ủy viên Xứ ủy Trung kỳ năm 1940; ghi chép của đồng chí Nguyễn Hà Long và đồng đội trong thời gian hoạt động tại Phú Quốc từ năm 1969 - 1972.
Trưng bày diễn ra đến hết tháng 7/2020.