Một buổi sáng năm 1955, cậu bé Robert Hodges ở bang Mississippi (Mỹ) đang thảnh thơi câu cá trên hồ Tallahatchie thì phát hiện một vật thể lập lờ trên mặt nước. Tiến lại gần, cậu kinh hãi nhận ra một thi thể người. Đó chính là Emmett Till, một cậu bé da màu 14 tuổi. Cái chết của cậu bé này đã tạo ra một bước ngoặt lớn trong phong trào đấu tranh chống phân biệt chủng tộc ở Mỹ.
Phút nông nổi tai hại
Trở lại buổi sáng 31/8, sau khi phát hiện ra thi thể nói trên, Hodges vội chạy về báo với cha mình. Khi cảnh sát có mặt tại hiện trường, họ khẳng định nạn nhân đã bị đánh đập một cách tàn bạo. Một con mắt của người xấu số rơi ra khỏi hốc, và phần đầu bên phải đã bị bầm dập. Lưỡi phù nề và một vài chiếc răng bị rụng. Thi hài đang phân hủy. Trên cổ nạn nhân một chiếc quạt nặng được buộc bằng một đoạn dây thép gai. Phía trên tai trái có một lỗ đạn. Hậu quả của việc bị ngâm trong nước gần 72 giờ khiến cho thi thể trương phềnh. Vật duy nhất mà qua đó có thể xác định được danh tính nạn nhân là chiếc nhẫn trên tay trái có khắc hai chữ “L.T”. Moses Wright, chú của Till - người đã báo cáo về sự mất tích của đứa cháu 14 tuổi đến từ Chicago đúng 3 ngày trước đó - cho biết hai chữ L.T trên chiếc nhẫn là tên viết tắt của người cha quá cố của cậu bé.
|
Emmett Till khi còn sống và hình ảnh biến dạng của thi thể cậu. |
Emmett Louis Till sinh ngày 25/7/1941, tại Chicago, bang Illinois (Mỹ). Cậu là con trai duy nhất của bà mẹ đơn thân Mamie Till, một thư ký làm việc cho Không quân Mỹ. Emmett Till sống trong một khu trung lưu da màu. Những người quen biết Till và bạn học của cậu đều miêu tả cậu là người có trách nhiệm và hài hước. Vào ngày 19/8/1955, một ngày trước khi Till đến thăm nhà chú Wright tại Mississippi, mẹ cậu đã đưa cho cậu chiếc nhẫn của bố khắc 2 chữ cái viết tắt tên của ông “L.T” (Louis Till). Ngày hôm sau, bà đưa con trai đến ga tàu, hôn tạm biệt và không thể ngờ đó là lần cuối họ gặp nhau.
|
Chân dung Carolyn Bryant. |
Đến Mississippi, ngày 24/8/1955, Emmett Till và một nhóm bạn vào một cửa hàng tạp hóa để mua soda và kẹo cao su. Cửa hàng này do Roy Bryant và vợ là Carolyn, đều là người da trắng, sở hữu. Khi Till và nhóm bạn đến đó, chỉ có Carolyn tại cửa hàng. Theo lời một vài cậu bé trong nhóm của Till khai báo sau này thì cậu đã trêu đùa, huýt sáo và chạm vào tay của Carolyn. Mặc dù câu chuyện thực sự chưa được ai xác nhận, song nếu đúng, đó chỉ là những hành động nông nổi của một cậu bé đang tuổi dậy thì đến từ thành phố, muốn “thể hiện” với đám bạn của mình. Đám bạn vội kéo Till ra khỏi cửa hàng vì chúng lớn lên tại hạt Tallahatchie và hiểu rõ những thứ tối kỵ liên quan đến vấn đề chủng tộc tại đây.
Điều đám bạn của Till lo ngại đã thành sự thật. Một trong những khách hàng của Bryant đã kể cho anh ta nghe câu chuyện về một cậu bé da màu đến từ Chicago liều lĩnh trêu chọc vợ của Bryant. Thậm chí người khách này còn nói rõ nơi ở của cậu bé. Ngày 28/8/1955, Roy Bryant và anh trai tên là Milam đã đến tận nhà chú của Till và lôi cậu bé vào xe tải. Ông Wright đã không kịp làm gì ngoài việc nhìn chiếc xe tải biến vào trong đêm tối. Sau đó không còn ai nhìn thấy Emmett Till. Và chú của cậu bé đã báo cảnh sát về việc này.
Sau đó thi thể cậu bé đã được tìm thấy như đã kể ở trên.
Đám tang nổi tiếng
Đến ngày 2/9, thi thể của cậu bé được đưa về Chicago theo yêu cầu của mẹ cậu. Lần đầu tiên nhìn thấy thi thể của con mình, bà Mamie đã ngất đi. Sau đó bà quyết định mở nắp quan tài của con trai để cả thế giới có thể thấy được sự bất công tàn nhẫn đã xảy ra. Chính quyết định này đã gây tác động sâu sắc với không chỉ hàng nghìn người đến tham dự đám tang mà cả phong trào dân quyền của người Mỹ gốc Phi không lâu sau đó.
|
Dòng người đến dự đám tang của Emmett Till. |
Tờ The Defender đưa tin: “Gần 250.000 người đã đến viếng lễ tang của cậu bé Emmett Till”. Theo tờ báo, tất cả mọi người đã bị sốc trước hình ảnh biến dạng của thi thể cậu bé. Nhiều người cầu nguyện cho cậu. Bài báo có đoạn: “Một vài người thậm chí ngất đi và tất cả đàn ông, phụ nữ, trẻ em đều khóc”. Còn tờ Jet thậm chí đã đưa cận cảnh thi thể của Till trong quan tài, điều này gây ảnh hưởng mạnh mẽ đến những người Mỹ gốc Phi. Sau đó hình ảnh của Till tràn ngập trên mọi tờ báo ở Mỹ.
|
Bà Mamie Till đau đớn trong đám tang của con trai. |
Cũng vào thời điểm này, cảnh sát trưởng Strider quyết định đã có đủ bằng chứng để bắt giữ J.W. Milam và Roy Bryant. Vào ngày 6/9, cùng ngày Till được chôn cất tại nghĩa trang Chicago, hai nghi phạm đã bị khởi tố với cáo buộc giết người để đưa ra tòa xét xử.
Tuy nhiên, mọi chuyện không kết thúc đơn giản ở đó. Milam và Bryant bước vào một phiên tòa xét xử mà những diễn biến của nó khiến dư luận Mỹ “nổi sóng” và báo chí tốn rất nhiều giấy mực.
Hà Linh
Đón đọc kỳ 2: Buổi xét xử gây căm phẫn