Bình luận với tờ Business Insider (Mỹ) mới đây, các chuyên gia quân sự Mỹ cho rằng, để phát huy tối đa tiềm năng của những chiếc máy bay F-16 mới, Ukraine sẽ cần thực hiện những thay đổi mạnh mẽ. Các sĩ quan cấp cao của Ukraine, xuất thân từ quân đội Liên Xô, đã được đào tạo và thấm nhuần tư tưởng chiến tranh của Liên Xô. Trước sự đối đầu với lực lượng lớn hơn của Nga, quân đội Ukraine buộc phải áp dụng hình thức tác chiến phối hợp.
Cuối năm nay, Ukraine sẽ nhận được máy bay chiến đấu F-16. Việc cần làm tiếp theo là lập kế hoạch sử dụng hiệu quả chúng trong cuộc đối đầu đang diễn ra với Nga, quốc gia có lực lượng không quân mạnh hơn, máy bay hiện đại hơn và nhiều tên lửa phòng không. Theo hai chuyên gia người Mỹ, những máy bay F-16 có thể giúp Ukraine xoay chuyển tình thế, nhưng chỉ khi không quân Ukraine sẵn sàng thay đổi cách chiến đấu.
"Các chỉ huy cấp cao của lực lượng vũ trang Ukraine phải từ bỏ học thuyết, chiến thuật, kỹ thuật và quy trình của Liên Xô/Nga mà họ đã được đào tạo", David Deptula và Christopher Bowie viết trong một báo cáo cho Viện Mitchell. Theo hai chuyên gia quân sự này, họ cần chấp nhận các khái niệm và đào tạo mới, đồng thời sẵn sàng "viết lại học thuyết" về hoạt động quân sự. Các chỉ huy của không quân Ukraine cũng cần phối hợp với Bộ Tổng tham mưu Ukraine để thúc đẩy các khái niệm và kế hoạch tích hợp.
"Điều này sẽ không dễ dàng. Sẽ mất nhiều năm để văn hóa quân sự của Ukraine chuyển từ mô hình Liên Xô sang học thuyết quân sự phương Tây", Deptula, Trung tướng Không quân Mỹ đã nghỉ hưu, nói với Business Insider.
Ukraine đang đối mặt với thách thức lớn vì nhiều sĩ quan cấp cao bắt đầu sự nghiệp trong quân đội Liên Xô và có xu hướng quay lại tư duy cũ khi đối mặt với lời khuyên từ quân đội phương Tây. Điều này đang dần thay đổi với sự xuất hiện của các sĩ quan trẻ, nhưng việc thay đổi tư duy quân sự trong thời chiến là vô cùng khó khăn.
Quân đội Mỹ cũng từng phải đối mặt với vấn đề tương tự. Đạo luật Goldwater-Nichols năm 1986 được ban hành để loại bỏ sự cạnh tranh giữa các lực lượng và thúc đẩy sự hợp tác. Mặc dù đã gần 40 năm trôi qua, sự cạnh tranh vẫn tồn tại trong quân đội Mỹ, nhưng ít nhất họ đã quen với tác chiến liên hợp.
Theo các chuyên gia quân sự Mỹ trên, Ukraine cần phải học cách khai thác tối đa sức mạnh trong lực lượng của mình trước sức mạnh vượt trội của Nga. Điều này đòi hỏi một phong cách chiến tranh linh hoạt và phối hợp, như việc pháo binh và tên lửa mặt đất phá hủy hệ thống phòng không của Nga để không quân Ukraine có thể hoạt động hiệu quả hơn và cung cấp hỗ trợ trên không cho bộ binh.
Tuy nhiên, các chuyên gia Mỹ lưu ý rằng F-16 có thể dễ bị tấn công trong không phận Ukraine, và Ukraine có thể không có nhiều máy bay bổ sung nếu bị tổn thất. Trong khi đó, những cải cách cần thiết sẽ không dễ dàng và đòi hỏi thời gian, nhưng Ukraine phải thực hiện nếu muốn đạt được lợi thế trước Nga.