Gần đây, nhiều tuyến đường tại TP Hồ Chí Minh xuất hiện khá nhiều bảng quảng cáo bán bảo hiểm xe gắn máy (BHXM) với giá khá rẻ, chỉ từ 10.000 - 15.000 đồng/năm. Trong khi đó, đa số người dân mua BHXM chủ yếu là để đối phó với cảnh sát giao thông chứ chưa thực sự quan tâm tới quyền lợi của chính mình.
Bảo hiểm giá “bèo”
Dạo quanh các tuyến đường như Xa lộ Hà Nội, Điện Biên Phủ, Nguyễn Thị Minh Khai, Nguyễn Đình Chiểu... không khó bắt gặp những bảng quảng cáo rao bán BHXM như: “điểm bán bảo hiểm xe máy 15.000 đồng”, “bảo hiểm người ngồi 10.000 đồng”, "bảo hiểm xe máy mua 1 năm, tặng 1 năm", "bảo hiểm xe máy giảm 40 - 50%"... Bạn Nguyễn Thanh Chương, sinh viên năm 3 của một trường đại học tại TP Hồ Chí Minh, cho biết: “BHXM mà bọn em bán đảm bảo thật 100%, nếu giả thì cảnh sát đã bắt bọn em lâu rồi. Em bán ở đây cũng cả tháng nay, nếu có thắc mắc chị cứ quay lại đây”.
Nhiều bảng hiệu rao bán bảo hiểm xe máy giá rẻ tràn ra đường tại TP Hồ Chí Minh (ảnh chụp trên Xa lộ Hà Nội). |
Theo bạn Chương, công việc này thu hút cả giới sinh viên tham gia vì vốn liếng chỉ là một tấm bảng quảng cáo được dựng ở những khu vực, tuyến đường có đông xe cộ qua lại và người bán sẽ hưởng hoa hồng trên số sản phẩm bán được. Càng bán được nhiều, thu nhập sẽ càng cao, hoa hồng được hưởng cao nhất là 80% và thấp nhất là 20%.
Theo ghi nhận của phóng viên, việc người bán treo bảng giá 10.000 - 15.000 đồng chỉ là hình thức gây tò mò nhằm câu khách. Trong vai một khách hàng, tôi được người bán hàng chào giá hàng loạt các loại bảo hiểm như: bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe máy giá 30.000 - 50.000 đồng/năm (thấp hơn so với mức ghi trên giấy chứng nhận BHXM là 66.000 đồng), bảo hiểm tai nạn tự nguyện cho người ngồi trên xe 10.000 - 15.000 đồng... Những BHXM được rao bán đa số là của các công ty bảo hiểm như Tổng công ty CP Bảo hiểm Petrolimex (Pjico), Tổng công ty CP Bảo hiểm Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam BIDV (BIC)...
Ông Phùng Đắc Lộc, Chủ tịch Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam cho rằng, sở dĩ các đại lý bán BHXM giá rẻ là do họ tự giảm chiết khấu mà công ty bảo hiểm trích cho họ. Ví dụ chiết khấu cho đại lý khoảng 30%, cộng thêm chi phí lương khoảng 10%, nên dù các đại lý BHXM có bán hạ giá bán vẫn không bị lỗ. Ngoài ra, việc nhiều đại lý bán BHXM với giá rẻ đã làm phá giá BHXM, gây ra tình trạng cạnh tranh không lành mạnh giữa các công ty bảo hiểm.
Không nên mua bảo hiểm chỉ để đối phó
Theo quy định, giấy chứng nhận bảo hiểm sẽ bao gồm hai sản phẩm: Bắt buộc và tự nguyện. Trong đó, phần bảo hiểm bắt buộc có in sẵn biểu giá quy định và tất cả các doanh nghiệp phải in theo mẫu của Bộ Tài chính. Riêng phần bảo hiểm tự nguyện, doanh nghiệp được tùy ý in theo mẫu riêng nhưng khác màu với phần bảo hiểm bắt buộc để phân biệt và không in giá bán. Tuy nhiên, đa số người mua BHXM chỉ để đối phó với các quy định khi tham gia giao thông chứ chưa quan tâm tới các quyền lợi khác.
Luật gia Phan Thị Việt Thu, Phó chủ tịch Hội Bảo vệ người tiêu dùng TP Hồ Chí Minh cho biết, hiện nay người mua BHXM thường không quan tâm đến quyền lợi của mình khi mua bảo hiểm mà dường như đa số mua bảo hiểm để đối phó với công an giao thông nên không tìm hiểu những điều kiện để được bồi thường khi xảy ra tai nạn.
Mặt khác, khi xảy ra tai nạn giao thông, đa số các chủ xe cơ giới mua BHXM ít khi tới công ty bảo hiểm đòi bồi thường, bởi thủ tục khá phức tạp, rườm rà, mất thời gian. “Hiện nay, thủ tục đòi bảo hiểm bồi thường tai nạn xe cộ không đơn giản. Ví dụ như yêu cầu người mua bảo hiểm phải thông báo ngay cho công ty bảo hiểm khi tai nạn xảy ra, hoặc phải có biên bản xác nhận của cơ quan công an... Với nhiều thủ tục như vậy, nhiều người dân đã chọn cách tự giải quyết chứ không tìm đến các công ty bảo hiểm đòi bồi thường. Do đó, từ trước đến nay văn phòng giải quyết khiếu nại thuộc Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TP Hồ Chí Minh không nhận được bất kỳ một khiếu nại nào về BHXM” - luật gia Việt Thu nhận xét.
Ông Phạm Đình Trọng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý, Giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) cho biết: “Vừa qua chúng tôi đã nghiêm khắc phê bình 8 doanh nghiệp bảo hiểm vì để xảy ra tình trạng đại lý bán bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự chủ xe cơ giới với thời hạn bảo hiểm lớn hơn 1 năm và mức phí thấp hơn biểu phí do Bộ quy định. Trong thời gian tới, chúng tôi vẫn sẽ tiếp tục thực hiện kiểm tra, rà soát và xử lý nếu phát hiện những trường hợp vi phạm tại TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai...
“Trong khi chờ các cơ quan chức năng có biện pháp để siết chặt quản lý với mặt hàng trên, để bảo vệ quyền lợi của mình, người tiêu dùng cần tìm hiểu nguồn gốc xuất xứ của nơi phát hành thẻ bảo hiểm (nơi nào có trách nhiệm bồi thường), tìm hiểu những điều kiện, thủ tục để được bồi thường khi không may gặp tai nạn xảy ra... Đặc biệt, không nên xem việc mua bảo hiểm là để đối phó với công an. Nghiêm chỉnh chấp hành luật giao thông, vì đây cũng là một trong những yêu cầu công ty bảo hiểm thường đưa ra để không bồi thường”, luật gia Việt Thu cho hay.
Theo quy định của Bộ Tài chính, giá bán bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe máy cơ giới là 66.000 đồng/năm. Trong đó, 60.000 đồng là phí bảo hiểm, 6.000 đồng là tiền thuế giá trị gia tăng mà doanh nghiệp bảo hiểm phải nộp ngân sách. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp bảo hiểm được trích lại tối đa 20% hoa hồng cho các đại lý. Tuy nhiên, để có thể bán được nhiều, các đại lý BHXM đã thuê người đi bán với giá rẻ hơn quy định nhằm tăng doanh số. |
Bài và ảnh: Hoàng Tuyết