Cần giải pháp vĩ mô ngăn chặn tai nạn lao động

Cùng với tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh chóng trên địa bàn Hà Nội, các công trình xây dựng có mặt khắp nơi. Làm thế nào để tai nạn xây dựng không tỷ lệ thuận với phát triển đô thị đang là một vấn đề đặt ra với các cấp, các ngành chức năng.

Theo Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Hà Nội, 7 tháng đầu năm nay, toàn thành phố xảy ra 11 vụ tai nạn lao động, làm 11 người chết. Đặc biệt, tình trạng vi phạm pháp luật về lao động trong các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp khu vực ngoài Nhà nước, diễn ra khá phổ biến. Năm 2014, Hà Nội cũng là một trong những địa phương có số vụ tai nạn lao động cao của cả nước (132 vụ); trong đó, có 33 vụ tai nạn lao động nghiêm trọng làm chết 34 người, 4 người bị thương nặng. Các vụ tai nạn chủ yếu xảy ra trong ngành xây dựng, sửa chữa và sử dụng điện. Toàn thành phố cũng để xảy ra 166 vụ cháy, nổ (164 vụ cháy, 2 vụ nổ), làm chết 18 người, bị thương 16 người; thiệt hại về tài sản ước khoảng 200 tỷ đồng, nguyên nhân chủ yếu do chập điện.


Trong những năm qua, vấn đề an toàn lao động luôn được Nhà nước và các cơ quan chức năng đặc biệt quan tâm. Mỗi năm, thành phố Hà Nội cũng đã tiến hành kiểm tra công tác đảm bảo an toàn vệ sinh lao động tại hàng trăm doanh nghiệp, đơn vị, trong đó có các công trường xây dựng. Tuy nhiên, dù đã được kiểm tra, được tư vấn, hỗ trợ về công tác an toàn lao động, thậm chí được cảnh báo những nguy cơ khi mất an toàn lao động, song nhiều đơn vị vẫn xem nhẹ công tác này, coi thường tính mạng của người lao động...

Theo các cơ quan chức năng, nguyên nhân chủ yếu để xảy ra tai nạn lao động trên địa bàn Hà Nội cũng như cả nước là do người sử dụng lao động không huấn luyện an toàn lao động cho người lao động, không xây dựng quy trình, biện pháp làm việc an toàn, thiết bị không đảm bảo an toàn lao động; còn bản thân người lao động thì không sử dụng phương tiện bảo vệ cá nhân.

Còn theo ông Đặng Minh Thuần, Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động Hà Nội, tình hình tai nạn lao động bước đầu đã được kiểm soát, song vẫn xảy ra những vụ tai nạn lao động nghiêm trọng, đặc biệt là trong các lĩnh vực có nguy cơ cao.

Để chấn chỉnh tình trạng này, ngày 10/11/2014 Bộ Xây dựng có văn bản số 2889/BXD - HĐXD gửi tới Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố và các bộ quản lý chuyên ngành như Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đề nghị tăng cường đảm bảo an toàn trong thi công xây dựng. Theo đó, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đề nghị các tỉnh, các bộ có liên quan tổ chức phổ biến, hướng dẫn Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia An toàn trong xây dựng.

Để giải quyết tình trạng vi phạm pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động trên địa bàn thành phố, theo ông Thuần, cần tháo gỡ ngay từ chính sách. Một số văn bản của các cơ quan Trung ương, thành phố ban hành chậm, thiếu nội dung hoặc có nội dung còn mâu thuẫn, chồng chéo, có lĩnh vực chưa có chế tài điều chỉnh. Thành phố mới phân cấp cho các quận, huyện, thị xã nhiệm vụ về an toàn, vệ sinh lao động, kinh phí và biên chế cho việc triển khai công tác tuyên truyền, phổ biến về an toàn, vệ sinh lao động gặp rất nhiều khó khăn, hạn chế, thiếu đồng bộ. Đáng lưu ý là phần lớn các doanh nghiệp vừa và nhỏ, trong quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh chỉ quan tâm đến lợi nhuận, chưa chú trọng đầu tư cho đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động và chỉ đến khi cơ quan Nhà nước đến kiểm tra, thanh tra, những doanh nghiệp này mới bắt đầu thực hiện.

Tại cuộc khảo sát “Tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động trên địa bàn thành phố Hà Nội từ năm 2012 đến năm 2014” mới đây, Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội đã đề nghị Quốc hội cần sớm ban hành Luật An toàn, vệ sinh lao động và đưa quy định “Các đơn vị khi lập dự án, đặc biệt các dự án về thi công xây dựng phải có khoản kinh phí để phục vụ cho công tác an toàn, vệ sinh lao động khi thi công công trình” vào trong Luật. Đây chính là hành lang pháp lý hết sức quan trọng, góp phần ngăn chặn, giảm thiểu tai nạn lao động trên các công trình xây dựng trên địa bàn Hà Nội và cả nước.