Kết quả kiểm toán dự án xây dựng đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình (giai đoạn 1) mới công bố đã bộc lộ hàng loạt chuyện bớt xén từ khâu khảo sát, thiết kế, bớt xén độ cao mặt đường… dẫn đến dự án phải mất 2 lần điều chỉnh dự toán, đội kinh phí đầu tư từ 3.734 tỉ đồng lên 8.974 tỉ đồng cùng với việc đội giá công trình lên hàng trăm tỉ đồng.Trạm thu phí Cao Bồ - điểm cuối đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình.
|
Đó là việc Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT), Ban quản lý dự án 1 (PMU1), Ban quản lý dự án Thăng Long và nhà thầu tư vấn khảo sát lập dự án (TEDI) trong quá trình khảo sát lập dự án đã bỏ nội dung khảo sát thủy văn và đã sử dụng các số liệu điều tra, tính toán thủy văn của một số dự án tương tự sát với khu vực tuyến đường đi qua. Đã vậy, quá trình khảo sát địa chất công trình đã không thực hiện khoan bổ sung khi gặp nền đất yếu theo quy định, mà tận dụng dữ liệu đã khảo sát của đoạn đường Cầu Giẽ - Đoan Vĩ.
Mặt khác, công tác lập thiết kế cơ sở chưa đề xuất được phương án tối ưu theo quy định, dẫn đến phải thay đổi hướng tuyến 2 lần, đã dẫn đến thời gian lập dự án khả thi kéo dài từ quý I/1999 đến tháng 5.2005 mới được phê duyệt. Theo nhận định của Kiểm toán Nhà nước, đây chính là nguyên nhân dẫn tới việc dự án phải điều chỉnh 2 lần với giá trị dự án bị “đội” từ 3.734 tỉ đồng lên 8.974 tỉ đồng.
Trong công tác khảo sát, thiết kế, lập và phê duyệt dự toán, Kiểm toán Nhà nước đã phát hiện việc áp dụng định mức hạng mục “Giếng cát đường kính D400mm” không đúng quy định. Bằng việc áp dụng định mức cọc cát cho giếng cát không phù hợp với thực tế thi công giếng cát của dự án, hao phí máy thi công đã bị “đội” lên hơn cả chục lần so với thực tế, điều này đã làm cho tổng giá trị dự toán của các gói thầu được kiểm toán bị tăng lên tới 305,6 tỉ đồng.
Riêng việc bóc tách dự toán sai khối lượng so với khối lượng trên hồ sơ thiết kế kỹ thuật, Kiểm toán Nhà nước cũng phát hiện việc giá trị dự toán công trình bị “đội” lên hơn 1,7 tỉ đồng (gói thầu số 2 cầu Phú Thứ cốt thép rầm chủ tính thừa 101 tấn, cốt thép mố tính thừa 6 tấn, lắp dựng tháo dỡ hệ đà giáo đổ bêtông tính thừa 318 tấn).
Việc áp dụng sai hệ số quy đổi đất đắp K95 và K98 (cao hơn so với định mức quy định của Nhà nước) làm tăng khối lượng đất đắp, dẫn tới làm tăng giá trị dự toán trên 1,6 tỉ đồng.
Tổng hợp các sai lệch trong công tác dự toán so với tổng dự toán tính đúng của các gói thầu được duyệt, theo Kiểm toán Nhà nước, là gần 311 tỉ đồng. Theo Kiểm toán Nhà nước, để xảy ra những sai sót nêu trên là do Bộ Xây dựng công bố định mức giếng cát, Bộ GTVT đã sai sót trong quá trình thẩm định và phê duyệt dự toán, còn TCty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đã quản lý vốn đầu tư không chặt chẽ và TCty tư vấn thiết kế giao thông vận tải (TEDI) đã vận dụng định mức trong việc lập dự toán không đúng quy định của Nhà nước.
Bớt xén chất lượng đường cao tốc
Việc kiểm định chất lượng công trình cũng đã lộ ra nhiều điều vi phạm. Kiểm tra chiều dày lớp kết cấu áo đường đã phát hiện lớp đá dăm đen tại 3 gói thầu (gói 1, 2 và 4) đã có tới 6 mẫu không đạt; tại gói thầu số 5 và gói thầu số 6 có nhiều mẫu chiều dày không đạt yêu cầu thiết kế. Trong đó, tại gói thầu số 6 có tới 62/98 mẫu bêtông nhựa hạt mịn, 33/98 mẫu lớp bêtông nhựa hạt trung và 23/98 mẫu lớp đá dăm đen không phù hợp với dung sai cho phép.
Độ cao mặt đường ở một số gói thầu thấp hơn yêu cầu tới gần 17cm cũng là một trong những điểm được phía kiểm toán nhấn mạnh khi nói về chất lượng dự án trên. Theo đó, gói thầu số 4 có tới 20/34 điểm đo có cao độ mặt đường thấp hơn so với yêu cầu từ 5,5-15,9cm. Gói thầu số 6 có 15/32 điểm đo hụt từ 4,2-16,9cm.
Ngoài ra, độ bằng phẳng ngang của mặt đường cũng đã bị Kiểm toán Nhà nước chỉ rõ những nơi không đạt yêu cầu kỹ thuật của dự án. Cũng vì những lý do trên, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị VEC giảm trừ chi phí đầu tư thực hiện tới tháng 6/2013 với số tiền lên tới 346 tỉ đồng do đơn vị này áp dụng định mức không đúng quy định làm tăng chi phí.
Công Thắng - Sơn Tùng (theo laodong.com.vn)