Nguyên nhân nước mùi lạ, khét
Theo đại diện Sở Xây dựng, ngay sau khi nhận được phản ánh của người dân và báo chí, Trung tâm kiểm soát bệnh tật (Sở Y tế) đã lấy mẫu nước tại nhiều vị trí khác nhau để xét nghiệm.
Căn cứ vào kết quả xét nghiệm, đã xác định các mẫu xét nghiệm đều có hàm lượng Styren thuộc nhóm các chỉ tiêu giám sát mức độ C, cao hơn giới hạn cho phép (20mg/l) theo QCVN 01:2009/BYT từ 1,3 - 3,65 lần (tại các vòi hộ gia đình, hàm lượng Styren thấp hơn tại nhà máy và các điểm chứa trung gian).
Các chỉ tiêu giám sát nước độ A có 8/8 mẫu nước đạt quy chuẩn đối với 14/15 chỉ tiêu giám sát. Chỉ tiêu mùi vị là không đạt.
Về mùi khét, lãnh đạo Sở Xây dựng giải thích: “Từ kết quả xác minh, kết quả giám định xác định mùi “khét” có trong nguồn nước tại các nhà dân thuộc khu vực cấp nước của nhà máy tại các quận: Thanh Xuân, Hoàng Mai, Hà Đông là do chất Styren trong dầu thải gây ra, kết hợp với mùi nồng nặc của chất clo (kết quả xét nghiệm có hàm lượng 0,8mg/l - nằm trong giới hạn cho phép theo TCVN)”.
Ông Hoàng Đức Hạnh, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội khẳng định: Nước có mùi về cảm quan cho thấy đã không đạt tiêu chuẩn chất lượng và có thể ảnh hưởng đến sức khỏe. Còn chất Styren có ảnh hưởng ra sao thì chưa có tài liệu chính thống nào thông tin cụ thể. Sở Y tế Hà Nội đang phối hợp với Viên Nghiên cứu sức khỏe của Bộ Y tế tiến hành giám sát toàn diện hơn với các mẫu mước của Công ty Viwasupco bên cạnh giám sát định kỳ, lấy nhiều mẫu xét nghiệm từ nhà máy đến các hộ gia đình.
Về câu hỏi, ai phải chịu trách nhiệm về sức khỏe của người dân trước sự việc nước cung cấp cho các hộ dân thành phố có mùi lạ, cả lãnh đạo Sở Xây dựng và Công ty Viwasupco đều không trả lời.
Mặc dù có khẳng định từ các cơ quan y tế về mùi lạ, khét, nhưng ông Nguyễn Văn Tốn, Tổng giám đốc Viwasupco không có một lời xin lỗi, mà chỉ nói về quy trình xử lý, quá trình phát hiện chất thải dầu lẫn trong nước.
“Vì kết quả xét nghiệm các chỉ tiêu A (chỉ tiêu biến đổi theo quy định của ngành Y tế) vẫn ở mức cho phép, nên chúng tôi mới cho tiếp tục cấp nước. Nếu biết kết quả như thế này, thì chúng tôi đã cho dừng cấp nước”, ông Tốn thanh minh tại cuộc họp. Dù vậy, ông Tốn vẫn một mực cho rằng đây là nguyên nhân khách quan và đã thông báo đến Công an và ngành chức năng của tỉnh Hòa Bình; đồng thời, không nhận trách nhiệm trong vụ việc này.
Tập trung khắc phục sự cố
UBND Thành phố đã chỉ đạo Công ty Viwasupco tổ chức khắc phục ngay các chất dầu thải tại khu vực đầu nguồn là khe núi tại xã Phú Minh, Kỳ Sơn, tỉnh Hòa Bình, cũng như vùng dầu hiện còn trên hồ Đầm Bài; thực hiện ngay việc súc xả toàn bộ hệ thống nước sạch sông Đà từ nhà máy, bể chứa, các tuyến đường ống truyền dẫn, phân phối, kể cả các bể chứa khu chung cư, toàn bộ tại các địa bàn người dân sử dụng nước do Công ty cung cấp. Toàn bộ chi phí do Công ty Viwasupco chịu.
Hà Nội yêu cầu Công ty Viwasupco kiểm tra, rà soát lại quy trình quản lý vận hành nhà máy, làm rõ nguyên nhân các khâu, các bộ phận giám sát chất lượng nguồn nước, nếu các thiết bị này không đạt yêu cầu, cần có kế hoạch thay thế ngay; có kế hoạch rà soát, đánh giá lại toàn bộ trang thiết bị đã đầu tư; đánh giá chính xác chất lượng, tổ chức thay thế, đảm bảo nâng cao chất lượng nước, đảm bảo tiêu chuẩn nước uống được tại vòi; xây dựng kế hoạch bảo vệ nguồn nước, lắp đặt hệ thống camera giám sát, theo dõi, phát hiện và xử lý kịp thời những tác động gây ảnh hưởng đến nguồn nước cấp cho Nhà máy nước mặt sông Đà.
Hà Nội giao Sở Xây dựng phối hợp với Sở Y tế, chính quyền địa phương giám sát chặt chẽ việc khắc phục hậu quả; xây dựng phương án vận hành điều tiết bổ sung nguồn nước từ các nguồn tập trung của Thành phố đảm bảo cấp nước an toàn như: Nguồn nước mặt sông Đuống, nhà máy Bắc Thăng Long…
Hà Nội cũng chỉ đạo Sở Xây dựng tập hợp hồ sơ, bao gồm các báo cáo của các Công ty Cổ phần Viwaco, Công ty TNHH MTV nước sạch Hà Đông và Công ty Viwasupco và các nhân viên vận hành nhà máy vào ngày 8/10/2019 với vai trò là đơn vị quản lý, vận hành Nhà máy nước mặt sông Đà, nhà cung cấp dịch vụ đã không kịp thời thông tin.
Ông Lê Văn Dục cho biết: “Đến nay, Công ty Viwasupco vẫn không cộng tác với các cơ quan quản lý Nhà nước, chưa có báo cáo, cảnh báo, khắc phục việc để dầu vào nguồn nước để chuyển các cơ quan chức năng. Đề nghị xử lý đúng theo quy định của pháp luật”.
TP Hà Nội khuyến cáo, trong thời gian trước mắt, khi Công ty Viwasupco chưa súc xả, thau được toàn bộ hệ thống nước tại các bể của gia đình, khu chung cư, các bể tăng áp, mọi người dân có sử dụng nước thuộc vùng do Công ty Cổ phần Viwaco, Công ty TNHH MTV nước sạch Hà Đông cung cấp, chỉ nên dùng nguồn nước này để tắm giặt, không sử dụng để nấu ăn, uống. Việc nấu ăn, uống tạm thời dùng nước chai, bình do các đơn vị khác cung cấp.
Để cung cấp kịp thời nước sạch cho người dân bị ảnh hưởng, UBND Thành phố bố trí các xe téc của Công ty Nước sạch Hà Nội túc trực để sẵn sàng chở nước đến cung cấp cho người dân theo nhu cầu. “Các xe téc cung cấp nước sạch sẽ hoàn toàn miễn phí”, ông Lê Văn Dục cho biết.
UBND TP Hà Nội cũng đã có công văn gửi UBND tỉnh Hòa Bình đề nghị chỉ đạo Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hòa Bình tổ chức điều tra làm rõ hành vi đổ trộm chất dầu thải tại khe núi tại xã Phú Minh, Kỳ Sơn và hành vi thiếu trách nhiệm của cán bộ, lãnh đạo Công ty Cổ phần Đầu tư nước sạch sông Đà khi biết rõ có sự ô nhiễm từ nguồn dầu thải, đã không có hành vi ngăn chặn kịp thời, dẫn đến sự cố nhiễm toàn bộ hệ thống cung cấp nước cung cấp cho người dân tại quận Hoàng Mai, Thanh Xuân, Hà Đông để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
UBND TP Hà Nội vừa có công văn gửi UBND tỉnh Hòa Bình về đảm bảo an toàn nguồn nước sông Đà, đề nghị địa phương chỉ đạo Công ty Cổ phần Đầu tư nước sạch sông Đà và các Sở, ngành liên quan của tỉnh Hòa Bình khoanh vùng bảo vệ nguồn nước sạch cung cấp cho Nhà máy nước sạch sông Đà, trình cấp thẩm quyền phê duyệt. Trên cơ sở đó chỉ đạo các đơn vị liên quan tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm việc xả thải gây ô nhiễm môi trường, đặc biệt là khu vực bảo vệ nguồn nước sạch của Nhà máy nước mặt sông Đà.