Ông Phan Chí Dũng, Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nhẹ (Bộ Công Thương) cho biết, các quy định về quản lý kinh doanh trên vỉa hè đã được ban hành từ lâu. Nhưng không hiểu sao khi đưa vào dự thảo Nghị định quản lý sản xuất, kinh doanh bia thì lại bùng lên trong dư luận như là điểm mới.
Quy định không mới
Thực chất, việc cấm bán bia trên vỉa hè không phải là mới. Quyết định 244 QĐ-CP của Thủ tướng Chính phủ về chính sách quốc gia phòng chống tác hại của lạm dụng đồ uống có cồn đến năm 2020 ban hành ngày 12/2/2014 có hiệu lực từ ngày ký đã có quy định này. Tới đây, vấn đề này còn được Quốc hội nâng lên thành luật.
Việc cấm kinh doanh bia trên vỉa hè phải gắn với quản lý vỉa hè nói chung chứ không thể chỉ cấm bia mà "bỏ quên" những loại hàng hóa khác. |
Ông Phan Chí Dũng cho biết, việc các nhà hàng bán bia ở vỉa hè cũng đang bị cấm theo các quy định về quản lý trật tự mỹ quan đô thị của các địa phương. Chẳng hạn, tại Hà Nội, đầu năm 2012, UBND thành phố Hà Nội từng ban hành danh mục rất cụ thể hàng trăm tuyến phố tại các quận nội thành không được phép trông giữ xe, kinh doanh trên vỉa hè. Thời gian đầu, thành phố ra quân xử lý rất quyết liệt song đến nay, có lẽ chẳng ai còn nhớ đến cái danh sách ấy.
Còn nếu soi chiếu lại với quyết định số 63/2003/QĐ-UB của UBND thành phố thì mặc dù có tạo điều kiện cho phép kinh doanh tạm thời vỉa hè cho các dịch vụ ăn uống (phải làm đơn xin phép Ủy ban nhân dân phường, thị trấn sở tại), song vẫn quy định, các hàng ăn, uống chỉ được phép sử dụng vỉa hè bán hàng trong giờ quy định (sáng từ 5 giờ đến 8 giờ, tối từ 19 giờ đến 23 giờ). Nếu đối chiếu với khoảng thời gian này thì hầu như tất cả các quán bia vỉa hè hiện nay đều vi phạm.
Chính sự không nghiêm minh khi thực thi pháp luật đã khiến cho việc lấn chiếm vỉa hè để bán bia tồn tại ngang nhiên nhiều năm nay, vô hình trung trở thành một thứ quá quen trong mắt mọi người. Trong đó, trách nhiệm của chính quyền địa phương trong thực thi quy định quản lý vỉa hè là quan trọng nhất. Dư luận có quyền đặt câu hỏi, liệu có sự tiếp tay của chính quyền cơ sở với các hộ kinh doanh? Bởi thực tế, không chỉ riêng mặt hàng bia, mà vỉa hè còn bị chiếm dụng để buôn bán rất nhiều hàng hóa khác.
Khả thi nếu chính quyền quyết liệt
Một trong những băn khoăn lớn nhất của dư luận là khó có thể quản lý được việc bán bia trên vỉa hè, như thực tế đang diễn ra hiện nay. Theo ông Phan Chí Dũng, việc đưa ra quy định cấm bán bia vỉa hè trong dự thảo Nghị định là để bảo đảm thống nhất với các văn bản trước đó. Tính khả thi của nó phụ thuộc vào việc triển khai của các địa phương, sự vào cuộc của các cơ quan chức năng. Ông Dũng lấy dẫn chứng, Hà Nội đã ra quy định cấm bán hàng dưới lòng đường, vỉa hè nhưng có quận làm tốt, có quận làm kém.
“Quan điểm chung là nơi nào chưa thực hiện tốt thì cần chấn chỉnh, nỗ lực hơn, chứ không phải vì thế mà không quy định. Hơn nữa, việc xây dựng nghị định cũng nhằm tạo ý thức cho người sử dụng”, ông Dũng cho biết.
Mặc dù vậy, chính quyền địa phương cũng “than khó” nếu phải thực hiện quy định này. Đại tá Nguyễn Xuân Đình, Trưởng Công an quận Ba Đình (Hà Nội) cho biết, khi triển khai ra quân các đợt cao điểm, một số phường thực hiện theo kiểu “đầu voi đuôi chuột”. Khi ra quân thì rất hào hứng nhưng chỉ được 1 - 2 tuần là đâu lại vào đấy, lộn xộn như nhau. “Nhiều phường cam kết sẽ dẹp hàng rong, lấn chiếm vỉa hè lòng đường nhưng chỉ thực hiện trong giờ hành chính. Qua giờ hành chính thì hầu hết các tuyến đường đều bị lấn chiếm, trở thành nơi kinh doanh lấn chiếm vỉa hè”, ông Đình cho hay.
Ý thức của các hộ kinh doanh cũng gây khó cho lực lượng xử lý. Chẳng hạn như một số hộ dân kinh doanh trên tuyến đường Kim Mã, ngã tư La Thành – Giảng Võ ý thức chấp hành quy định chưa cao, có biểu hiện cố tình không tuân thủ mặc dù đã được tuyên truyền, vận động nhắc nhở và xử lý nhiều lần. Để thực hiện được hiệu quả, theo đại tá Nguyễn Xuân Đình, quận sẽ tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm sử dụng hè phố, lòng đường để kinh doanh buôn bán, giải tỏa những trường hợp lấn chiếm lòng đường, hè phố để “lòng đường dành cho phương tiện, vỉa hè dành cho người đi bộ”, góp phần giảm ùn tắc giao thông.
Còn ông Đào Quang Tâm, Phó trưởng phòng Quản lý đô thị quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) kiến nghị, với khu phố cổ, đặc biệt là tại các phố đi bộ có thể cho phép kinh doanh bia vỉa hè vì không cản trở giao thông. Còn các phố khác tiến hành cấm nhưng Sở Giao thông Vận tải phải tiến hành cắm biển báo để tránh gây những tranh cãi không đáng có.
Kính mời độc giả đóng góp ý kiến về quy định cấm bán bia trên vỉa hè. Bạn đồng ý hay không? Vì sao? Mọi ý kiến xin gửi về địa chỉ email: toasoantintuc. Chân thành cảm ơn!
Hoàng Dương - Thu Hồng