Khó khăn xử lý rác nông thôn ở Hải Dương

Quá tải các bãi rác tự phát

Đã vài năm nay, trên con đường WB2, đoạn nối xã Tân Hưng (thành phố Hải Dương) và xã Gia Xuyên (huyện Gia Lộc) mặc nhiên tồn tại một số bãi đổ rác tự phát ven đường. Theo phản ánh của người dân, trước kia, khi xã Tân Hưng chưa về thành phố, người dân trong xã vẫn có thói quen vứt rác tại những bãi rác này. Hai năm trở lại đây, dù đã được đầu tư 2 khu trung chuyển rác nhưng các bãi rác vẫn tồn tại, thậm chí ngày càng mở rộng, mùi hôi bốc lên ngày càng nặng, đặc biệt vào những ngày trời mưa.

Rác ngập đê hữu sông Thái Bình, đoạn thôn Thượng Hải, xã Bình Lãng, huyện Tứ Kỳ (Hải Dương).Ảnh: Trọng Tuân CTV báo Hải Dương

Chị Trần Thị Chăm (xã Gia Xuyên) bức xúc: “Hai năm nay, tình trạng ngày ô nhiễm môi trường ngày càng tăng. Đây lại là trục đường giao thông chính nên chúng tôi rất muốn giải tỏa sớm những điểm đổ rác này”. Không riêng chị Chăm mà nhiều người qua đường cũng cho biết nhiều bất cập phát sinh tại các tuyến đường có bãi rác tự phát “án ngữ”. Nhiều hôm đường bị ùn ứ, giao thông ách tắc cũng một phần do rác. Chưa kể, đã từng có tai nạn xảy ra.

Ông Hồ Văn Tân, Phó Chủ tịch UBND xã Gia Xuyên (huyện Gia Lộc) cho biết: Đoạn đường có những bãi rác tự phát này thuộc địa phận của xã, nhưng đây là con đường liên xã, đông người dân, công nhân các công ty đi qua... cũng xả rác. Người dân còn phát hiện có những xe ô tô chở rác thải là cao su, nhựa, thậm chí dầu thải... đổ trộm trong đêm. Việc xử lý điểm nóng này đã được xã Tân Hưng và xã Gia Xuyên thống nhất, nhưng chỉ tính riêng kinh phí để duy trì các tổ thu gom rác tại các thôn trong xã hiện nay đã rất khó khăn, chưa nói đến tốn kém trong việc vận chuyển và xử lý các điểm đổ rác tự phát này.

Vị lãnh đạo xã này cũng chia sẻ nỗi lo lớn hơn của xã về môi trường hiện nay, là việc xử lý rác thải nói chung, không riêng điểm nóng nói trên. Gia Xuyên có 3 thôn với 9 cơ sở sản xuất. Ước tính mỗi ngày, toàn xã thải ra 2,7 tấn rác. Trước kia, cơ sở nào cũng có đội thu gom rác, mỗi cơ sở có 2 người nhưng do mức thu phí vệ sinh môi trường thấp, nhiều tổ thu gom rác đã không còn duy trì, hiện chỉ còn 2/9 cơ sở có tổ thu gom rác hoạt động. Trong khi đó, hiện nay những hố chôn rác với quy mô khoảng 360 m2 cũng đã quá tải.

Còn theo ước tính của Chi Cục Bảo vệ Môi trường (Sở Tài nguyên và Môi trường Hải Dương), lượng rác thải sinh hoạt phát sinh tại khu vực nông thôn Hải Dương trung bình khoảng trên 690 tấn/ngày và vẫn tiếp tục tăng lên.

Hiện nay, hoạt động thu gom và xử lý rác thải ở Hải Dương vẫn chủ yếu mang tính tự phát. Phần lớn các địa phương, người dân tự thành lập tổ thu gom với kinh phí hoạt động do nhân dân đóng góp. Toàn tỉnh hiện có trên 960 tổ thu gom rác thải sinh hoạt nông thôn. Hầu hết các xã đều có các tổ đội thu gom. Tuy nhiên, hiệu quả thu gom thấp do rác chỉ được thu gom ở những khu vực đầu làng hoặc các bãi rác tạm thời. Vấn đề đáng bàn là việc xử lý rác đang tiềm ẩn nhiều nguy cơ ô nhiễm. Hiện tỷ lệ rác thải sinh hoạt thu gom được xử lý chỉ chiếm 50 - 70%. Hình thức xử lý chủ yếu là chôn lấp tại các bãi chôn lấp lộ thiên, một số nơi thỉnh thoảng đốt rác để tăng sức chứa cho bãi. Trong số khoảng 850 bãi chôn lấp có quy hoạch chỉ 26% số đó đảm bảo vệ sinh.