Nhiều vụ cháy lớn
Theo số liệu thống kê của Cục Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (Bộ Công an), trong tháng 5/2021, toàn quốc xảy ra 450 vụ cháy và sự cố cháy, làm chết 14 người, bị thương 26 người, thiệt hại tài sản ước tính 28,9 tỷ đồng… Đáng chú ý, 313 vụ cháy và sự cố cháy xảy ra tại khu vực thành thị, chiếm 69,54% tổng số vụ. Thống kê cho thấy, tình hình cháy, nổ tại nhà ở hộ gia đình và nhà ở kết hợp kinh doanh luôn chiếm tỷ lệ cao về số vụ (khoảng 50%) và thiệt hại về người (khoảng 83%).
Theo Phòng PC07, Công an TP Hồ Chí Minh, địa bàn thành phố có khoảng 300.000 hộ gia đình kết hợp với kinh doanh, dịch vụ. Đây là những hộ trong quá trình hoạt động kinh doanh, sử dụng luôn tiềm ẩn nguy cơ cháy, nổ cao. Đặc biệt là các nhà ở hộ gia đình và nhà ở kết hợp kinh doanh trong khu dân cư, khu phố chợ trên địa bàn. Các vụ cháy nghiêm trọng thường xảy ra vào ban đêm, người dân thường chủ quan trong việc sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt như thắp hương, sử dụng thiết bị điện… Khi xảy ra sự cố cháy không kịp xử lý dẫn đến cháy lan, cháy lớn, gây thiệt hại về người.
Mới đây, vào lúc 3 giờ ngày 31/5, một vụ cháy đã xảy ra tại nhà ở kết hợp kinh doanh địa chỉ số 16A đường Nguyễn Thiện Thuật (Phường 2, Quận 3) làm 2 người chết, 2 người bị thương nặng. Khi tiếp cận hiện trường, ngôi nhà bị khóa bằng cửa cuốn gây khó khăn cho việc cứu người và chữa cháy. Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy đã sử dụng thiết bị phá dỡ và máy cắt để phá cửa, đồng thời triển khai hai thang chuyên dụng tiếp cận lên lầu ngôi nhà. Tiếp đó, vào lúc 0 giờ ngày 2/6, ngôi nhà trong hẻm 102 đường Bình Long (phường Phú Thạnh, quận Tân Phú) bốc cháy dữ dội, hậu quả là người vợ trong gia đình tử vong, người chồng và cháu bé 4 tuổi bị thương.
Trước đó, một vụ cháy đã xảy ra tại nhà ở kết hợp kinh doanh số 47/58/2 đường Lạc Long Quân (phường 1, Quận 11) vào lúc 17 giờ ngày 7/5 làm 8 người chết. Nguyên nhân gây cháy được xác định do Nguyễn Thành Tựu (sinh năm 1981) trong lúc khiêng thùng xi đánh bóng gạch vừa mới nấu xong vô ý làm đổ xuống sàn nhà, chảy lan ra bếp lửa đang nấu sáp đèn cầy (cách đó 1m) nên gây ra cháy. Do lượng khói, khí độc lớn, chất cháy là hóa chất bắt cháy nhanh, các nạn nhân bị mắc kẹt, không thể thoát ra ngoài, gây nên cái chết thương tâm cho 8 người.
Theo Đại tá Huỳnh Quang Tâm, Trưởng Phòng PC07 - Công an TP Hồ Chí Minh, nguyên nhân dẫn đến cháy lan, cháy lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng là sắp xếp hàng hóa dễ cháy với khối lượng lớn ở khu vực kinh doanh tầng trệt, trên các lối đi lại nhưng không có lối thoát nạn dự phòng, không có giải pháp ngăn cháy lan, chống tụ khói dẫn, lắp thêm nhiều lớp cửa, làm lồng sắt bảo vệ đến khi có cháy xảy ra không thoát nạn được.
Đặc biệt, khi xảy ra cháy vào ban đêm, do không có hệ thống báo cháy tự động nên không phát hiện ra cháy kịp thời dẫn đến khi xảy ra cháy lớn mới phát hiện, nạn nhân dễ bị ngạt khói gây bất tỉnh và tử vong. Bên cạnh đó, nhiều gia đình không trang bị các phương tiện chữa cháy ban đầu hoặc có trang bị nhưng thiếu về số lượng và không đảm bảo chất lượng...
Đại tá Huỳnh Quang Tâm nhấn mạnh, những vấn đề trên xảy ra có nguyên nhân sâu xa là ý thức chấp hành quy định về an toàn phòng cháy và chữa cháy của chủ hộ gia đình, chủ cơ sở kinh doanh chưa cao. Người dân còn chủ quan, lơ là, thiếu kiến thức về an toàn phòng cháy, chữa cháy để xảy ra cháy gây thiệt hậu quả nghiêm trọng.
An toàn phòng cháy đối với nhà ở riêng lẻ và nhà ở kết hợp kinh doanh, sản xuất
Trước thực trạng trên, Công an TP Hồ Chí Minh đã tham mưu UBND thành phố ban hành Quyết định 16/2021/QĐ-UBND ngày 31/5/2021 quy định về an toàn phòng cháy, chữa cháy đối với nhà ở riêng lẻ và nhà ở kết hợp kinh doanh, sản xuất trên địa bàn thành phố.
Nội dung của Quyết định quy định rõ về an toàn phòng cháy và chữa cháy đối với nhà ở riêng lẻ. Trong đó, đáng chú ý, khi chủ hộ sửa chữa, cải tạo nhà ở phải sử dụng thợ hàn đã được cấp chứng chỉ về hàn cắt và giấy chứng nhận huấn luyện nghiệp vụ về phòng cháy, chữa cháy. Quá trình thi công phải đảm bảo giải pháp ngăn cháy, có biện pháp che chắn không để vảy hàn tiếp xúc với các chất dễ cháy, chuẩn bị dụng cụ, phương tiện chữa cháy, có người giám sát, sẵn sàng chữa cháy trong suốt quá trình hàn cắt và sau khi hàn cắt 30 phút.
Mỗi nhà ở riêng lẻ cần trang bị ít nhất một bình chữa cháy ở mỗi tầng phù hợp với quy mô, điều kiện gia đình. Bình chữa cháy phải được bố trí ở nơi dễ thấy, dễ lấy và thuận tiện cho việc sử dụng để kịp thời xử lý sự cố cháy, nổ xảy ra. Khoảng cách di chuyển lớn nhất đến bình chữa cháy không quá 20 m.
Về an toàn phòng cháy và chữa cháy nhà ở kết hợp kinh doanh, sản xuất, Quyết định quy định rõ lối thoát nạn. Cụ thể: Chiều rộng thông thủy của lối ra thoát nạn tối thiểu 0,8 m, chiều cao thông thủy tối thiểu 1,9 m. Đáng chú ý, đối với nhà chỉ có một lối ra thoát nạn, chủ hộ phải bố trí lối thoát nạn thứ 2 bằng cầu thang ngoài nhà hoặc thang nối giữa các tầng nhà hoặc lối ra khẩn cấp như lối thoát qua ban công, lối lên sân thượng hoặc lên mái để có khả năng thoát nạn sang các nhà liền kề hoặc khu vực an toàn.
Đại tá Huỳnh Quang Tâm, Trưởng Phòng PC07 - Công an TP Hồ Chí Minh cho biết, Quyết định 16/2021/QĐ-UBND nhằm đảm bảo thực hiện quản lý Nhà nước về phòng cháy, chữa cháy theo hướng ổn định, phù hợp với quy hoạch từng ngành, lĩnh vực, phù hợp quy hoạch xây dựng, phát triển thành phố. Quyết định cũng nhằm tạo điều kiện cho cá nhân, tổ chức ổn định hoạt động sản xuất, kinh doanh lâu dài.
UBND thành phố Thủ Đức và 21 quận, huyện có trách nhiệm thực hiện Quy định này; kiểm tra, hướng dẫn việc triển khai Quy định an toàn phòng cháy, chữa cháy đối với nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh trên địa bàn; xử lý hành vi vi phạm.
Công an TP Hồ Chí Minh sẽ hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra việc thực hiện các nội dung của Quy định, tổng hợp vướng mắc và đề xuất sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.