“Chữa cháy”
Sau khi dư luận xã hội lên tiếng bức xúc về việc HDV hoạt động “chui” người Trung Quốc xuyên tạc sự thật về lịch sử, thuyết minh biển Đà Nẵng là biển Trung Quốc, từ đầu tháng 6, Tổng cục Du lịch đã có công văn yêu cầu Sở Du lịch Đà Nẵng, Khánh Hòa khẩn trương lập đoàn liên ngành gồm du lịch, công an, lao động thương binh và xã hội để tiến hành thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp lữ hành sử dụng lao động nước ngoài trái phép. Tổng cục cũng đề xuất với ngành công an trục xuất cá nhân người nước ngoài đã hành nghề hướng dẫn du lịch trái phép tại Việt Nam và hạn chế nhập cảnh trong những lần tiếp theo.
Hướng dẫn viên Trung Quốc hoạt động chui đón khách. Ảnh: HDV tiếng Trung cung cấp |
Mới đây nhất, ngày 6/7, Bộ VHTTDL tiếp tục có công văn gửi UBND các tỉnh đề nghị chấn chỉnh tình trạng này và thành lập các đoàn thanh tra “thị sát” tại các “điểm nóng”.
Tại Đà Nẵng, lãnh đạo Sở Du lịch Đà Nẵng đã làm việc với các HDV tiếng Trung để tiếp nhận thông tin, phân tích các chứng cứ. Sau đó, thanh tra Sở đã vào cuộc và xử lý 6 HDV du lịch chui với mức xử phạt 20 triệu đồng. Ông Trần Chí Cường, Phó Giám đốc Sở Du lịch thành phố “thừa nhận”, qua phân tích tài liệu HDV tiếng Trung người Việt cung cấp và kiểm tra thực tế cho thấy đúng là có tình trạng HDV người Trung Quốc hoạt động không tuân thủ quy định của pháp luật Việt Nam.
Tại Quảng Nam, ông Đinh Hài, Giám đốc Sở VHTTDL đã yêu cầu siết chặt công tác thanh kiểm tra để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật, lập lại trật tự, kỷ cương trong lĩnh vực du lịch tại khu đô thị cổ. Sở đã bố trí ít nhất 2 thanh tra viên có mặt tại Hội An nhằm phối hợp giám sát, thanh tra chặt chẽ các đối tượng vi phạm Luật Du lịch nhưng hiện vẫn chưa thể đáp ứng được yêu cầu. Từ đầu năm đến nay, thanh tra Sở VHTTDL tỉnh Quảng Nam và cơ quan chức năng thành phố Hội An chỉ phát hiện vẻn vẹn được 1 trường hợp vi phạm và xử phạt 17,5 triệu đồng.
Đại diện tỉnh Khánh Hòa cho biết, sau khi nhận được công văn Tổng cục Du lịch, tỉnh Khánh Hòa đã thành lập đoàn thanh tra liên ngành kiểm tra hoạt động lữ hành, quản lý khách lưu trú tại các khách sạn, nhà cho thuê. Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Khánh Hòa tiến hành kiểm tra chất lượng hàng hóa tại các cơ sở chuyên phục vụ người nước ngoài...
Theo ông Vũ Thế Bình, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, nguyên Vụ trưởng Vụ Lữ hành, các hoạt động thanh kiểm tra gần đây mới chỉ mang tính chất “chữa cháy”, giải pháp tình thế. Vấn đề này cần làm thường xuyên, xử phạt vi phạm thật nặng mới đủ sức răn đe.
Còn nhiều lỗ hổng
Lượng khách du lịch quốc tế tăng trưởng mạnh trong 10 năm trở lại đây đã kéo theo tình trạng HDV chui phát triển; Phổ biến nhất là với thị trường khách Hàn Quốc, Nga và gần đây là Trung Quốc.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Tấc Thành, Phó Chánh thanh tra Sở VHTTDL Quảng Nam cho biết: Lực lượng thanh tra mảng du lịch địa phương rất mỏng. Thanh tra Sở chỉ có 7 thành viên nhưng lại phải làm rất nhiều việc từ văn hóa, thể thao, gia đình, du lịch nên hầu hết hoạt động thanh tra đều làm theo kế hoạch định kỳ, chỉ khi nào có vấn đề nóng xảy ra mới tiến hành thanh tra đột xuất theo chỉ đạo của Giám đốc Sở.
Đáng nói là tình trạng này cũng xảy ra với Thanh tra cấp Bộ. Vậy nên mới xảy ra việc chỉ đến khi dư luận xã hội và báo chí lên tiếng về tình trạng HDV chui người Trung Quốc xuyên tạc lịch sử Việt Nam thì các ngành chức năng mới vào cuộc “chữa cháy”. Theo thống kê, từ đầu năm đến nay, Thanh tra Bộ VHTTDL và thanh tra một số địa phương xử lý chưa tới 20 trường hợp HDV vi phạm.
Theo ông Vũ Thế Bình, Luật Du lịch và các văn bản hướng dẫn đã có đẩy đủ quy định cụ thể về xử phạt HDV “chui”, nhưng vấn đề là thiếu người triển khai. Chức năng thanh tra xử lý vi phạm hiện giao cho Thanh tra Bộ nhưng cả năm chỉ xử lý được chục vụ HDV vi phạm thì không đủ sức răn đe. Trong khi để xử phạt HDV chui, người làm công tác thanh tra du lịch phải kỳ công theo dõi, trinh sát để có đủ bằng chứng xử phạt. Do đó, Bộ VHTTDL cần sớm đề xuất với Chính phủ thành lập đơn vị thanh tra du lịch trực thuộc Tổng cục Du lịch.
Ông Lê Quang Đạo, Phó Giám đốc Công ty du lịch Việt: Tại một số nước có du lịch phát triển như Thái Lan, Singapore, Hàn Quốc đã thành lập cảnh sát du lịch vừa hỗ trợ du khách, đồng thời xử lý nghiêm vi phạm luật pháp. Đơn cử như Thái Lan, khi phát hiện sai phạm thì HDV chui sẽ bị trục xuất, phạt tiền, thậm chí phạt tù. Luật sư Nguyễn Minh Anh: Theo Luật Du lịch, người làm nghề hướng dẫn phải là người mang quốc tịch Việt Nam. Nếu sai phạm thì xử lý theo Nghị định số 158/2013/NĐ - CP với mức phạt từ 15 - 20 triệu đồng. Đối với công ty kinh doanh lữ hành sử dụng người nước ngoài làm HDV thì mức xử phạt hành chính từ 10 - 15 triệu đồng. Tuy nhiên để việc xử phạt thực sự có tính răn đe hơn thì trong Luật Du lịch sửa đổi sắp tới cần tăng mức phạt này”. Ông Nguyễn Tấc Thành, Phó Chánh thanh tra Sở VHTTDL Quảng Nam. Không dễ để xử lý hướng dẫn viên người nước ngoài hoạt động chui, bởi phải có đầy đủ bằng chứng từ quay phim, chụp ảnh cũng như phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan như an ninh, xuất nhập cảnh, địa phương... |