Ngoài camera an ninh, hacker có thể xâm nhập camera laptop, smartTV hay smartphone

“Có những camera trong nhà mà người dùng không bao giờ ngờ tới như: Camera của smartTV - ngày nay hầu hết smartTV đều có camera và chỉ cần smartTV nối internet là hacker có thể đột nhập; camera trên Mobile cũng có thể là nguồn bị điều khiển bí mật nếu hacker cài ngầm được ứng dụng App. Không chỉ đến từ camera trong nhà của chính người dùng, nguy cơ bị theo dõi còn đến từ camera của Flycam điều khiển quay từ bên ngoài cửa sổ do số lượng Flycam ngày càng nhiều và chi phí càng rẻ; camera zoom (phóng xa) từ nhà đối diện tại các khu chung cư cao cấp với tiêu cự 2 km hoặc camera quay lén siêu nhỏ ngụy trang thành đinh vít hay gắn trong đồ lưu niệm và bị cài bí mật vào đồ đạc trong nhà”, ông Tuấn Hà, CEO VINALINK đã đưa ra cảnh báo trên Facebook cá nhân.

Theo ông Tuấn Hà, hiện nay vì lý do an toàn, người dùng đều lắp ở hầu hết phòng khách, bếp, sân vườn nhưng không ngờ rằng với mật khẩu truy cập camera từ xa không được người dùng đổi trong khi lắp, hacker đã dễ dàng theo dõi. Trường hợp của ca sỹ Văn Mai Hương bị lộ camera chính là từ nguyên nhân này. Hiện nay có trang web chia sẻ 70.000 camera đang để mật khẩu mặc định mà bất kỳ ai cũng vào được.

Cuộc sống ngày càng trở nên hiện đại và phức tạp thì nhu cầu sử dụng camera giám sát ở Việt Nam lại ngày càng “nở rộ” với các thương hiệu như: Hikvision, Dahua, Ezviz hay Kbvision... Giá bán cho mỗi loại camera này dao động từ 500.000 đồng đến gần 10 triệu đồng/chiếc, tùy theo chức năng và độ phân giải. Tuy nhiên bên cạnh những thương hiệu lớn thì cũng tồn tại nhiều loại camera giám sát không có tên tuổi với giá bán từ 300.000 đồng với những lời quảng cáo “hoa mỹ” như: Hỗ trợ đầy đủ tính năng như độ phân giải cao, cho phép kết nối, điều khiển thông qua smartphone.... Tuy nhiên theo các chuyên gia bảo mật an ninh mạng, người dùng không nên mua loại camera được bán trôi nổi trên thị trường.

“Phần lớn các camera được bán trên thị trường đều có xuất xứ từ Trung Quốc nên việc kiểm soát an toàn, an ninh thông tin là điều đáng phải quan tâm. Thậm chí một số dòng camera hoạt động theo cơ chế Cloud, có nghĩa là kết nối về máy chủ - server đặt tại Trung Quốc và người dùng ở Việt Nam phải ‘vòng’ qua server này trước khi kết nối vào camera của mình", Ông Ngô Tuấn Anh - Phó Chủ tịch phụ trách an ninh mạng của Tập đoàn BKAV nói.

Theo ông Ngô Tuấn Anh, có 3 nguyên nhân chính khiến các dữ liệu camera dễ bị kẻ xấu tấn công, lợi dụng đó là thói quen chia sẻ mật khẩu Wifi trong khi camera giám sát sử dụng trong hệ thống mạng vốn có mật khẩu yếu hoặc vẫn để mật khẩu mặc định. Nguyên nhân tiếp theo là đến từ việc lộ tài khoản xem camera do khi chuyển nhượng điện thoại (có cài phần mềm xem camera giám sát mà không xóa phần mềm) và mật khẩu camera yếu hoặc có lỗ hổng từ nhà sản xuất.

Vì vậy, các chuyên gia an ninh mạng của Bkav cũng đưa ra những khuyến cáo người dùng hạn chế chia sẻ mật khẩu Wifi bởi khó có thể kiểm soát được hệ thống mạng của gia đình. Khi bị đưa lên Internet, bất cứ ai cũng có thể truy cập và thiết bị camera nằm trong cùng hệ thống này sẽ bị tấn công dễ dàng hơn. Việc dễ dàng chia sẻ mật khẩu truy cập Wifi cho những người xung quanh vô hình chung tạo điều kiện những người này kết nối đến hệ thống camera trong nhà. Và, kẻ xấu sẽ lợi dụng việc đặt mật khẩu yếu hoặc mặc định (được thiết lập khi lắp đặt camera) để truy cập vào thiết bị và thực hiện việc giám sát camera. Lời khuyên cho người dùng là không nên cài đặt các ứng dụng từ các kho ứng dụng không chính thống vì các ứng dụng này tiềm ẩn nguy cơ kèm theo các phần mềm theo dõi, đánh cắp thông tin. 

Theo ông Trần Quang Chiến, CEO Công ty CyStack, camera là một trong những thiết bị quan trọng nhất trong các hệ thống giám sát - nhận diện thường được lắp đặt trong thành phố thông minh, ngôi nhà thông minh....Tuy nhiên tại Việt Nam, các cơ quan chức năng nên có các tiêu chuẩn và quy định để đánh giá được chất lượng, tính an toàn của các nhà cung cấp các thiết bị camera,  không chỉ hàng từ Trung Quốc mà cả các nhà cung cấp đến từ các quốc gia khác. Đặc biệt, các thiết bị được dùng trong các hệ thống giám sát an ninh của cơ quan nhà nước.