Bài 1: Hiểm họa bao vây
Len lỏi qua con đường nhỏ dẫn vào xóm chạy thận (ngõ 121 Lê Thanh Nghị, Hai Bà Trưng, Hà Nội) chúng tôi tận mắt thấy cuộc sống tạm bợ của những bệnh nhân suy thận của Bệnh viện Bạch Mai, phải "trường kỳ" thuê nhà để chữa bệnh bao năm nay.
Con ngõ khu xóm chạy thận quá chật hẹp, phía trên dây điện chằng chịt.
Con ngõ nhỏ chỉ vừa hai chiếc xe máy tránh nhau, phía trên đầu là dây điện chằng chịt rối như mạng nhện. Nhiều đường dây điện có lẽ do các hộ gia đình tự phân chia đường điện ra các khu trọ, vì số người sinh sống ở khu vực này quá đông.
Nhìn hệ thống dây điện này không khỏi thấy lo ngại nếu xảy ra chập cháy thì hậu quả không thể lường trước được. Trong khi đó, với đường đi quá chật hẹp, xe chữa cháy chắc chắn không thể vào tận nơi.
Những dãy trọ đã xuống cấp tại xóm chạy thận 121 Lê Thanh Nghị
Tình trạng cháy nổ rất dễ xảy ra.
Cuối buổi chiều, tại các dãy nhà cho thuê tối và ẩm thấp, những người thuê trọ đang xôn xao với bữa cơm chiều, người vo gạo, nấu cơm, người xào nấu... Những chiếc bếp gas kê tạm bợ trên bàn để ngay trước cửa dãy trọ đang đỏ lửa, xung quanh là những vật liệu, đồ dùng dễ bắt cháy. Bao lâu nay người thuê trọ ở khu vực này vẫn sống như vậy, họ sinh hoạt tạm bợ nhưng lại phải ở lâu dài vì lịch trình chạy thận dày đặc.
Đang nấu cơm, tranh thủ câu chuyện, bà Nguyễn Thị Thu (quê Hưng Yên) là bệnh nhân thuê trọ tại đây chia sẻ: “Tôi đã đến đây thuê trọ được hơn 1 tháng, mỗi tháng thuê 1,2 triệu/phòng, tôi và một bệnh nhân nữa phải ở ghép với nhau để đỡ tiền nhà. Phải ở lâu dài rất tốn kém nên chúng tôi phải thuê những phòng trọ nhỏ như thế này vì giá tiền vừa phải, lúc thuê cũng chả mấy ai để ý đến nguy cơ cháy nổ. Ở đây phần lớn chúng tôi đều nấu nướng bằng bếp gas. Mới đây phường cũng liên tục cảnh báo nguy cơ cháy nổ, số người ở đây thuê khá đông nên cũng cần phải biết để tránh”.
Sự tạm bợ của các khu trọ tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ.
Anh Mai Anh Tuấn, người phụ trách khu xóm chạy thận 121 Lê Thanh Nghị cho biết, trước kia những người thuê trọ ở đây thường đun bếp than tổ ong; thời gian gần đây họ đã chuyển qua đun bằng bếp gas, nhưng mùa đông vẫn có nhiều người dùng bếp than tổ ong để đun nước tắm và tận dụng nấu nướng cho đỡ chi phí.
Tuy chưa có sự việc cháy nổ nào đáng kể xảy ra ở khu vực này, nhưng nhìn sự xuống cấp của nhiều dãy nhà trọ, các dụng cụ đun nấu, cộng thêm hệ thống dây điện bao phủ dày đặc, thì nguy cơ mất an toàn là không thể tránh khỏi.
Không chỉ tại xóm trọ của những người chạy thận quanh Bệnh viện Bạch Mai, những con phố quanh các bệnh viện lớn khác như: Bệnh viện K , Bệnh viện Phụ sản Trung ương, Bệnh viện Nhi Trung ương... cũng có rất nhiều nhà trọ giá rẻ phục vụ nhu cầu thuê tạm của bệnh nhân và người nhà. Phần lớn các khu trọ này là nhà cao tầng, các phòng được gia cố thêm hoặc ngăn nhỏ ra để cho thuê nên diện tích nhỏ, tối và thiếu ánh sáng.
Những người bệnh lên đây đều có hoàn cảnh khó khăn nên cũng chỉ có khả năng thuê những căn phòng giá rẻ thường dao động từ 50 - 100.000 đồng/ngày, thậm chí có nơi giá rẻ hơn để ở qua ngày. Với mức giá cho thuê rẻ và liên tục thay đổi người thuê, khó có thể khiến các chủ cho thuê đầu tư nâng cấp phòng chống cháy nổ.
Khảo sát các nhà trọ cho bệnh nhân quanh Bệnh viện K (Quán Sứ, Hà Nội), tuy ít các xóm trọ quá xuống cấp, nhếch nhác nhưng các phòng trọ nhưng ở đây phần lớn là các gia đình tận dụng các phòng thừa hoặc cơi nới thêm để cho người bệnh thuê trọ, một phòng nhỏ có khi có tới 8 người chen chúc thuê ở.
Trong vai người đưa người nhà đi khám bệnh, chúng tôi được một chủ quán nước gần cổng viện đon đả giới thiệu có phòng trọ cho thuê và đưa lên xem. Đi qua cầu thang hơi tối dẫn lên tầng 2 căn nhà, chỉ có một phòng chưa đầy 20 mét vuông thiếu ánh sáng và hơi mùi ẩm mốc nhưng chủ nhà kê tới 4 chiếc giường, khoảng cách giữa các giường chỉ vừa đúng một người đi lại. Bên cạnh căn phòng cho thuê là một nhà vệ sinh đã cũ kỹ, nhếch nhác, chỉ vừa đủ chỗ đứng tắm. Không tưởng tượng được 8 người có thể sử dụng chung nhà vệ sinh này.
Chủ nhà cho biết, ở đây mỗi giường có thể nằm ghép cho 2 người, giá là 100.000/giường/ngày, chủ yếu bệnh nhân ở lưu lại xạ trị thuê là chính. Trước đây khi bệnh viện K chưa xây thêm cơ sở mới, bệnh viện đông bệnh nhân, có ngày căn nhà được tận dụng tối đa, có thể cho tới 40 người trọ lại.
Hỏi các bệnh nhân ở đây mới biết, hầu hết các gia đình có phòng cho thuê quanh bệnh viện đều tận dụng như vậy. Họ cũng chỉ cần chỗ ở tạm để điều trị, miễn là giá rẻ còn cũng cố gắng chấp nhận.
Bài cuối: Cần tiêu chuẩn an toàn cho các khu trọ