Những hướng dẫn viên du lịch 'không mơ' có thưởng Tết

Thưởng Tết là điều xa xỉ

Hiện cả nước có khoảng trên 27.000 lao động làm nghề HDV. Trong khi dịch vụ đón khách quốc tế vẫn chưa mở cửa do tác động của dịch bệnh COVID-19, du lịch nội địa mới chỉ khôi phục chứ chưa khởi sắc nên vẫn còn hàng ngàn HDV đang rơi vào cảnh thất nghiệp. Vì vậy, khi được hỏi về việc thưởng Tết Nguyên đán 2021, nhiều HDV lắc đầu ngao ngán: "Việc chưa có, lương không có lấy đâu mà mơ có thưởng Tết".

Anh Lê Tuấn Minh, ngụ quận 3, HDV tự do chuyên đi tour khách nước ngoài, cho biết năm 2020 là một năm rất khó khăn trong 15 năm làm nghề HDV của anh. Theo anh Minh, chưa bao giờ nghề HDV đi tour nước ngoài phải nghỉ việc dài hạn tính bằng nghỉ việc cả năm.

Anh Lê Tuấn Minh cho biết, năm nay, thời gian anh đi làm trở chỉ tính được khoảng 2-3 tháng, thời gian còn lại anh chủ yếu ở nhà hoặc tìm công việc khác để lo trang trải cuộc sống. Cũng do nghỉ việc khá lâu và không kí hợp đồng dài hạn với các công ty lữ hành nên chuyện thưởng Tết với anh Minh cũng không có. “Mấy tháng nay, gia đình tôi phải thu vén chi tiêu và chủ yếu tập trung lo các sinh hoạt thiết yếu như ăn uống, học hành hàng ngày cho các con. Đối với dự tính mua sắm Tết hay đi du xuân, hay được thưởng Tết thì năm nay chắc chắn không có”, anh Lê Tuấn Minh chia sẻ thêm.

Trong khi đó, chị Dương Thùy Dung, HDV tour nội địa của Công ty lữ hành Saigontourist cho biết, suốt từ Tết Canh Tý đến tháng 7 năm ngoái, các anh chị em HDV đã phải ngồi ở nhà chờ việc. Một số HDV để duy trì cuộc sống đã phải chuyển sang các công việc khác như bán hàng trên mạng, chạy xe ôm… Đối với Dung, Dung phải chuyển sang công việc dạy kỹ năng sống cho các em học sinh cấp 1, 2 và bán các mặt hàng đặc sản vùng miền trên mạng xã hội.

“Đối với các HDV chưa được kí hợp đồng, hoặc HDV bán chuyên nghiệp thì chuyện thưởng Tết năm 2021 sẽ rất khó, bởi khi công việc còn chưa được duy trì thì họ cũng khó mơ chuyện có thưởng Tết như các ngành nghề khác”, chị Dương Thùy Dung cho biết thêm.

Bà Nguyễn Thị Khánh, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch TP Hồ Chí Minh cho biết, TP Hồ Chí Minh có khoảng 5.000 người làm nghề HDV du lịch, đây cũng là đối tượng chịu tổn thương nhất của ngành du lịch vì bị mất việc dài hạn. Cụ thể, rất nhiều HDV outbound (khách quốc tế vào Việt Nam), inbound (khách Việt Nam đi du lịch nước ngoài) và HDV nội địa đều rơi vào cảnh thất nghiệp từ đầu năm 2020 đến gần cuối năm 2020.

 "Sang năm 2021, các HDV đều mong mỏi ở Nhà nước tiếp tục kiểm soát dịch bệnh tốt, mở cửa biên giới dần dần đối với các nước có kiểm soát tốt dịch bệnh để HDV có việc làm trở lại", bà Nguyễn Thị Khánh nói.

Cùng chung tay chia sẻ  

Theo bà Nguyễn Thị Khánh, để chăm lo Tết cho các HDV, các doanh nghiệp lữ hành vẫn cố gắng duy trì trả lương và thưởng Tết tháng thứ 13 cho nhân viên có hợp đồng dài hạn. Tuy nhiên, đối với các HDV tự do, HDV cộng tác viên thì rất khó và số lượng HDV này khá nhiều.

Dịp Tết 2021, các HDV này sẽ là đối tượng được Chi hội HDV, Hiệp hội Du lịch TP Hồ Chí Minh chăm lo nhiều nhất. Theo đó, các đơn vị cũng đã vận động các nhà tài trợ hỗ trợ các phần quà Tết cho HDV có hoàn khó khăn, hỗ trợ giới thiệu việc làm Tết cho các HDV đang mất việc… Tất cả nhằm mục tiêu để các HDV cũng có một cái Tết ấm cúng và cảm thấy mình vẫn được các đơn vị, doanh nghiệp đồng hành, san sẻ khó khăn khi Tết đến, xuân về.

Là đơn vị lữ hành đang duy trì công việc ổn định cho hàng trăm nhân viên trong năm 2020, ông Lại Minh Duy, Tổng Giám đốc công ty TST tourist cho hay, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, mảng thị trường quốc tế của đơn vị phải đóng cửa hoàn toàn, đơn vị chỉ tập trung khai thác các tour nội địa vì vậy những HDV tour du lịch nước ngoài cũng được điều động chuyển sang làm HDV tour nội địa. Do đó, cuối năm 2020 đơn vị vẫn duy trì các khoản thưởng Tết đầy đủ cho các nhân viên, thậm chí những nhân viên xuất sắc nhất của năm vẫn được thưởng thêm nhiều khoản bổ sung. 

“Mặc dù doanh nghiệp còn nhiều khó khăn nhưng vẫn cố gắng chăm lo Tết đầy đủ cho người lao động để họ cùng gia đình đón Tết đấm ấm, vui tươi hơn. Ngoài ra, đối với doanh nghiệp, việc chăm lo tốt các chế độ lương, thưởng Tết cho người lao động cũng là để giữ chân lao động sau Tết và khiến họ gắn bó lâu dài hơn với doanh nghiệp. Hiện nay, việc giữ chân nguồn nhân lực chờ khi dịch bệnh được dập tắt rất quan trọng, bởi khi dịch bệnh được kiểm soát tốt, thị trường quốc tế mở cửa thì việc khôi phục lại hoạt động du lịch nước ngoài sẽ rất cần đội ngũ HDV nhiều kinh nghiệm. Mặt khác, khi mình đã có sẵn nhân lực HDV cũ thì sẽ không mất thời gian tuyển mới hay đào tạo nhân viên mới”, ông Lại Minh Duy cho biết thêm.

Tương tự, ông Trần Văn Long, Tổng Giám đốc công ty truyền thông Du lịch Việt cho biết, năm 2020, để duy trì công việc cho HDV, đơn vị khuyến khích các HDV chuyển sang công việc mới là giới thiệu bán các mặt hàng khẩu trang y tế và đã có 50% nhân viên chuyển đổi nghề mới. Hiện nay, công ty chỉ còn duy trì khoảng 30% nhân viên chuyên làm về dịch vụ du lịch. Theo đó, việc chăm lo Tết và trả lương, thưởng Tết cho nhân viên vẫn được công ty duy trì đầy đủ với phương châm cố gắng lo Tết cho tất cả nhân viên bằng việc duy trì lương tháng thứ 13. Ngoài ra, công ty còn thưởng Tết thêm cho người lao động bằng những sản phẩm mà công ty đang sản xuất để người lao động cảm thấy mình vẫn được quan tâm dù và dù ngoài kia vẫn đang có hàng ngàn HDV bị mất việc, không có lương thưởng Tết.

Trong khi đó, bà Trần Thị Việt Hương, Giám đốc Trung tâm Điều hành HDV Việt Nam, Phó Chủ tịch Chi hội HDV TP Hồ Chí Minh cho biết, trong dịp Tết Nguyên đán 2021, trung tâm cũng đã giới thiệu nhiều công việc phù hợp cho các HDV đang thất nghiệp có việc làm và có thêm thu nhập. Cụ thể, trung tâm đã liên hệ các hội chợ bán hàng Tết của thành phố để thuê các gian hàng cho các HDV có mặt bằng bán các mặt hàng đặc sản Tết hoặc giới thiệu các công việc làm thêm như bán hàng, làm đồ handmade... để chờ cơ hội quay trở lại với nghề trong năm 2021.