Nỗ lực giảm nghèo bền vững - Thực tiễn từ tỉnh Nghệ An

Chung tay để không ai bị bỏ lại phía sau  

Trước đây, gia đình ông Vi Văn Đoàn, bản Xiềng, xã Môn Sơn, huyện Con Cuông là hộ nghèo trong bản. Cuộc sống của gia đình ông Đoàn trông chờ hoàn toàn vào sự hỗ trợ, giúp đỡ của Đảng, Nhà nước. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, ông đã mạnh dạn vay vốn, đầu tư trồng trọt các loại cây lâu năm, chăn nuôi trâu, bò, gà và 5 bè cá lồng để phát triển kinh tế hộ gia đình. Chỉ sau vài năm, gia đình ông Đoàn đã thoát nghèo và trở thành hộ có kinh tế khá giả nhất bản.

Ông Vi Văn Đoàn cho biết: Khi ở ngoài bản, gia đình không có việc làm, thế nên vợ chồng con cái bàn nhau vào đây làm kinh tế trang trại. Được Nhà nước giúp đỡ, ông được tham gia Dự án trồng cây mét (nứa) và trồng keo, Dự án nuôi cá lồng. Giờ đây, kinh tế gia đình ông khá vững vàng. Mô hình này của gia đình ông đã được nhân rộng ra các hộ nghèo trong bản.

Để triển khai các chương trình, dự án hỗ trợ người nghèo từ ngân sách nhà nước được thuận lợi, hiệu quả, các cấp chính quyền huyện, xã ở Con Cuông đã sớm xét chọn những hộ gia đình đúng đối tượng, đủ các điều kiện ngay từ cơ sở để tham gia. Nguồn vốn đầu tư, hỗ trợ xây dựng mô hình được công khai, minh bạch rõ ràng và triển khai kịp thời, đảm bảo đúng tiến độ kế hoạch đề ra. Công tác tập huấn hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng bệnh cho cây trồng vật nuôi và sử dụng máy móc nông nghiệp được triển khai kịp thời, tập huấn đầy đủ, phù hợp với trình độ của người dân và dễ dàng áp dụng vào thực tiễn. “Được sự hỗ trợ về vốn, giống, chuyển giao khoa học kỹ thuật chăn nuôi, phong trào xây dựng các mô hình kinh tế vườn - ao - chuồng - rừng đã được nhân dân đầu tư nhân rộng. Tuy nhiên, vấn đề đầu ra bao tiêu sản phẩm cho người dân vẫn gặp nhiều khó khăn, đây là điều chính quyền cần có giải pháp tháo gỡ trong thời gian tới”, bà Kha Thị Tím, Phó Chủ tịch UBND huyện Con Cuông cho biết.

Với phương châm “không để ai bị bỏ lại phía sau”, thông qua các cuộc vận động và ủng hộ “Quỹ vì người nghèo” và Chương trình Tết vì người nghèo, các địa phương trên địa bàn tỉnh đã huy động được hơn 98 tỷ đồng, tạo điều kiện cho các hộ nghèo được hỗ trợ vay vốn làm ăn, từng bước thoát được đói nghèo, vươn lên có “của ăn của để”. Không chỉ ở địa bàn huyện Con Cuông, mô hình hỗ trợ trồng cây chanh leo ở Tri Lễ huyện Quế Phong; mô hình nuôi lợn nái đen, gà đen và trồng keo ở các huyện Quế Phong, Kỳ Sơn, Quỳ Hợp cũng phát huy hiệu quả. Huyện Quỳ Hợp còn vận dụng nguồn Quỹ Vì người nghèo kêu gọi được hằng năm để hỗ trợ bê nghé giúp người nghèo phát triển kinh tế. “Chúng tôi chỉ trích một phần nhỏ hỗ trợ các hộ nghèo đón Tết, còn lại để ủng hộ các hộ ký cam kết thoát nghèo một đôi bê giống trị giá 10 triệu đồng, giúp họ có phương tiện phát triển kinh tế” -Ông Nguyễn Văn Thọ, Trưởng phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện Quỳ Hợp cho biết.

Bên cạnh đó, các tổ chức hội, đoàn thể từ cấp tỉnh đến huyện đều có những mô hình sáng tạo giúp các hộ nghèo có thêm sinh kế để thoát nghèo. Hội Liên hiệp Phụ nữ, Liên đoàn Lao động, Tỉnh Đoàn đã phát động các phong trào “Mái ấm tình thương”, “Mái ấm công đoàn”, “Phụ nữ giúp nhau thoát nghèo”, “Phụ nữ giúp nhau phát triển kinh tế gia đình”... đã góp phần không nhỏ trong việc hỗ trợ các thành viên hộ nghèo phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững. 

Nỗ lực giảm nghèo bền vững

Năm 2019, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững ở Nghệ An có sự vào cuộc mạnh mẽ của chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các sở, ban ngành, đoàn thể; sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp, nhất là tạo được sự lan tỏa, đồng thuận hưởng tích cực của các tầng lớp nhân dân. Vì thế, mục tiêu giảm nghèo trở thành nhiệm vụ, chỉ tiêu quan trọng trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của các cấp ủy đảng chính quyền địa phương.

“Để giảm nghèo cho các địa bàn vùng biên, chúng tôi đã huy động rất nhiều nguồn lực để trao cho người dân cần câu trong công tác giảm nghèo. Có thể kể đến mô hình trồng chanh leo, nuôi cá lồng, lợn mán ở nhiều địa bàn như Tri Lễ, Đồng Văn, Cắm Muộn... Nhiều gia đình nhờ được cầm tay chỉ việc, hỗ trợ vốn và bao tiêu sản phẩm đã có những bước tiến vượt bậc trong phát triển kinh tế” - ông Lô Minh Điệp, Trưởng phòng Lao động -  Thương binh và Xã hội huyện Quế Phong cho biết. 

Thực tế cho thấy, chương trình giảm nghèo ở các địa phương được triển khai nhanh, đồng bộ đã làm cho bộ mặt nông thôn khởi sắc. Đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân được nâng lên. Mức sống cư dân được cải thiện, góp phần củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước. Đến cuối năm 2019, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm còn 4%.

Bên cạnh đó, các công trình kết cấu hạ tầng nông thôn, nhất là vùng miền núi, dân tộc thiểu số, vùng bãi ngang ven biển được triển khai kịp thời, trọng tâm, trọng điểm, thực hiện dân chủ công khai, sát với nhu cầu thực tế của người dân. Các công trình đầu tư hoàn thành khi đưa vào sử dụng đã phát huy hiệu quả, giải quyết được những khó khăn cho người dân trên địa bàn, đáp ứng nhu cầu phát triển sản xuất và nâng cao đời sống của nhân dân, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, làm thay đổi diện mạo nông thôn vùng đặc biệt khó khăn của tỉnh.

Điều đáng nói, hộ nghèo và cận nghèo ở Nghệ An lại tập trung chủ yếu ở các vùng miền núi, đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đặc thù, ven biển thế nên công tác giảm nghèo còn gặp khá nhiều khó khăn, nhất là ở những vùng thiên tai, dịch bệnh. Bên cạnh đó, mô hình giảm nghèo quy mô còn nhỏ, công tác lồng ghép nguồn lực khó khăn, thiếu bền vững, dẫn đến nhiều hộ đã thoát được nghèo nay lại tái nghèo...

Với mục tiêu giảm nghèo bền vững với tỷ lệ hộ nghèo còn 3% vào năm 2020, trong đó các huyện nghèo, xã nghèo giảm bình quân từ 3 – 5%/năm, Nghệ An tiếp tục chỉ đạo các địa phương quán triệt và nâng cao nhận thức, vai trò, trách nhiệm đối với công tác giảm nghèo; thực hiện có hiệu quả các cơ chế, chính sách của Trung ương, của tỉnh đầu tư cho công tác giảm nghèo trên địa bàn, nhất là các chương trình, dự án thuộc Chương trình 30a, Chương trình 135, hỗ trợ các xã đặc biệt khó khăn vùng dân tộc, miền núi, vùng bãi ngang ven biển. Cùng với đó, tỉnh thực hiện có hiệu quả các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế và nhân rộng mô hình giảm nghèo bền vững trên địa bàn trọng điểm huyện nghèo, xã nghèo vùng khó khăn nhằm đẩy nhanh tốc độ giảm nghèo. Các địa phương chỉ đạo các xã, phường, thị trấn thực hiện nghiêm túc, đầy đủ, công khai, minh bạch công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo theo quy định.

“Ngoài sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị còn đòi hỏi sự thay đổi trong nhận thức, tư tưởng, sự nỗ lực vươn lên của chính chủ thể, những người đang thụ hưởng chính sách Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững” - ông Đoàn Hồng Vũ, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Nghệ An nhấn mạnh.