Thực hiện Dự án đầu tư xây dựng công trình nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A, đoạn nam tuyến tránh thành phố Hà Tĩnh – huyện Kỳ Anh, nhà thầu đã cho nổ mìn khai thác đá làm nền đường. Tuy nhiên hoạt động này ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân và khiến hàng chục ngôi nhà tại khu tái định cư ở thôn Minh Huệ, xã Kỳ Nam, huyện Kỳ Anh bị nứt nẻ, hư hỏng.
Dự án do Ban quản lý dự án An toàn giao thông (Bộ Giao thông vận tải) làm chủ đầu tư và doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường là nhà thầu chính thi công xây dựng gói thầu số 10; Công ty TNHH Đại Trường Giang là nhà thầu phụ đã ký hợp đồng thực hiện công tác nổ mìn phá đá với doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường từ Km 588 +800 đến Km 587+400. Để đẩy nhanh tiến độ thi công, Công ty TNHH Đại Trường Giang đã lập phương án khoan và nhiều lần cho nổ mìn phá đá.
Trong quá trình thực hiện nổ mìn phá đá, đơn vị chủ đầu tư và nhà thầu thi công đã để xảy ra nhiều thiếu sót như: khi nổ mìn, nhà thầu thi công không thông báo với chính quyền địa phương và người dân biết việc nổ mìn có ảnh hưởng đến sinh hoạt của các hộ dân xung quanh; chưa kiểm tra đánh giá trước về thực trạng an toàn các công trình xung quanh. Ngoài ra, đơn vị thi công không phối hợp với các cấp, các ngành để bảo đảm an toàn khi nổ mìn; phương án bảo vệ thi công và hộ chiếu nổ mìn lập không đầy đủ theo quy định.
Mặc dù khi phát hiện ra những thiếu sót trên, Công an tỉnh Hà Tĩnh đã kiểm tra và có văn bản nhắc nhở, chấn chỉnh nhưng nhà thầu thi công vẫn tiếp tục vi phạm. Điển hình ngày 11/8/2014, Công ty TNHH Đại Trường Giang đã sử dụng một lượng thuốc nổ rất lớn với 480 kg, 120 kíp nổ, nổ ba lần/ngày. Điều này không chỉ gây xáo trộn đời sống sinh hoạt của hàng chục hộ dân tái định cư thôn Minh Huệ mà còn làm nứt nẻ nhiều tường nhà của người dân nơi đây.
Trước thực trạng trên, hàng chục hộ dân thôn Minh Huệ đã có tờ trình gửi các cơ quan chức năng huyện Kỳ Anh yêu cầu giải quyết. Ngày 15/8, công an huyện Kỳ Anh và các bên liên quan đã tổ chức cuộc họp và ra thông báo; trong đó yêu cầu chủ đầu tư, nhà thầu thi công phối hợp với chính quyền sở tại kiểm tra về việc có công trình bị rạn nứt do rung chấn thuốc nổ gây ra theo ý kiến của người dân để có phương án xử lý kịp thời.
Tuy vậy, Ban quản lý dự án An toàn giao thông và nhà thầu thi công không thực hiện. Do vậy, người dân nơi đây tiếp tục làm đơn kiến nghị gửi lên lãnh đạo UBND tỉnh Hà Tĩnh. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Đặng Quốc Khánh đã có công văn yêu cầu Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với các đơn vị như Sở Tài nguyên và Môi trường, Công an tỉnh, UBND huyện Kỳ Anh, Ban quản lý dự án An toàn giao thông… tổ chức kiểm tra làm rõ nguyên nhân.
Sau khi đi kiểm tra thực tế tại các hộ dân, ngày 29/8, Sở Xây dựng đã tổ chức cuộc họp dưới sự chủ trì của Phó Giám đốc Lê Văn Thống cùng đại diện các tổ chức, cơ quan, đơn vị liên quan. Kết luận của Sở Xây dựng cho biết: Qua kiểm tra, tại nhà của một số hộ dân có vị trí gần với điểm nổ, thấy các vết nứt nhỏ xuất hiện ở tường (phần lớn là vết nứt ngang song song với mặt nền) và các vết nứt nhỏ dưới sàn. Nguyên nhân gây ra các vết nứt là do có sự kết hợp của sự rung chấn trong quá trình thi công nổ mìn với các nguyên nhân tiềm ẩn khác như lún, co ngót vật liệu…
Trên cơ sở đó, Sở xây dựng đã yêu cầu chủ đầu tư và đơn vị thi công phối hợp với chính quyền địa phương tiếp xúc với các hộ dân, xem xét đánh giá chi tiết các hư hỏng để có phương án hỗ trợ, khắc phục.
Phan Quân