Vấn đề sắp xếp bố trí tái định cư cho các hộ dân này được chính quyền địa phương quan tâm, giải quyết trên cơ sở những quy định của pháp luật, góp phần từng bước ổn định đời sống của người dân. Tuy nhiên, nhiều người dân ở các khu tái định cư đang thiếu phương tiện sinh kế bền vững, rất cần sự giúp đỡ của chính quyền địa phương các cấp.
Tuyến đường cao tốc Cam Lộ - La Sơn có tổng chiều dài xây dựng là 98,35 km, đi qua địa bàn tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế. Trong đó, đoạn tuyến đi qua tỉnh Thừa Thiên - Huế là 66,4 km, trải dài qua huyện Phong Điền, thị xã Hương Trà, thị xã Hương Thủy và huyện Phú Lộc. Để phục vụ cho thi công dự án quan trọng này, tỉnh Thừa Thiên – Huế đã xây dựng 9 khu tái định cư cho hơn 190 hộ dân bị ảnh hưởng.
Theo Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng khu vực huyện Phong Điền, địa phương đã xây dựng 3 khu tái định cư cao tốc Cam Lộ - La Sơn ở các xã Phong Sơn, Phong Xuân và Phong Mỹ, cho hơn 90 hộ. Ba khu tái định cư có tổng mức đầu tư là 55 tỷ đồng và hiện tại đã hoàn thành hơn 95% khối việc công trình và sẽ hoàn thiện những hạng mục nhỏ còn lại vào cuối năm 2021.
Về sinh sống trong khu tái định cư trên địa bàn xã Phong Xuân, huyện Phong Điền được gần 2 năm, ông Võ Mật đã xây dựng một ngôi nhà mới khang trang trên diện tích 500 m2 được cấp. Phía trước nhà là con đường thảm nhựa rộng 5m, dọc hai bên vỉa hè có trồng cây xanh. Hai người con của ông Mật xây dựng nhà ở gần đó với diện tích hộ phụ được cấp rộng 200 m2.
"Hạ tầng kỹ thuật của khu tái định cư được Nhà nước đầu tư khang trang, thuận lợi để người dân tạo dựng cuộc sống ở nơi mới. Khi nhận xong tiền hỗ trợ đền bù, các hộ dân đã nhận đất xây nhà, với sự quan tâm của chính quyền địa phương. Các thủ tục như cấp sổ đỏ, mắc điện, kéo nước sạch đều được giải quyết nhanh chóng, kịp thời, qua đó giúp bà con nhanh chóng thích nghi với cuộc sống tại đây", ông Võ Mật chia sẻ.
Tuy nhiên, theo ông Võ Mật, hiện nay nhiều hộ dân tại khu tái định cư đang thiếu đất sản xuất, không có việc làm ổn định. Mặc dù, Nhà nước có hỗ trợ tiền để học nghề chuyển đổi việc làm nhưng hầu hết các gia đình đều dùng số tiền này để bù vào chi phí xây dựng nhà cửa.
Ông Nguyễn Đức Xu, người dân ở khu tái định cư xã Phong Xuân cho biết thêm, cuộc sống ở khu tái định cư mặc dù chỗ ở khang trang như "phố" nhưng bà con lại không có việc làm ổn định. Những người lớn tuổi muốn nuôi con trâu, con bò như trước cũng không có không gian để làm chuồng trại. Các hộ dân ở đây sinh sống nhờ chủ yếu vào mấy sào đất màu, mỗi năm trồng xen canh một vụ lúa một vụ đậu, còn những hộ phụ không có đất canh tác để canh tác, thu nhập bấp bênh. Do vậy, bà con kiến nghị mong muốn các cấp chính quyền xem xét hỗ trợ bố trí giao đất rừng sản xuất để người dân có phương tiện sinh kế lâu dài.
Theo Chủ tịch UBND xã Phong Xuân Nguyễn Bá Lành, do quy định của pháp luật, các hộ dân tái định cư đã được nhận tiền đền bù và chuyển đổi nghề nên không được cấp đất sản xuất. Tuy nhiên, trước những kiến nghị của nhân dân, hiện nay, UBND xã Phong Xuân đang xây dựng một đề án để cho các hộ dân không có đất rừng được thuê đất để trồng trọt, trong đó có các trường hợp người dân trong khu tái định cư cao tốc. Dự kiến mỗi hộ dân sẽ được thuê 1 hecta/hộ, có khoảng 300 hộ dân được triển khai trong đề án này và sẽ bắt đầu thực hiện từ năm 2022.
Bên cạnh việc đưa người dân đến nơi ở mới, chính quyền các cấp nơi có người dân tái định cư để bàn giao mặt bằng thi công tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn cần sát cánh với người dân để từng bước chuyển đổi nghề nghiệp phù hợp, qua đó giúp cho người dân có cuộc sống ổn định hơn trên mảnh đất mới.