Đại diện Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Nai cho biết, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở tổ chức đoàn khai quật mộ cổ Cầu Xéo ở tổ 23, khu Cầu Xéo, thị trấn Long Thành, huyện Long Thành (Đồng Nai) để giải phóng mặt bằng xây dựng đường cao tốc TP.Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, qua đó đã phát hiện xác ướp với niên đại trên 200 năm. Đến cuối ngày 16/9, cuộc khai quật cơ bản hoàn thành với việc xử lý toàn bộ phần kiến trúc ngôi mộ và đưa quan tài, trong đó có xác ướp về bảo quản tại Bảo tàng tỉnh.
Đoàn khai quật do PGS.TS Phạm Đức Mạnh, Trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn (Đại học Quốc gia TP.Hồ Chí Minh) và nhà nghiên cứu mộ cổ Đỗ Đinh Truật phụ trách. Kết quả khai quật ban đầu cho thấy, mộ cổ Cầu Xéo có kiến trúc khép kín, hình chữ nhật. Nếu tính cả phần tường bao, mộ có chiều dài khoảng 8,5m, rộng 4,5-4,6m. Mộ được cấu tạo trong quan ngoài quách gồm: Quách hợp chất bao quanh 6 mặt (cả phần đáy và nắp) dày khoảng 50 cm, bên trong có quách bằng gỗ và trong cùng là quan tài với nắp hình bán nguyệt, phía trên có phủ vải với họa tiết hoa văn dây, lá và hoa cúc. Khi mở nắp quan tài, phát hiện bên trong là khối xác ướp được bao bọc bằng vải và trên cùng phủ lá sen.
Theo chuyên gia nghiên cứu mộ cổ Đỗ Đinh Truật, khi thăm dò ở vị trí đầu xác ướp cho thấy phần xác bên trong được bảo quản rất tốt. Theo các nhà khảo cổ, căn cứ những thông tin bên ngoài và phần xác ướp bên trong quan tài có thể khẳng định người trong quan tài là cụ bà, hoặc có thể là một mệnh phụ phu nhân gắn bó mật thiết với triều Nguyễn.
Mộ cổ Cầu Xéo có ý nghĩa đặc biệt quan trọng vì ngoài kiến trúc nghệ thuật độc đáo, đây là lần đầu tiên khảo cổ học Đồng Nai phát hiện xác ướp với niên đại trên 200 năm, hứa hẹn lý giải nhiều vấn đề để nghiên cứu về lịch sử, văn hóa, thời khai phá vùng đất Biên Hòa - Đồng Nai. Trong những ngày tới, Đoàn khảo cổ sẽ phối hợp với các chuyên gia thuộc Trường Đại học Y dược TP.Hồ Chí Minh để xử lý xác ướp và tiếp tục nghiên cứu.
Lê Hiền