Nguyên nhân, do họ phải di dời khẩn cấp vì nhà bị sập, hoặc lún, nứt, xé tường, móng. Các hộ này đang sinh sống cạnh khu vực moong khai thác đất sét của Công ty cổ phần Gốm xây dựng Giếng Đáy nên bị ảnh hưởng.
Ngôi nhà khang trang 4 tầng của gia đình chị Nguyễn Thị Chọn mới được hoàn thành năm 2019, nay đã nứt toác từ sân đến móng, tường và nghiêng về phía sau. Cũng như 14 hộ dân khác trong diện bị ảnh hưởng, gia đình chị phải di chuyển đến nơi ở thuê với diện tích vỏn vẹn 25m2 cho 4 nhân khẩu. Vợ chồng chị ở nhà thuê cả chục năm mới xây dựng được ngôi nhà 4 tầng, hiện còn nợ ngân hàng gần 1 tỷ đồng chưa tính vay mượn người thân.
Cách nhà chị Chọn không xa, ngôi nhà của chị Vũ Thị Chinh cũng bị tách hẳn phần móng giữa tường và sân tạo thành khoảng ngăn cách rộng 30cm. Nhiều đồ đạc không thể chuyển đi vì chỗ thuê trọ mới chật chội. Chị Chinh cho biết, cố gắng để đảm bảo an toàn tính mạng, còn tài sản thì đành phải chấp nhận để lại, chỉ mang đi những thứ thật cần thiết.
Trước nguy cơ đe dọa đến sự an toàn về tính mạng và tài sản, các hộ dân này đã được yêu cầu di dời đi nơi khác. Đến ngày 31/8, theo số liệu rà soát lại, có 15 hộ dân trong diện bị ảnh hưởng nhận tiền hỗ trợ. Trong đó, căn cứ vào số nhân khẩu của mỗi hộ để có mức hỗ trợ tương ứng, tối thiểu là 17 triệu đồng/hộ và tối đa là 35 triệu đồng/hộ, bao gồm tiền di chuyển và tiền thuê nhà 6 tháng.
Cần sớm đánh giá độc lập, xác định nguyên nhân chính xác
Theo các hộ dân, mặc dù đã được hỗ trợ thuê nhà trong 6 tháng, song hiện nay đời sống của người dân đi thuê trọ khó khăn, nếu kéo dài sẽ ảnh hưởng lớn đến cuộc sống, sinh hoạt.
Ông Phạm Văn Nho, người dân tổ 6 khu 3B kiến nghị các cấp chính quyền và phía công ty sớm có phương án xác định chính xác nguyên nhân, trách nhiệm và hỗ trợ để nhân dân an cư lạc nghiệp. "Vì đang ổn định phải đi thuê nhà ở, ảnh hưởng rất nhiều đến việc học tập của các con và việc kinh doanh tại nhà của gia đình, cộng với việc nơi ở thuê chật chội, ẩm thấp, cuộc sống tạm bợ", ông Nho bức xúc chia sẻ.
Thông tin từ cơ quan chức năng của thành phố Hạ Long, từ hiện trạng thực tế ghi nhận cho thấy tác động từ việc khai thác đất sét đã ảnh hưởng đến kết cấu đất, khiến nhà dân bị sụt lún, nứt, xé tường. Tuy nhiên, để đảm bảo xác định chính xác nguyên nhân dẫn đến sự việc thì phải có kết quả đánh giá từ một đơn vị độc lập.
Theo ông Nguyễn Tiến Dũng, Chủ tịch UBND thành phố Hạ Long, sau khi xảy ra sự việc, chính quyền địa phương đã làm việc với Công ty và ra văn bản triển khai các biện pháp đảm bảo an toàn do sạt lở tại tổ 6 khu 3B phường Giếng Đáy; yêu cầu Công ty cổ phần Gốm xây dựng Giếng Đáy có trách nhiệm thuê đơn vị tư vấn độc lập, có chức năng kiểm định để đánh giá mức độ sạt lở, nguyên nhân gây sạt lở đất và nứt công trình của một số hộ dân xung quanh khu vực khai thác moong sét của Công ty và triển khai các biện pháp hỗ trợ người dân.
UBND phường Giếng Đáy chủ trì và các đơn vị liên quan phối hợp với Công ty Cổ phần Gốm xây dựng Giếng Đáy rà soát, xác định phạm vi ảnh hưởng; thực hiện di dời người và tài sản trong khu vực bị ảnh hưởng; triển khai các biện pháp đảm bảo an toàn, an sinh cho các hộ dân. Trung tâm phát triển quỹ đất và Công ty phối hợp kiểm đếm tài sản của các hộ dân nằm trong phạm vi phải di dời, để có cơ sở giải quyết theo quy định.
Phòng Quản lý đô thị nghiên cứu đề xuất phương án tổng thể về sử dụng và xử lý quỹ đất khu vực ảnh hưởng sau khi có kết quả thẩm định của đơn vị tư vấn.
Trong quá trình đánh giá độc lập, UBND thành phố Hạ Long và phường Giếng Đáy sẽ theo dõi, giám sát để đảm bảo kết quả khách quan. Trường hợp hết 6 tháng vẫn chưa hoàn thành việc đánh giá, phía Công ty sẽ phải tiếp tục thực hiện việc hỗ trợ tiền thuê nhà cho người dân.
Trước đó, phóng viên TTXVN đã có bài viết “14 ngôi nhà bị sập, xé tường, doanh nghiệp đùn đẩy trách nhiệm”, phản ánh tại thời điểm ngày 25/8/2022, 14 hộ dân sống xung quanh moong đất sét của Công ty cổ phần Gốm xây dựng Giếng Đáy đã được UBND phường Giếng Đáy yêu cầu di dời do nằm trong vùng sạt trượt. Bởi đã có ngôi nhà bị sập hoàn toàn, nhiều ngôi nhà khác bị nứt toác, xé tường. Cuộc sống của người dân đang yên bình bỗng trở nên sáo trộn. Phía người dân khẳng định do đơn vị này khai thác đã tác động đến kết cấu đất, dẫn đến sụt sạt, sập, nứt nhà, xé tường... Song phía Công ty cho rằng tình trạng này còn do nhiều yếu tố khác không thể đẩy hết trách nhiệm lên phía Công ty.
Hiện phía Công ty đang thực hiện việc hoàn nguyên tại khu vực moong đất sét tại tổ 6 khu 3B phường Giếng Đáy.