Theo phản ánh của các hộ dân sinh sống tại khu vực suối Bản Bó, huyện Tràng Định (tỉnh Lạng Sơn), nhiều năm nay, hàng trăm hộ dân sinh sống tại đây bị “tra tấn” bởi nguồn nước đen đặc có mùi hôi thối nồng nặc bốc lên từ nước thải của Nhà máy Than cốc và Khoáng sản Việt – Trung xả trực tiếp xuống suối. Nước giếng của nhiều hộ dân các xã Tri Phương, Chi Lăng… nằm cạnh suối cũng có mùi hôi.
Nước suối ở khu vực Bản Bó đã bị ô nhiễm nặng. |
Ông Nguyễn Đình Duyệt, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường tỉnh Lạng Sơn cho biết: Nhà máy luyện than cốc của Công ty Than cốc và Khoáng sản Việt - Trung xây dựng tại xã Đức Xuân, huyện Thạch An (tỉnh Cao Bằng), cách huyện Tràng Định (tỉnh Lạng Sơn) khoảng 5 km. Vị trí xây dựng nhà máy thuộc đầu nguồn suối Bản Bó chảy từ huyện Thạch An (tỉnh Cao Bằng) về huyện Tràng Định (tỉnh Lạng Sơn). Từ khi nhà máy đi vào hoạt động năm 2008 đến nay, nước thải của nhà máy thải ra gây ô nhiễm nghiêm trọng suối Bản Bó, làm cho các loài thủy sinh sống trong suối bị chết, ảnh hưởng trực tiếp đến việc nuôi trồng thủy sản, giảm năng suất lúa của người dân khu vực suối Bản Bó do phải sử dụng nguồn nước ô nhiễm này.
UBND huyện Tràng Định, tỉnh Lạng Sơn đã nhiều lần làm việc với UBND huyện Thạch An (tỉnh Cao Bằng), yêu cầu nhà máy phải xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn môi trường trước khi thải vào suối Bản Bó, nhưng nhà máy vẫn không chấp hành và tiếp tục xả nước thải gây ô nhiễm suối Bản Bó.
Để xem xét thực trạng ô nhiễm của suối Bản Bó, các cơ quan chức năng của tỉnh Lạng Sơn đã tổ chức nhiều đợt khảo sát thực tế. Ngày 21/3, Chi cục Bảo vệ môi trường tỉnh phối hợp với các cơ quan của huyện Tràng Định khảo sát thực tế hiện tượng ô nhiễm nước suối Bản Bó, kết quả cho thấy nước suối Bản Bó bị nước thải của Nhà máy luyện than cốc gây ô nhiễm nghiêm trọng đúng như báo cáo của UBND huyện Tràng Định. Ngày 18/5, đoàn kiểm tra gồm các Sở Tài nguyên và Môi trường, Khoa học và Công nghệ, Xây dựng đã làm việc với UBND huyện Tràng Định để xem xét tình trạng ô nhiễm của suối Bản Bó.
Đoàn kiểm tra đã kết luận việc gây ô nhiễm môi trường của Nhà máy luyện than cốc vẫn thường xuyên xảy ra trên địa bàn Lạng Sơn, làm ảnh hưởng lớn đến môi trường khu vực các xã: Chi Lăng, Tri Phương và Đại Đồng của huyện Tràng Định. Gần đây nhất, vào đầu tháng 7, do tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng, các cơ quan chức năng tỉnh Lạng Sơn phối hợp với UBND huyện Thạch An (Cao Bằng) đến kiểm tra trực tiếp tại khu vực bị ảnh hưởng. Sau nhiều lần liên hệ và trực tiếp đến trụ sở của công ty, đoàn công tác đều bị Công ty Than cốc và Khoáng sản Việt – Trung từ chối làm việc với lý do lãnh đạo đi vắng.
Việc gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng của Nhà máy luyện than cốc không thuộc thẩm quyền quản lý, kiểm tra và xử lý vi phạm của tỉnh Lạng Sơn. Do vậy rất cần sự phối hợp kiểm tra xử lý của các cơ quan chức năng tỉnh Cao Bằng; Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét giải quyết, yêu cầu nhà máy phải thực hiện nghĩa vụ khắc phục ô nhiễm dòng suối Bản Bó và bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật.
Bài và ảnh: Thái Thuần