Việc đổi mới phương thức thu gom rác bước đầu tạo cảnh quan đô thị sạch đẹp hơn. Tuy nhiên, để đạt được kết quả lâu dài rất cần nâng cao ý thức của người dân.
Khắc phục điểm tập kết ô nhiễm
Việc thu gom rác từ các ngóc ngách trong phố Hà Nội hiện nay phải tập kết một góc phố đợi ô tô lớn đến bốc đi. Các điểm tập kết rác thường bị các hộ dân quanh khu vực phản đối do gây ô nhiễm môi trường. Khắc phục bất cập này, URENCO triển khai thí điểm thu gom rác cơ giới với những chiếc ô tô nhỏ gọn chủ động đến từng phố gom rác.
Bác Nguyễn Quân, phố Tông Đản (phường Lý Thái Tổ) nhận xét: “Vài tuần nay không còn cảnh công nhân gồng mình đẩy xe thu gom rác cồng kềnh cao ngất ngưởng quá đầu người đi qua phố. Việc thu gom rác bằng xe cơ giới không chỉ giảm tải cho người lao công mà còn giảm tình trạng ô nhiễm môi trường do thu gom không hết”.
Triển khai thí điểm thu gom rác cơ giới. |
Còn ông Đào Duy Tiến, tổ trưởng tổ 4 phường Tràng Tiền thừa nhận: “Cách thu gom rác bằng xe cơ giới là cách làm văn minh. Thay vì gõ kẻng là tiếng nhạc của xe gom rác theo giờ. Với khu phố chúng tôi, cứ tầm 20 giờ, người dân lại mang rác ra để lên xe. Nếu gia đình nào không kịp theo giờ thì tự giác mang rác ra đổ ở những thùng rác công cộng đặt quanh hồ Gươm”.
Theo nhận xét của người dân hai phường Lý Thái Tổ, Tràng Tiền, từ ngày thu gom rác bằng xe cơ giới dạng nhỏ đã xóa những điểm tập kết rác gây ô nhiễm. Để thu gom rác do người dân xả ra trong ngày, trong thời gian thí điểm, công nhân URENCO sẽ kéo thùng thu gom nhỏ và nhắc nhở, tuyên truyền, giải thích để hộ bỏ rác đúng quy định.
Đại diện Công ty URENCO cho biết, tại quận Hoàn Kiếm, lực lượng thu gom được trang bị ba xe chuyên dụng với bốn chuyến/ngày. Nguyên tắc cơ bản của quy trình thu gom này là sử dụng xe ô tô đi thu rác theo lộ trình đã thống nhất trước, vào đúng giờ quy định (sau 19 giờ 30). Chiếc xe này sẽ thay thế toàn bộ xe gom rác đẩy tay thủ công hiện nay. Về lý thuyết, khi quy trình thu gom rác bằng cơ giới được áp dụng đồng bộ, mỹ quan đô thị sẽ được cải thiện theo hướng hiện đại, không còn hình ảnh rác tồn trên đường phố, đồng thời tránh ùn tắc giao thông và xóa bỏ hoàn toàn điểm cẩu rác tập trung đang là vấn đề nhức nhối hiện nay, góp phần tăng hiệu quả thu gom rác và đặc biệt là nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường và văn minh đô thị của mỗi người dân Thủ đô.
Lan tỏa ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường
Việc thu gom bằng xe cơ giới nhỏ phù hợp với đô thị nội đô với nhiều tuyến phố nhỏ hẹp. Ô tô đến đâu, rác được thu gom đến đó và chuyển đi luôn, đường phố rất sạch sẽ. “Để thu gom rác theo mô hình này đòi hỏi sự hợp tác của người dân vứt rác đúng giờ. Trong những tuần đầu triển khai, nhiều gia đình vẫn theo thói quen tùy tiện, do đó, vì môi trường xanh sạch đẹp, tổ dân phố thường xuyên nhắc nhở, góp ý”, bác Nguyễn Quân chia sẻ.
Việc tuyên truyền được URENCO vận động qua các tổ chức đoàn thể. Hội phụ nữ phườngTràng Tiền luôn nhắc nhở chị em đổ rác đúng giờ, đúng nơi quy định tạo thành thói quen. "Chúng tôi tổ chức các buổi sinh hoạt nhóm, đến tận nhà tuyên truyền nên sau gần một tháng đã tạo thói quen cho người dân”, bà Lê Thị Kim Cúc, Chủ tịch Hội Phụ nữ phường Tràng Tiền cho biết.
Với nhiều nhà ở mặt phố Bà Triệu, Hai Bà Trưng, Lê Phụng Hiểu… thì việc đổ rác đúng giờ thuận tiện nhưng bất cập nhất là với những khu dân cư ở ngõ sâu, ô tô không thể vào được như Trần Quang Khải. “Về phía đơn vị thu gom rác, phải đúng giờ bởi nếu không người dân rất bị động, phải ngóng mất thời gian”, bà Lê Thị Kim Cúc góp ý.
Việc thu gom rác vào ban ngày trên một số tuyến phố chính được URENCO triển khai từ cuối năm 2014. Mỗi ngày, 15 xe tải nhỏ với 30 công nhân sẽ làm việc ở 220 tuyến phố trong 4 quận nội thành cũ. Mỗi ngày 15 xe tải nhỏ này đi khoảng 280 km, thu gom hơn 9 tấn rác. Từ giữa tháng 3 đến nay, đơn vị triển khai ở cấp phường. Đây là quy trình thu rác chủ động thay vì thụ động như trước đây nên người dân cần bỏ rác đúng giờ, đúng nơi quy định, túi rác được buộc kín, để gọn trên vỉa hè hoặc bỏ trực tiếp lên ô tô thu rác của URENCO. Tuy nhiên, hiện vẫn còn khoảng 10% hộ dân chưa cho rác vào túi kín; túi rác để quá nhiều trên hè phố. thậm chí có hộ còn bỏ rác khi xe thu gom đã đi qua.
Để khắc phục tình trạng này, URENCO đang phối hợp với chính quyền phường, tổ dân phố, các hội đoàn thể… tuyên truyền, nhắc nhở người dân bỏ rác đúng giờ, đúng nơi quy định, không vứt rác bừa bãi ra đường phố và nơi công cộng. Do đó, ý thức và sự hợp tác của mỗi người dân, du khách là rất quan trọng trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường.