Sự phát triển của công nghệ và mạng internet có những tác động to lớn đối với trẻ em. Ảnh minh họa: TTXVN
Bà Rana Flowers, Trưởng đại diện UNICEF tại Việt Nam cho rằng, internet mang đến nhiều cơ hội, nhưng cũng nhiều nguy cơ. Chương trình mới được Thủ tướng Chính phủ Việt Nam phê duyệt đã tính đến sự cần thiết phải cân bằng giữa việc giải quyết các nguy cơ cho trẻ em và những thay đổi đầy hứa hẹn mà kỹ thuật số mang đến cho trẻ em. Đó là sự kết nối các em với phương pháp học tập đầy sáng tạo, cách giải quyết vấn đề, nâng cao sự hiểu biết và kỹ năng mà các em cần có để thành công trong thế giới kỹ thuật số.
Theo bà Rana Flowers, để giải quyết vấn đề xâm hại trẻ em trên mạng internet thì cần có sự cam kết của Chính phủ và sự tự điều chỉnh của các nền tảng trực tuyến cũng như các cơ quan quản lý. Tuy nhiên, việc ngăn chặn xâm hại trên môi trường mạng sẽ chỉ thành công khi có sự tham gia tích cực, đầy đủ của các bậc cha mẹ và bản thân trẻ em được trang bị các thông tin về nguy cơ cũng như các biện pháp phòng tránh, trình báo xâm hại trên mạng.
UNICEF bày tỏ lo ngại về sự an toàn trên không gian mạng của trẻ em trong năm lĩnh vực chính. Đó là, việc người lớn vô tình cung cấp quá nhiều thông tin để những kẻ lạm dụng trẻ em thực hiện các hành vị pham tội; trẻ dành quá nhiều thời gian chơi các trò chơi bạo lực trên mạng; trẻ em bị bạn bè hoặc kẻ xấu thuyết phục chia sẻ hình ảnh nhạy cảm của mình; trẻ dễ bị những kẻ ấu dâm giả vờ cùng trang lứa lừa đảo, bắt nạt và xâm hại trên mạng.
“Khi xâm hại xảy ra trên môi trường mạng thì những người làm cha mẹ thường không nhận thức được những nguy cơ và cũng không biết được những gì con em mình đã phải trải qua trên mạng. Đối với trẻ em, các em sẽ thấy cô đơn buồn bã. Khi bắt nạt xảy ra ở trường thì mọi người có thể thấy được, nhưng khi nó xảy ra trên môi trường mạng thì sự tàn nhẫn, xâm hại có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tinh thần và sự tự tin của trẻ em, khiến các em cảm thấy bị cô lập và cô đơn. Chúng tôi khuyến khích các bậc cha mẹ dành thời gian trò chuyện với con em mình, xác định các chiến lược bảo vệ và khuyến khích trẻ em đứng lên bảo vệ nhau, đề cao lòng tốt và bảo vệ nhau khỏi bị xâm hại", bà Flowers chia sẻ đồng thời kêu gọi mọi người cùng hành động để internet trở thành môi trường an toàn cho trẻ em học tập, giao tiếp và thể hiện bản thân.
Theo khảo sát mới đây của UNICEF, một số thanh thiếu niên ở Việt Nam là nạn nhân của bắt nạt và quấy rối trên mạng từ các bạn đồng trang lứa, tuy nhiên, 3/4 trong số các em không biết tìm kiếm sự hỗ trợ ở đâu. Ngày càng có nhiều trường hợp tội phạm tình dục và buôn bán trẻ em được trình báo, trong đó chủ yếu là nam giới sử dụng internet và điện thoại di động để quyến rũ, lôi kéo và tống tiền trẻ em nhằm xâm hại các em. Đối với trẻ em sử dụng internet, có rất ít các biện pháp được thực hiện để bảo vệ các em khỏi những mối nguy hiểm của lạm dụng kỹ thuật số hoặc tăng tiếp cận với các nội dung lành mạnh trên mạng một cách an toàn.
Với chương trình bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng, UNICEF kỳ vọng Chính phủ Việt Nam sẽ hợp tác với ngành công nghiệp công nghệ thông tin và truyền thông để theo kịp tốc độ thay đổi và bảo vệ trẻ em khỏi những nguy cơ, tác hại mới cũng như đảm bảo rằng internet luôn an toàn cho trẻ em. Khu vực tư nhân và các tổ chức xã hội cần được khuyến khích đưa ra các giải pháp và cơ hội khác nhau để bảo vệ trẻ em trên mạng.
Chương trình "Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021-2025" có tính liên ngành cao khi có sự vào cuộc của Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Giáo dục và Đào tạo và Bộ Công an. Chương trình cũng nhận được sự phối hợp của các tổ chức chính trị-xã hội, các doanh nghiệp thông tin và truyền thông, các cơ quan báo chí cũng tham gia, triển khai.
Việc ban hành chương trình bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng giai đoạn 2021-2025 được thực hiện theo Nghị quyết số 121/2020/QH14 ngày 19/6/2020 của Quốc hội về tiếp tục tăng cường hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em. Chương trình là thông điệp mạnh mẽ, thể hiện sự quyết tâm của Chính phủ trong việc xây dựng một môi trường mạng an toàn, lành mạnh cho trẻ em thỏa sức sáng tạo.