Những ngày này, ngay sau khi được bàn giao nhà, người dân các thôn Làng Nủ (xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên), Nậm Tông, xã Nậm Lúc và Kho Vàng, xã Cốc Lầu (huyện Bắc Hà) đang hối hả dọn đến nơi ở mới. Dù dấu vết những tang thương do hoàn lưu bão số 3 gây ra còn hiện hữu đâu đó, song gác lại những mất mát, đau buồn sau cơn lũ dữ, trên gương mặt mỗi người dân vẫn ánh lên niềm tin vào cuộc sống tương lai cùng niềm vui, phấn chấn chuẩn bị tiễn năm cũ, đón Tết đầu tiên tại nơi ở mới, trong ngôi nhà khang trang, kiên cố hơn.
Niềm vui trong những ngôi nhà mới
Mùa Xuân đến sớm với những sắc hoa rực rỡ tại khuôn viên Khu tái định cư Kho Vàng và trong những tất bật chuẩn bị dọn về nơi ở mới của người dân nơi đây. Khu tái định cư thôn Kho Vàng là sinh sống của 35 hộ đồng bào dân tộc Mông và Dao, do Tập đoàn Dầu khí Việt Nam hỗ trợ kinh phí thực hiện xây dựng. Bí thư Đảng ủy xã Cốc Lầu Nguyễn Quốc Nghi cho biết, trong ngày 20/12, toàn bộ hộ dân đều được nhận nhà và đã bắt tay ngay vào công tác vệ sinh, quét dọn đường làng, ngõ xóm, trang trí nhà cửa, chỉnh trang khuôn viên... để chuẩn bị dọn vào nhà mới.
Nơi ở cũ của gia đình chị Hoàng Thị Mến (dân tộc Dao) bị ngập nặng trong cơn lũ và có nguy cơ cao sạt lở. Vì vậy, khi được bàn giao nhà mới, chị vô cùng phấn khởi. Nhanh tay lau chùi đồ đạc, chị Mến cho biết, mỗi ngôi nhà ở đây đều đã được trang bị sẵn bàn, ghế, giường, tủ, bếp gas... nên mọi người không cần mua sắm thêm gì nhiều và có thể vào ở luôn ngay sau khi dọn dẹp xong. "Nơi ở mới an toàn, kiên cố hơn lại không xa đồi canh tác quế của gia đình nên mình thấy rất yên tâm" chị Mến chia sẻ.
Từ khi được nhận nhà mới, ông Sùng Seo Tráng cùng người thân đã phân chia công việc, người thì chuyển đồ, sắp xếp, người phụ trách trang trí vườn hoa, làm đất trồng rau... Dưới bàn tay cần mẫn của từng thành viên, ngôi nhà dần mang dấu ấn sinh hoạt, lao động rõ nét của người Mông Kho Vàng. "Nhà cũ giờ trở thành lán trông coi ruộng nương, nuôi gia súc, gia cầm. Có nhà mới rồi, gia đình không còn lo nơm nớp mỗi khi mưa lũ nữa", ông Tráng phấn khởi.
Trên con đường dẫn tới Khu tái định cư Nậm Tông, những vạt hoa dã quỳ đua nhau khoe sắc, những cành đào phai đang chắt chiu từng nụ chuẩn bị bung nở đón mùa Xuân. 15 hộ dân được nhận nhà mới tại đây là những hộ còn may mắn sống sót khi sạt lở xảy ra. Sau bao đau thương, mất mát, tiếng trẻ em vui đùa lại vang lên giòn giã trong mỗi ngôi nhà, khuôn viên và ngôi trường mầm non mới xây tại khu tái định cư.
Công trình Trường Mầm non thôn Nậm Tông nằm trên vùng đất bằng phẳng, rộng rãi, cách khu vực người dân sinh sống khoảng 500m do Binh đoàn 12 Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn (Bộ Quốc phòng) xây tặng. Ngày 20/12, hai ngày trước buổi lễ khánh thành Khu tái định cư, các giáo viên và phụ huynh khẩn trương thực hiện những phần việc sắp xếp, dọn dẹp cuối cùng để có thể đón các con đến ngôi trường mới. Cô giáo Lý Thị Hương cho biết, phụ huynh và giáo viên đều rất phấn khởi khi các con được học trong ngôi trường mới khang trang, sạch đẹp và hiện đại. "Đặc biệt, cô trò không còn nỗi lo sợ bị sạt lở do mưa lũ", cô Hương bày tỏ.
Ông Lý A Ký sống tại căn nhà số 8 đã mất 3 người thân trong cơn lũ dữ. Ông chuẩn bị nơi ở mới của mình và các thành viên còn lại bằng việc gieo những mầm cây xanh trước nhà. Nhìn đôi bàn tay còn bám nhiều vụn đất khô của ông, cách ông nâng niu từng cây giống, cẩn trọng trồng xuống luống đất vừa đủ độ tơi, trong lòng mọi người dâng lên một niềm tin thiết tha.
Nỗ lực xây dựng nhiều khu tái định cư cho người dân
Người dân thôn Làng Nủ đang gói ghém lại những đau thương, chuẩn bị cho cuộc sống mới với hy vọng mới. Dự án tái thiết khu dân cư thôn Làng Nủ do Quỹ tấm lòng Việt - Đài Truyền hình Việt Nam tài trợ, Binh đoàn 12 Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn đảm nhiệm thi công. Dự án khởi công vào ngày 21/9, hoàn thành ngày 15/12, sau ngày nỗ lực thi công.
Khu tái định cư Làng Nủ những ngày chuẩn bị khánh thành mang không khí nhộn nhịp. Lực lượng chức năng cùng người dân và các tổ chức xã hội đều đóng góp công sức chỉnh trang cảnh quan, dọn dẹp khu tái định cử để nhanh chóng ổn định cuộc sống. 40 căn nhà sàn cùng các công trình như nhà sinh hoạt cộng đồng và trường học đã xây dựng xong mang đậm kiến trúc nhà sàn với nét văn hóa dân tộc Tày khang trang, kiên cố, có tính thẩm mỹ cao.
Sau khi được giao nhà vào ngày 15/12, vợ chồng chị Nguyễn Thị Sành và anh Hoàng Đức Lương bắt đầu chuyển dần đồ đạc đến nơi ở mới. Trong căn nhà mới còn thơm mùi sơn, ti vi, giường, đệm, nồi cơm điện... đã được trang bị sẵn. Các vật dụng được kê gọn gàng và những tấm rèm mới cũng vừa được lắp đặt tạo những không gian riêng trong nhà. Vườn rau nhỏ sau nhà đã bắt đầu nhú lên những chồi xanh biếc.
Gia đình anh Lương, chị Sành còn là một trong 3 hộ dân của thôn có nghĩa cử cao đẹp khi có đơn xin nhường nhà tái định cư cho người khó khăn hơn. Chị Sành chia sẻ, hôm xảy ra lũ quét, hai vợ chồng đi làm, không ở nhà nhưng con trai lớn và bố mẹ của chị Sành đã bị dòng lũ bùn mang đi mãi. "Thương bố mẹ lắm. Mình là con một nên cũng muốn có căn nhà riêng để hương khói cho người thân nhưng nghĩ đến người khó khăn hơn mình, mình đã ký đơn nhường lại ngôi nhà", chị Sành chia sẻ.
Dù chưa chính thức chuyển vào nhà mới, song gia đình ông Nguyễn Văn Cai đã bắt tay vào công việc dọn dẹp, trồng hoa từ vài ngày nay. Gia đình ông có 14 người thân là anh em trong dòng tộc bị thiệt mạng trong trận lũ quét lịch sử vừa qua. Ông Cai cho biết, dù rất buồn nhưng những người còn may mắn sống sót trong gia đình vẫn luôn nhắc nhở nhau phải cố gắng sống thật tốt để không phụ lòng người đã khuất. "Có nhà mới, gia đình tôi cũng như những người dân làng Nủ khác sẽ yên tâm lao động, sản xuất, phát triển kinh tế, từng bước gây dựng lại cuộc sống", ông Cai chia sẻ.
Tại lễ khởi công xây dựng Dự án tái thiết thôn Làng Nủ cách đây 3 tháng, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Trịnh Xuân Trường đã chia sẻ với người dân: Mọi khó khăn, mất mát to lớn rồi cũng sẽ qua đi và sẽ dành lại tương lai tốt đẹp hơn với mảnh đất này. Nhiều gia đình không tìm lại những gì mình đã có trong quá khứ nhưng với tình cảm, sự thương yêu, đùm bọc của đồng bào cả nước, chắc chắn mọi người sẽ có tương lai tốt đẹp hơn. Ngôi Làng Nủ này mất đi do bão lũ, thiên tai thì mọi người sẽ quyết tâm xây dựng lại một Làng Nủ mới đẹp hơn, đáng sống hơn, an toàn hơn, nghĩa tình hơn.
Các khu tái định cư cho người dân Lào Cai sau bão dự kiến được khánh thành vào ngày 22/12, trước thời điểm ngày 31/12/204 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Hàng trăm ngôi nhà mới đã được dựng lên nhờ vào tình người, tinh thần trách nhiệm và lòng nhân ái của rất nhiều tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, đơn vị thi công.
Ba tháng sau khi cơn lũ dữ đi qua, trong lòng người, trên nương đồi, ruộng đồng, bờ bãi, niềm tin yêu của người dân vùng thiên tai đã trở lại… Với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự yêu thương, đùm bọc của đồng bào cả nước, khắp các địa phương trong tỉnh Lào Cai, những căn nhà mới đã được bàn giao, khánh thành trong dịp này. Niềm vui trong những căn nhà được dựng lên từ hoang tàn, đổ nát đến ngay trước thềm bước sang năm mới đang mở ra hy vọng về một tương lai tươi sáng hơn; đồng thời tiếp thêm niềm tin cho mỗi người dân vùng lũ Lào Cai về truyền thống đoàn kết, tinh thần "tương thân tương ái", nghĩa tình đồng bào giúp đỡ nhau vượt qua mọi khó khăn, hoàn cảnh ngặt nghèo nhất.