Theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, do tác động của hiện tượng El Nino nên thiên tai tiếp tục có diễn biến phức tạp, số lượng cơn bão ít nhưng cường độ mạnh và dị thường hơn. Mùa mưa bão lũ năm 2019 có khoảng 6 - 7 cơn bão, áp thấp nhiệt đới hoạt động trên biển Đông, trong đó có 2 - 3 cơn bão ảnh hưởng đến các khu vực trong tỉnh Yên Bái.
Để chủ động phòng, chống thiên tai, đặc biệt là lũ quét, lũ ống, sạt lở đất, Yên Bái đã tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp; trong đó đẩy mạnh tuyên tuyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng trong phòng chống thiên tai đặc biệt là lũ quét, sạt lở đất.
Đồng thời, tỉnh tập trung nâng cao năng lực dự báo mưa, cảnh báo lũ quét, sạt lở đất và thông tin kịp thời tới người dân để phòng tránh. Trong đó, tiếp tục khai thác quản lý, sử dụng có hiệu quả 20 trạm đo mưa tự động ở 9 huyện, thị xã, thành phố và 1 thiết bị thử nghiệm giám sát cảnh báo sớm lũ quét đặt tại thị xã Nghĩa Lộ.
Ủy ban nhân dân tỉnh Yên Bái yêu cầu các địa phương rà soát, xây dựng phương án ứng phó với thiên tai sát với thực tế, đặc biệt là phương án phòng, chống lũ quét, sạt lở đất, phương án sơ tán dân vùng có nguy cơ cao xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở đất; đồng thời nâng cao năng lực và ý thức chủ động ứng phó của người dân với lũ quét, sạt lở đất, nhất là các xã có nhiều khe suối, nhân dân đi làm nương, làm lán trại.
Cùng với đó, các địa phương cần thực hiện tốt kế hoạch xây dựng bản đồ phân vùng nguy cơ lũ ống, lũ quét, sạt lở đất để phục vụ Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn các cấp; chú trọng hệ thống thông tin liên lạc cho những vùng thường có nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất.
Đối với các xã vùng trọng điểm - nơi luôn tiềm ẩn lũ ống, lũ quét, sạt lở đất, cần thực hiện tốt công tác quy hoạch và sắp xếp dân cư; kiểm tra tiến độ xây dựng và di dời dân cư ra khỏi vùng nguy hiểm; thường xuyên thống kê, cập nhập những địa bàn dân cư, những thôn, bản có các hộ dân sinh sống ở khu vực dễ bị ảnh hưởng trực tiếp của lũ quét, sạt lở đất.
Khi thời tiết có mưa to, cần kêu gọi các hộ dân làm lán nương và các hộ chưa kịp di dời ra khỏi khu vực nguy hiểm có thể xảy ra lũ quét, sạt lở đất; nếu xét thấy cần thiết phải cưỡng chế di dời để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của người dân.
Công tác phòng, chống thiên tai nói chung và lũ quét, sạt lở đất ở Yên Bái luôn gặp nhiều khó khăn do địa hình chia cắt mạnh, dân cư sinh sống không tập trung, vẫn còn nhiều cộng đồng dân cư làm nương xa và ở lại nương thời gian dài nên khó tiếp cận để tuyên truyền, phổ biến kiến thức phòng, chống thiên tai.
Thêm vào đó, việc cảnh báo lũ quét, sạt lở đất chưa có cảnh báo sớm nên các địa phương còn thụ động trong việc phòng, chống. Bản tin cảnh báo chưa đến được phạm vi ở xã, thôn, bản, nên gây khó khăn trong việc triển khai các phương án phòng, chống.
Đặc biệt, việc tìm quỹ đất, lựa chọn những khu vực an toàn để di dời các hộ dân ra khỏi khu vực có nguy cơ sạt lở đất ở Yên Bái rất khó khăn do địa hình đồi núi cao, chia cắt. Trong đó, khó khăn nhất là tại các huyện, thị: Mù Cang Chải, Trạm Tấu, Văn Chấn và thị xã Nghĩa Lộ.