Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận phát biểu tại hội nghị phổ biến Luật đấu thầu, Nghị định số 24/2024/NĐ-CP của Chính phủ và các Thông tư của Bộ trưởng Bộ Y tế. Ảnh: suckhoedoisong.vn
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận nhấn mạnh, để tạo dựng khung pháp lý đồng bộ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và nâng cao tính công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế trong hoạt động đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư, thiết bị... tại các cơ sở y tế, Bộ Y tế đã ban hành liên tiếp 4 Thông tư hướng dẫn những nội dung liên quan đến công tác này.
Trên cơ sở tổng hợp các khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn triển khai mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư, thiết bị y tế, các Thông tư đã có nhiều quy định nhằm giải quyết tối đa các bất cập trong mua sắm, đấu thầu mà các bệnh viện phản ánh như thiếu thuốc, vật tư, trang thiết bị cục bộ tại các cơ sở y tế; tồn tại, hạn chế trong lựa chọn nhà thầu đối với mua sắm tập trung; các bất cập trong xây dựng giá gói thầu ...
Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận nêu rõ, xác định mua sắm, đấu thầu là một trong các hoạt động hết sức quan trọng, có ảnh hưởng lớn đến hoạt động chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân, để Luật Đấu thầu cũng như các văn bản hướng dẫn được thực thi hiệu quả, Bộ Y tế đề nghị các đơn vị liên quan dành thời gian giải đáp những nội dung các đơn vị quan tâm, băn khoăn nhằm kịp thời hướng dẫn, phổ biến các nội dung liên quan đến đấu thầu, mua sắm vào thực tiễn.
Tại hội nghị, các đại biểu đã nêu nhiều câu hỏi liên quan đến việc mua sắm, đầu thầu tại các cơ sở y tế. Trả lời câu hỏi cơ sở y tế công lập được tự quyết định việc mua sắm mà không nhất thiết phải tuân thủ quy định của Luật Đấu thầu năm 2023 trong những trường hợp nào, chuyên gia cho biết, tại Điều 3 của Luật Đấu thầu nêu rõ: Cơ sở y tế công lập được tự quyết định việc lựa chọn nhà thầu thầu trên cơ sở đảm bảo công khai minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình trong các trường hợp: Mua thuốc không thuộc danh mục thuốc do quỹ bảo hiểm y tế chi trả; mua vaccine để tiêm chủng theo hình thức dịch vụ; lựa chọn nhà thầu thực hiện gói thầu sử dụng vốn do tổ chức, cá nhân trong nước tài trợ mà nhà tài trợ yêu cầu không lựa chọn nhà thầu theo quy định của Luật này.
Bên cạnh đó, gói thầu của đơn vị sự nghiệp công lập sử dụng nguồn vốn vay, trừ vốn tín dụng đầu tư của Nhà nước, vốn vay lại từ vốn ODA, vốn vay ưu đãi của nhà tài trợ nước ngoài; lựa chọn nhà thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu, vật tư, dịch vụ phi tư vấn phục vụ trực tiếp cho gói thầu mà đơn vị sự nghiệp công lập đã trúng thầu; tổ chức lựa chọn nhà thầu ở nước ngoài của cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập; thuê, mua, thuê mua nhà, trụ sở, tài sản gắn liền với đất.
Về nội dung để bảo đảm việc cung cấp thuốc, vật tư tiêu hao và các dịch vụ (bảo vệ, vệ sinh công nghiệp, giặt là…) không bị gián đoạn, đồng thời tiết kiệm thời gian tổ chức đấu thầu, bệnh viện có thể tổ chức lựa chọn nhà thầu và ký hợp đồng cung cấp với thời gian dài hơn 1 năm (12 tháng) được không, các chuyên gia cho biết: Theo quy định tại các khoản 1, 2 Điều 37 và khoản 3 Điều 39 Luật Đấu thầu năm 2023, bệnh viện có thể tổ chức lựa chọn nhà thầu cung cấp thuốc, vật tư tiêu hao và các dịch vụ (bảo vệ, vệ sinh công nghiệp, giặt là…) với thời gian thực hiện hợp đồng dài hơn 1 năm (ví dụ: bệnh viện có thể tổ chức lựa chọn nhà thầu thực hiện gói thầu cung cấp thuốc, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế cho các năm 2025, 2026).
Trong trường hợp này, nguồn vốn có thể được xác định trên cơ sở dự toán mua sắm của năm ngân sách và dự kiến dự toán mua sắm của các năm ngân sách tiếp theo.
Liên quan đến vấn đề cơ sở bán lẻ thuốc trong khuôn viên cơ sở y tế công lập việc mua sắm được thực hiện như thế nào, các chuyên gia cho biết: Theo quy định tại Điều 16 Thông tư số 07/2024/TT-BYT, đối với thuốc trong danh mục thuốc thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế, bệnh viện có thể lựa chọn: Tính gộp số lượng thuốc cần mua để bán lẻ vào số lượng thuốc cần mua sắm, đấu thầu của bệnh viện và lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu, tổ chức lựa chọn nhà thầu theo quy định; tách riêng số lượng thuốc cần mua sắm để bán lẻ thành một hoặc một số gói thầu…
Đối với thuốc không thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế, bệnh viện tự quyết định việc mua sắm trên cơ sở bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình mà không yêu cầu bắt buộc phải thực hiện theo Luật Đấu thầu năm 2023, Nghị định số 24/2024/NĐ-CP và Thông tư số 07/2024/TT-BYT.
Đối với nhà thuốc tư nhân nằm trong khuôn viện bệnh viện, không thuộc quyền quản lý của bệnh viện, ví dụ bệnh viện cho tư nhân thuê địa điểm thì hoạt động mua thuốc, vật tư y tế, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng… của các cơ sở này không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đấu thầu năm 2023. Tuy nhiên, trong trường hợp này, việc bệnh viện cho tư nhân thuê địa điểm phải tuân thủ theo quy định của pháp luật về quản lý tài sản công và quy định khác có liên quan.
Các nội dung khác như việc gói thầu mua sắm hàng hóa (bao gồm cả mua thuốc, vật tư y tế) có giá gói thầu không quá 10 tỷ đồng có bắt buộc phải áp dụng loại hợp đồng trọn gói như Luật Đấu thầu năm 2013 hay không… cũng đã được các chuyên gia trả lời đầy đủ, thấu đáo.