Theo các bác sĩ, các bệnh lý bất thường của van động mạch chủ như hẹp van động mạch chủ, hở van động mạch chủ thường là những bệnh nặng, chữa trị phức tạp. Trước đây, khi cần phải điều trị bằng cách thay van nhân tạo, người bệnh có hai lựa chọn là van cơ học và van sinh học. Tuy nhiên cả 2 phương pháp này đều có những hạn chế như phải dùng thuốc kháng đông suốt đời với các nguy cơ tai biến của việc sử dụng thuốc kháng đông, tái khám thường xuyên, làm tăng nguy cơ xảy thai, quái thai ở phụ nữ có nhu cầu mang thai…
PGS TS BS. Nguyễn Hoàng Định, Phó Giám đốc Trung tâm tim mạch, Trưởng khoa Phẫu thuật tim mạch Bênh viện Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh, cho biết phương pháp kỹ thuật tái tạo van động mạch chủ bằng vật liệu tự thân đặc biệt phù hợp với đối tượng người bệnh là phụ nữ có nhu cầu mang thai, trẻ em trong giai đoạn phát triển, người bệnh mong muốn không bị phụ thuộc vào thuốc kháng đông sau phẫu thuật và không muốn phải chịu đựng phẫu thuật nhiều lần.
Với kỹ thuật tái tạo van tim bằng vật liệu tự thân sẽ mở ra nhiều cơ hội cho phụ nữ mang thai và những gia đình khó khăn mắc phải bệnh tim. Ảnh: BV |
“Với kỹ thuật này, van tim được tái tạo từ một phần cơ thể nên người bệnh không phải tốn thêm tiền để mua van tim. Tổng chi phí thực hiện cho một ca phẫu thuật bằng kỹ thuật mới này chỉ khoảng 80 triệu đồng, còn với phương pháp cũ người bệnh phải chi trả 100 - 120 triệu đồng”, bác sĩ Định cho biết thêm.
Năm 27 tuổi, chị V.T.M (Tây Ninh), bắt đầu xuất hiện những triệu chứng mệt nặng khi gắng sức và tình trạng ngày một nghiêm trọng hơn. Khi đi khám, chị được chẩn đoán hở van động mạch chủ và cần phẫu thuật thay van. Tuy nhiên, chị vô cùng hoang mang khi biết dù được thay van cơ học hay van sinh học thì cơ hội có thai và sinh con của chị cũng rất thấp, mang nhiều rủi ro. Chị M. cảm thấy như bản thân không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc đánh đổi giữa sức khỏe bản thân và việc mang thai nên chị cảm thấy rất tuyệt vọng, lo lắng.
Khi đến khám tại bệnh viện, chị may mắn biết được tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh đã áp dụng phẫu thuật thay van bằng màng ngoài tim, vừa giúp chị cải thiện bệnh tình, vừa đảm bảo cơ hội mang thai. Ca phẫu thuật của chị M. diễn ra vào cuối tháng 11/2017 và thành công tốt đẹp. Đến nay, sức khỏe của chị đã phục hồi và ổn định. Chị cho biết sẽ dự định có thai trong năm 2018. Chị V.T.M là một trong 10 trường hợp được tái tạo van tim theo phương pháp Ozaki thành công tại bệnh viện.
Theo các bác sĩ tim mạch, kỹ thuật dùng màng ngoài tim tự thân tái tạo van động mạch chủ là phương pháp mới, mở ra hi vọng giải quyết được những vấn đề còn tồn tại nêu trên của phẫu thuật thay van động mạch chủ. Cha đẻ của phương pháp này là Giáo sư Ozaki người Nhật Bản. Phương pháp Ozaki lấy màng ngoài tim của chính người bệnh để tái tạo thành van tim cho họ. Vì van tim được tái tạo từ một phần cơ thể của người bệnh nên khả năng dung nạp của cơ thể sẽ tốt hơn, giúp thời hạn sử dụng của van được kéo dài hơn. Cấu trúc của van giống như van tự nhiên nên dòng máu qua van ít bị cản trở hơn so với van cơ học hoặc van sinh học.
Bên cạnh đó, những khuyết điểm của hai loại van trước đây cũng đã được phương pháp Ozaki khắc phục, giúp người bệnh không dùng thuốc kháng đông suốt đời, giảm nguy cơ xuất huyết và nhiễm trùng van nhân tạo, không cần “sống gắn bó bệnh viện”. Ở người bệnh trẻ tuổi, tỉ lệ người bệnh không mổ lại sau 10 năm đối với van sinh học là 85%. Trong khi đó, theo nghiên cứu của Giáo sư Ozaki, tỉ lệ người bệnh không mổ lại sau 10 năm nếu dùng phương pháp Ozaki là 95 - 98%.
PGS TS BS. Nguyễn Hoàng Định cho biết thêm, đây là một kỹ thuật tiên tiến, đòi hỏi phẫu thuật viên phải được đào tạo bài bản, huấn luyện kỹ lưỡng, có tay nghề cao thì mới thực hiện kỹ thuật tỉ mỉ và chính xác, vì chỉ cần mũi khâu lệch 1mm cũng có thể khiến van bị hở.
Được biết, Bệnh viện Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh là đơn vị đầu tiên áp dụng thành công kỹ thuật này tại khu vực phía Nam. Bệnh viện này đưa vào ứng dụng kỹ thuật tái tạo van động mạch chủ bằng màng ngoài tim từ tháng 10/2017 đến nay đã thực hiện thành công cho 10 trường hợp.
Không chỉ dừng lại ở việc học hỏi và áp dụng thành công, Bệnh viện Đại học Y Dược còn là đơn vị tiên phong kết hợp kỹ thuật ít xâm lấn với phương pháp Ozaki. Tại bệnh viện, phẫu thuật nội soi được áp dụng để lấy màng tim với vết mổ chỉ dài 6cm, giúp người bệnh giảm đau đớn, ít mất máu và không cần phải cưa toàn bộ xương ức như phương pháp Ozaki kinh điển. Theo tìm hiểu, hiện nay trên thế giới chưa đơn vị nào áp dụng phương pháp Ozaki kết hợp với kỹ thuật mổ nội soi ít xâm lấn.