Tháng 6/2016, Hợp tác xã Tân Tiến do ông Nguyễn Ngọc Tân làm Chủ nhiệm trúng quyền khai thác điểm mỏ cát số 4 tại thôn Kon Kơ Pắt, xã Đăk Blà, thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum.
Theo quy định, sau đấu giá, Hợp tác xã Tân Tiến có trách nhiệm hoàn tất thủ tục, hồ sơ đề nghị cấp có thẩm quyền cấp Giấy phép khai thác khoáng sản theo luật định.
Tuy nhiên, một năm qua, thay vì phải tiến hành việc hoàn thiện thủ tục, Hợp tác xã Tân Tiến lại triển khai bơm hút cát trái phép. Theo người dân thôn Kon Kơ Pắt, Hợp tác xã này đã khai thác cát ở đây khá lâu.
Những thắc mắc của người dân về việc hút cát gây sạt lở bờ sông, ảnh hưởng đến đất sản xuất đã được người của Hợp tác xã Tân Tiến giải thích đã trúng đấu giá điểm mỏ này nên có quyền khai thác.
Trước thực trạng trên, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum phối hợp Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường và UBND xã Đăk Blà tiến hành kiểm tra thực địa điểm mỏ số 4.
Tại hiện trường, Đoàn kiểm tra phát hiện Hợp tác xã Tân Tiến có hành vi khai thác cát tại điểm mỏ mới trúng đấu giá, chưa được cấp phép, tang vật là 300m3 cát tập kết tại hai bãi chứa (bãi số 1 khoảng 100 m3, bãi số 2 khoảng 200 m3). Ông Nguyễn Ngọc Tân, Chủ nhiệm Hợp tác xã thừa nhận số cát trên là do Hợp tác xã khai thác, công suất bình quân 10m3 đến dưới 15 m3/ngày.
Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường đã xử phạt Hợp tác xã Tân Tiến 32 triệu đồng vì hành vi khai thác cát trái phép, tịch thu toàn bộ tang vật 300m3 cát tại bãi tập kết, giao cho UBND xã Đăk Blà phối hợp với cơ quan có liên quan lập thủ tục xử lý lượng cát trên theo quy định. Tuy nhiên, đến nay, số tang vật trên đã được vận chuyển khỏi địa bàn.
Trong khi đó, tại điểm mỏ số 3 đoạn qua xã Đăk Blà và Đăk Rơ Wa (thành phố Kon Tum), Doanh nghiệp tư nhân Ngọc Trang (đơn vị trúng thầu) “cải tạo” mỏ cát thành hàng loạt hố sâu dọc bờ sông. Doanh nghiệp đã tự ý đào ao, hồ, hào dọc bãi tập kết cát (cả trong và ngoài bãi) với mục đích chứa cát và thoát nước. Sau khi nhận được thông tin phản ánh, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum đã tiến hành kiểm tra xác định sự việc.
Theo đó, Thanh tra Sở khẳng định việc làm trên, đã xâm hại đến bãi sỏi tự nhiên, làm gia tăng nguy cơ sói mòn, sạt lở bờ khi mùa mưa đến. Sau khi tổ chức hút cát, sỏi, doanh nghiệp đã không trả sỏi lớn về sông như theo thiết kế cơ sở. Vụ việc đang được các ngành chức năng trong tỉnh Kon Tum xử lý theo luật định.
Theo lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, với việc khai thác cát trái phép của Hợp tác xã Tân Tiến cùng nhiều sai phạm khác như chậm hoàn tất hồ sơ, thủ tục, không chấp hành hình thức xử phạt bổ sung của ngành chức năng, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ tham mưu cho UBND tỉnh dừng việc thụ lý hồ sơ đề nghị cấp phép, đồng thời hủy kết quả trúng đấu giá điểm mỏ số 4 của Hợp tác xã Tân Tiến.