Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD – ĐT) Nguyễn Vinh Hiển đã trao đổi với phóng viên báo Tin Tức về việc đầu tư, mở rộng về chất và lượng đội ngũ giáo viên của Đề án ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008- 2020 (Đề án ngoại ngữ 2020).
Xin Thứ trưởng cho biết, thời gian vừa qua, Đề án ngoại ngữ 2020 đã thực hiện được những gì?
Giai đoạn 2010 - 2015, chúng ta thực hiện đề án tại các địa phương, bắt đầu khảo sát đội ngũ giáo viên giảng dạy tiếng Anh và ngoại ngữ khác. Từ đó xây dựng kế hoạch nâng cao năng lực ngoại ngữ cũng như nâng cao khả năng phương pháp dạy tiếng Anh tại các trường tiểu học. Hiện đã có 3.000 giáo viên đã được tập trung để học tập nâng cao trình độ về ngôn ngữ và phương pháp dạy học. Trên cơ sở đó, chúng ta đã xây dựng được chương trình dạy tiếng Anh trong trường tiểu học và THCS theo quan điểm coi trọng chất lượng đầu ra và trình độ ngoại ngữ của học sinh, lấy khung tham chiếu của châu Âu làm chuẩn. Trên cơ sở đó đã biên soạn tiếp sách giáo khoa (SGK) để dạy lớp 3, lớp 4 và đang biên soạn SGK cấp THCS.
Để Đề án được thực hiện tốt thì vấn đề giáo viên phải được coi trọng. Tuy nhiên, thực trạng cho thấy dù đã hạ chuẩn nhưng việc tuyển giáo viên vẫn rất khó khăn, nhiều nơi phải sử dụng giáo viên trình độ chưa như mong muốn. Ý kiến của Thứ trưởng về vấn đề này?
|
Học sinh lớp 3 của 9 trường tiểu học ở Hà Nội học chương trình ngoại ngữ mới từ năm học 2010 – 2011. Ảnh: Bích Ngọc - TTXVN |
Thực ra khi Đề án được phê duyệt, lộ trình, quy mô triển khai lớn hơn. Nhưng khi bắt đầu triển khai thì chúng ta thấy rằng năng lực của giáo viên còn hạn chế rất nhiều. Giáo viên lại quyết định chất lượng dạy học. Do đó Bộ phải quyết định điều chỉnh chủ trương, tiến độ thực hiện đề án này, theo phương châm coi trọng chất lượng. Đây cũng là một kinh nghiệm của thế giới. Chính vì vậy, nơi nào có đủ điều kiện thì mới triển khai đề án. Nơi nào chưa có thì tích cực chuẩn bị. Đối với tiểu học, không phải trường nào cũng được học 2 buổi/ngày, giáo viên không phải ai cũng đạt trình độ B1. Trong khi đó, xét thực tế, khi giáo viên học xong trình độ cao đẳng là đã đạt đến trình độ B2. Do đó, yêu cầu B1 là tối thiểu. Sau một năm triển khai, giáo viên phải vừa dạy, vừa học để nâng cao trình độ.
Việc hạ chuẩn mà vẫn khó tuyển giáo viên là một vấn đề thực tế khó vì chúng ta chưa có nguồn sẵn về giáo viên. Ngay như giáo viên tiểu học cũng có những nguồn khác nhau, ngoài việc yếu về ngôn ngữ họ cũng yếu về phương pháp dạy học. Khó khăn nhất hiện nay là chúng ta đang thiếu giáo viên có chất lượng, chúng ta dạy ngoại ngữ thường có thói quen coi trọng ngữ pháp, trong khi bây giờ dạy theo hướng giao tiếp, coi trọng bốn kỹ năng nghe - nói - đọc - viết.
Khó khăn lớn nhất hiện nay là thiếu đội ngũ giáo viên có chất lượng. Đây là vấn đề khó vì chúng ta không có nguồn sẵn giáo viên ngoại ngữ tiểu học. Hiện chúng ta có nhiều nguồn giáo viên khác nhau. Ngoài việc yếu ngôn ngữ, họ còn chưa có phương pháp dạy học. Do vậy, ngoài bồi dưỡng chuyên môn còn phải bồi dưỡng về phương pháp dạy học.
Các trường tiểu học đang dạy nhiều giáo trình ngoại ngữ. Vậy khi đề án triển khai đồng bộ, vấn đề này sẽ được giải quyết như thế nào, thưa Thứ trưởng?
|
Theo một khảo sát của Bộ GD - ĐT, trước năm học 2011 - 2012, chỉ có chưa đến 100 trong tổng số gần 150 giáo viên tiếng Anh tiểu học được khảo sát bảo đảm năng lực tiếng Anh (đạt trình độ B2, tương đương 500 điểm TOEFL). Chính vì vậy, sự giúp đỡ về đào tạo bồi dưỡng giáo viên, chương trình, sách giáo khoa cũng như các kinh nghiệm hướng dẫn kiểm tra, đánh giá về chuyên môn đối với đề án từ phía các đại sứ quán, tổ chức quốc tế là điều rất cần thiết hiện nay. |
Bộ GD - ĐT đã có biên soạn SGK tiếng Anh chính thức. Ngoài ra một số địa phương trước đây khi chưa triển khai đề án, họ đã sử dụng SGK khác, giáo viên đã quen với giáo trình đó và giảng dạy có chất lượng. Vì vậy, Bộ vẫn cho phép tiếp tục sử dụng SGK này. Cái quan trọng hiện nay là lấy chương trình điều khiển, SGK chỉ là một phương tiện, quan trọng nhất là đầu ra của học sinh.
Thưa Thứ trưởng, với những khó khăn như trên, liệu chúng ta có đạt được mục tiêu như Đề án đã đề ra vào năm 2020?
Chúng ta sẽ tập trung giải quyết khó khăn trong giai đoạn đầu, từ nay đến 2015. Sau 2015, khi điều kiện chuẩn bị đã tương đối đầy đủ thì vấn đề tăng tốc về chất lượng, về mở rộng đề án, có thể cơ bản sẽ đạt được mục tiêu đề án đề ra. Nếu cần thiết, chúng ta sẽ điều chỉnh lại một số nội dung của Đề án. Hiện nay, biên chế cho giáo viên tiếng Anh tiểu học do địa phương giải quyết. Khi nào học sinh tiểu học đồng bộ học 2 buổi/ngày thì mức biên chế sẽ rộng hơn, lúc đó các địa phương trong quá trình triển khai Đề án sẽ tuyển dụng dần.
Xin cảm ơn Thứ trưởng!Lê Vân (ghi)