Nhu cầu về quỹ nhà tái định cư cho những dự án trọng điểm như khu đô thị mới Thủ Thiêm, đại lộ Đông Tây, khu đô thị tây bắc Củ Chi… là khá lớn. Thế nhưng, việc “chuyển đổi” lượng hàng tồn đọng trên có chăng cũng rất nhỏ vì các dự án nhà ở thương mại đang xây dựng khác rất xa so với nhà tái định cư. Tại TP.HCM, ước tính thị trường thừa khoảng 60.000 căn, đa số có giá 1-3 tỷ đồng mỗi căn, rất ít căn dưới một tỷ đồng. Thị trường hầu như không có căn hộ nào giá 500-600 triệu đồng trong khi nhu cầu ở phân khúc dưới một tỷ đồng trở xuống là rất cao. Điều đó lý giải vì sao các chuyên gia nhận xét thị trường BĐS vừa thừa lại vừa thiếu.
Sự kỳ vọng vào tình hình kinh tế sẽ khả quan vào giữa năm 2012, khi đó thị trường BĐS sẽ khởi sắc, dường như rất khó xảy ra. May chăng “điểm sáng” của thị trường bất động sản năm 2012 được dự báo là phân khúc trung bình thấp và giá rẻ. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cũng phải lường được nguồn cung, nếu làm ồ ạt, nguồn cung quá nhiều, rất có thể sẽ lại gặp khó khăn.
Về chủ trương mua lại căn hộ, các doanh nghiệp cũng không mong chờ nhiều trước giải pháp tình thế này vì việc đi vào thực tế bằng chính sách cụ thể là một quá trình rất dài. Hơn nữa, mua bán căn hộ bằng nguồn ngân sách nhà nước cũng phức tạp hơn về thủ tục.
Điều mà các nhà đầu tư BĐS mong đợi là làm sao hạ lãi suất; phát triển các công cụ tài chính nhằm tăng cường nguồn vốn cho thị trường BĐS như quỹ đầu tư BĐS, quỹ tín thác đầu tư bất động sản, quỹ tiết kiệm nhà ở… Đó mới là những nguồn quỹ ổn định giúp doanh nghiệp có được sức sống dẻo dai, thị trường cũng sẽ khởi sắc hơn.
Căn hộ cho thuê-hướng đi đúng?
Phát triển loại hình căn hộ cho thuê là vấn đề đang được bàn tới bên cạnh việc thực hiện Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 đã được Thủ tướng phê duyệt cuối tháng 11 năm ngoái, với mục tiêu sẽ nâng diện tích nhà ở lên 30m2/đầu người vào năm 2030.
Tại TP.HCM, phân khúc căn hộ cho thuê chủ yếu là dòng cao cấp, còn hạng trung bình vẫn ít doanh nghiệp quan tâm. Ngoại trừ mới đây xuất hiện dự án Bee Home trên đường Nhân Thân Trung, phường 13, quận Tân Bình, do C.T Group làm chủ đầu tư. Dự án Bee Home có tổng diện tích xây dựng hơn 16.500 m2, gồm hai khối chung cư cao bốn tầng với 315 căn hộ có nhiều diện tích khác nhau, tối thiểu 30 m2/căn. Cũng giống như những dự án căn hộ thương mại khác, chung cư căn hộ cho thuê này cũng có những hạng mục tiện ích như khu thể thao, nhà giữ trẻ, thư viện, nhà hàng, cửa hàng mua sắm và dịch vụ dọn phòng. Ông Trần Kim Chung, Chủ tịch HĐQT C.T Group cho biết, Bee Home sẽ là gói giải pháp sống hiện đại cho khách hàng là những cán bộ công nhân viên, giáo viên và nhân viên văn phòng. Nói chung là nhắm vào đối tượng khách hàng là những bạn trẻ đang trên đường lập nghiệp. Dựa trên tính toán giai đoạn lập nghiệp có thể kéo dài từ 6 – 12 năm, công ty này đưa ra hai mức giá thuê căn hộ. Trong đó, người thuê sẽ trả 278 triệu đồng cho thời hạn thuê 12 năm, khoảng 1,93 triệu đồng/tháng. Với chọn lựa thứ hai, người thuê sẽ trả 144 triệu đồng cho thời hạn thuê sáu năm, khoảng 2 triệu đồng/tháng.
Ngoài C.T Group, Công ty Lê Thành cũng đang nhìn vào khách hàng tiềm năng là những nhân viên văn phòng để phát triển dự án căn hộ cho thuê nằm trên trục đại lộ Đông – Tây thuộc quận Bình Tân. Dự kiến công ty này sẽ đầu tư khoảng 50 tỉ đồng để xây dựng một khối chung cư với 220 căn hộ có diện tích từ 30 m2. Với mức giá căn hộ dịch vụ cho thuê từ 3,5 – 4 triệu đồng/căn đã bao gồm nội thất, chủ đầu tư tính toán sẽ thu hồi vốn của dự án sau khoảng 8 năm cho thuê.
Nhận định về chiến lược này của một số doanh nghiệp, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho rằng, mô hình nhà ở cho thuê sẽ giúp những người chưa có điều kiện mua nhà ở thương mại, những người chưa có điều kiện mua nhà trả góp, có thể có được chỗ ở với giá thuê hợp lý. Thị trường có nhu cầu khá lớn, nếu chương trình phát triển nhà cho thuê phát triển tốt sẽ dần hình thành một thói quen, một phong cách mới là thuê nhà để ở, thay vì sở hữu căn hộ.
Trông chờ chính sách nhất quán cho thị trường ổn định
Điều dễ nhận thấy là các doanh nghiệp BĐS sau đợt khủng hoảng này đang có những chính sách điều chỉnh rất rõ rệt. Nhiều dự án đã được hợp tác lại với nhau. Cùng với đó, các doanh nghiệp hy vọng, những bất cập trong Luật Đất đai sắp tới sẽ được sửa đổi hợp lý, minh bạch hơn về thời hạn sử dụng đất, giá đất, quyền sử dụng đất… Tất cả điều đó sẽ tạo điều kiện phát triển mới cho BĐS.
Thực tế cho thấy nhu cầu của thị trường phần lớn nằm ở phân khúc nhà giá trung bình, do vậy việc phát triển căn hộ cho thuê sẽ phần nào đáp ứng nhu cầu nhà ở của người dân. Tuy nhiên, nhìn vào chương trình nhà ở xã hội thực hiện trong mấy năm qua, nhiều người cho rằng chương trình nhà ở cho thuê sẽ khó có cơ hội phát triển nếu như cứ để cho thị trường tự do hoạt động.
Các chuyên gia cho rằng, để phân khúc nhà ở cho thuê có hướng phát triển và ổn định thì cần có hẳn một chương trình rõ ràng, có chính sách và cơ chế để huy động nguồn lực từ các doanh nghiệp tham gia và cơ quan chịu trách nhiệm chính là Bộ Xây dựng nên xem việc phát triển căn hộ cho thuê như là một phần trong chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển nhà ở.
Ngày 24/2, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải - Trưởng Ban chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở và thị trường BĐS đã có kết luận yêu cầu các bộ, ngành liên quan cần phải nghiên cứu các giải pháp, mô hình mới như hình thành các doanh nghiệp chuyên trách xây dựng nhà ở cho thuê, khuyến khích sự tham gia của doanh nghiệp và các thành phần kinh tế xây dựng nhà ở cho thuê, nhà ở cho công nhân, sinh viên. Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Xây dựng phải chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan tiếp tục nghiên cứu, ban hành quy định về tiêu chuẩn nhà ở cho thuê và đề xuất các cơ chế, chính sách ưu đãi khuyến khích sự tham gia của xã hội trong việc đẩy mạnh xây dựng nhà ở cho thuê; nghiên cứu, xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp, đẩy nhanh tiến độ thực hiện chương trình cải tạo chung cư cũ; hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực nhà ở, đầu tư, kinh doanh BĐS để thị trường BĐS phát triển lành mạnh, chống đầu cơ.
Sĩ Dũng