Tính toán hợp lý số lượng cấp tướng
Theo đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp), trên thế giới hiện nay, có một số quốc gia Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an chỉ là dân sự nhưng vẫn là người chỉ đạo cao nhất trong ngành. Ở nước ta lực lượng vũ trang phải có ngạch, phải có cấp hàm là điều không bàn cãi nhưng phải tính sao cho hợp lý trong điều kiện thời bình, được thế giới ca ngợi là quốc gia ổn định về an ninh chính trị và an toàn xã hội. “Hàm tướng có cần thiết số lượng nhiều như thế hay không?”, ông đặt vấn đề.
Đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng, cấp tướng phải có quân số nhất định để chỉ huy. Hàm Trung tướng tương ứng với chức vụ Cục trưởng và tương đương, số lượng 32 là nhiều. Hàm Thiếu tướng nên là số chẵn, không để số lẻ như trong dự thảo là 139. Tương tự, hàm Thiếu tướng có số lượng không quá 11 đối với các Giám đốc Công an tỉnh loại 1.
“Tôi cho rằng quy định như vậy làm phức tạp với các tỉnh, thành còn lại. Bởi có tỉnh, thành phố hiện tại là loại 2, nhưng sau này lên loại 1 thì sao, có được lên hàm Thiếu tướng không, vì đã đủ số lượng là 11. Hay là linh động, điều động sang nơi khác để đảm bảo tròn số 11? Và người mang hàm Thiếu tướng tỉnh này chưa chắc có chuyên môn, thời gian trong ngành cao hơn người mang hàm Đại tá ở tỉnh khác. Như vậy là không hợp lý, cùng là Giám đốc Công an tỉnh, thành phố như nhau mà lại có người mang hàm cấp tướng, người mang hàm cấp tá do quy định trong luật”, hàng loạt vấn đề được ông Phạm Văn Hòa đặt ra.
Còn theo đại biểu Nguyễn Hữu Cầu (Nghệ An), khối lượng công việc công an địa phương, tập trung chủ yếu là Công an cấp tỉnh, chiếm tới 80% tổng khối lượng công việc của lực lượng Công an nhân dân và phần lớn biên chế Công an nhân dân bố trí ở công an các tỉnh. Vì vậy, Giám đốc Công an tỉnh có quyền hạn lớn hơn và trách nhiệm nặng nề hơn. Mặt khác, trong hệ thống chức vụ sĩ quan Công an nhân dân, Giám đốc Công an tỉnh được xác định chức vụ cơ bản là cấp dưới liền kề có thể quy hoạch, bổ nhiệm chức danh Thứ trưởng Bộ Công an. Do đó, tiêu chuẩn chức danh cấp bậc hàm của Giám đốc Công an tỉnh phải bảo đảm tương quan, tương đối với chức danh Cục trưởng các đơn vị trực thuộc Bộ.
Hơn nữa, yêu cầu đặt ra khi bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Công an thì cán bộ phải có thời gian đảm nhận chức vụ Giám đốc Công an tỉnh, vì vậy nếu chức vụ Giám đốc Công an tỉnh không có bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng sẽ khó khăn, không thể luân chuyển được cán bộ cấp cục cấp bậc hàm Thiếu tướng về. Tuy nhiên, ông Nguyễn Hữu Cầu cũng cho rằng không nên đặt vấn đề quy định cho tất cả 63 Giám đốc Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đều phải là Thiếu tướng, quy định như vậy sẽ không đảm bảo tính khả thi.
Theo đại biểu Nguyễn Hữu Cầu, việc quy định Giám đốc Công an tỉnh, thành phố được phân loại đơn vị hành chính cấp tỉnh loại 1 là Thiếu tướng là phù hợp, bởi đơn vị hành chính cấp tỉnh loại 1 được phân loại, tiêu chuẩn quy định theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Nghị quyết 1221 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Các tỉnh này là các địa bàn trọng điểm, phức tạp về an ninh trật tự, một năm khởi tố từ 1.000 đến 3.000 vụ án hình sự với số lượng 1.500 - 6.000 bị can; quân số Công an tỉnh từ 3.000 - 6.000 cán bộ, chiến sĩ. Như vậy, Công an các tỉnh này cần được quan tâm, tăng cường toàn diện, trong đó cấp bậc hàm cao nhất của Giám đốc Công an tỉnh đơn vị hành chính loại 1 là Thiếu tướng sẽ phù hợp với tính chất công việc trong tình hình hiện nay.
Đại biểu Cao Đình Thưởng (Phú Thọ) cũng cho rằng, với những cải tổ trong bộ máy ngành Công an hiện nay thì việc Giám đốc Công an tỉnh, thành phố có trần quân hàm Thiếu tướng là hợp lý và cần thiết nhằm tạo ra những vị tướng trong thời bình thực sự bản lĩnh, tài năng, có kiến thức kinh nghiệm thực tế từ địa phương.
Theo đại biểu, cần khảo sát thực tế hiện nay đang có bao nhiêu trường hợp cấp bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng đang giữ chức vụ Giám đốc Công an các tỉnh không thuộc đơn vị hành chính loại 1, đồng thời cần có quy định chuyển tiếp về những trường hợp này trong điều khoản thi hành của luật. Mặt khác, lấy tiêu chí đơn vị hành chính loại 1 để quy định cấp bậc hàm cao nhất với Giám đốc Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là chưa sát với chức năng của lực lượng Công an đang đảm nhiệm nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, đảm bảo trật tự an toàn xã hội, đấu tranh phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật. Tiêu chí này chỉ là tương đối. Thực tế nhiều tỉnh không được xếp đơn vị hành chính loại 1 nhưng có vị trí chiến lược an ninh trật tự, người đứng đầu của lực lượng Công an những tỉnh này cần có cấp bậc hàm tương đương như bậc hàm của các tỉnh xếp loại đơn vị hành chính loại 1 để thực hiện nhiệm vụ.
Cho rằng ngoài các đơn vị hành chính loại 1, Giám đốc Công an tỉnh, thành phố tại một số địa phương có vị trí chiến lược phức tạp và quan trọng về an ninh trật tự cũng có bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng, đại biểu Cao Đình Thưởng đề nghị tiếp tục xem xét, sửa đổi Luật sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam cho đồng bộ với luật này.
Ở một góc nhìn khác, đại biểu Nguyễn Văn Được (Hà Nội), Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng nêu quan điểm “phong tướng để chúng ta cầm gậy chỉ huy quân, không nhất thiết cứ tỉnh nào loại 1 cũng phải phong tướng...".
Quy định công an xã, thị trấn là lực lượng chính quy không làm tăng biên chế
Cho ý kiến về quy định công an xã, thị trấn là lực lượng chính quy, nhiều đại biểu cho rằng, tình hình an ninh nông thôn hiện nay rất phức tạp, vai trò của công an xã hết sức quan trọng, nếu có lực lượng chính quy thì các vụ việc ở cơ sở sẽ được giải quyết dứt điểm, đảm bảo đúng pháp luật, xây dựng môi trường sống yên bình.
Đại biểu Cao Đình Thưởng đề nghị cần đánh giá đầy đủ, toàn diện tất cả tác động của quy định, bởi thực tế hiện nay cả nước có hơn 9.330 xã, nếu mỗi xã có 5 cán bộ công an chính quy, Bộ Công an phải bố trí trên 4 vạn cán bộ. “Điều này có ảnh hưởng đến đề án tinh giản biên chế và quỹ lương quốc gia không?”, đại biểu đặt câu hỏi.
Ông cũng cho rằng, khi đã có lực lượng chính quy thì phải xây dựng thêm trụ sở làm việc, các điều kiện đảm bảo và chế độ chính sách kèm theo, tạo gánh nặng cho ngân sách Nhà nước, như vậy có cần thiết? Bên cạnh đó, lực lượng công an xã hiện nay phải giải quyết như nào cũng là vấn đề đặt ra và phải có lộ trình cho phù hợp.
Thông tin về nội dung này, Thượng tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an cho biết: Đảng ủy Công an Trung ương đã có văn bản gửi Thường vụ Tỉnh ủy 63 tỉnh, thành trong cả nước. Trong số 40 ý kiến phản hồi, gần như 100% ý kiến của các Ban Thường vụ Tỉnh ủy nhất trí với chủ trương này; một số địa phương đề nghị triển khai ngay. Với những cán bộ công an không chính quy là công chức tại xã (trước đây HĐND các tỉnh trả lương), Ban Thường vụ Tỉnh ủy sẽ chỉ đạo HĐND, UBND tỉnh và các cấp quận, huyện, xã giải quyết và lực lượng Công an sẽ triển khai sớm theo quy định. Có những địa phương hiện đã triển khai công an xã, thị trấn chính quy được 5 tháng, kết quả rất tốt, hầu hết đều mong muốn triển khai.
“Qua một số địa phương đã triển khai và đánh giá tốt, thậm chí đánh giá số lượng vụ việc vi phạm pháp luật tại địa phương đó giảm 50% từ khi có công an xã chính quy, có ngày ở địa bàn không xảy ra vụ phạm pháp, vi phạm pháp luật nào”, Bộ trưởng Tô Lâm cho hay. Người đứng đầu ngành Công an cũng khẳng định “Cam kết với Quốc hội khi trình dự án Luật này là không tăng biên chế. Đây là điều hoàn toàn có cơ sở vì trên thực tế, đây là việc đánh giá và bố trí lại lực lượng trong Công an nhân dân. Chính phủ cũng đã đồng ý từ nay đến năm 2021, Bộ Công an không tăng biên chế nào, toàn bộ là sắp xếp trong nội bộ và duy trì biên chế hiện có”.